Cuốn Theo Chiều Gió ( Từ C16 - C20 )

  Nguồn : Internet .

Tác giả :  Margaret Mitchell

Chương 16

Tháng Giêng và tháng 2 năm 1864 đi qua với những cơn mưa lạnh giá và những trận cuồng phong. Lòng người u ám và chán nản như bầu trời vần vũ mây đen. Thêm vào hai trận thảm hại ở Gettysburg và Vicksburg, phòng tuyến của Miền Nam bị cắt đứt ngay trung tâm. Sau nhiều trận kịch chiến,

hầu hết Tennessee đều lọt bào tay quân Yankee. Nhưng dẫu tổn thất đến mức cao nhất, tinh thần người Miền Nam vẫn vững. Thật ra hy vọng cao độ đã được thay thế bởi lòng kiên quyết, nhưng dân chúng vẫn còn tìm thấy được vài tia sáng bạc trong đám mây mờ. Thật vậy, quân Yankee đã bị đánh bại trong tháng Chín khi họ cố nương theo đà chiến thắng ở Tennessee để xông vào Georgia.

Tại thành phố chickamauga nằm về phía cực Tây Bắc tiểu bang đã có trận đánh đầu tiên trên lãnh thổ Georgia từ khi khởi chiến. Quân Yankee sau khi lấy được Chattanooga(*) đã cố gắng vượt núi tiến vào nội địa Geogia nhưng bị đẩy lùi với những tổn thất nặng nề.

Atlanta và những thiết lộ của nó đã góp phần lớn vào chiến thắng Chickamâug, một chiến thắng vẻ vang của Miền Nam. Trên con đường sắt từ Virginia đến Atlanta rồi gấp rút đưa tới mặt trận. Trên khoảng thiết lộ dài hàng trăm dặm, xe lửa chạy không ngừng và toàn thể xe cộ tư nhân đều được trưng dụng.

Atlanta nhìn theo từng chuyến xe lửa nối tiếp nhau băng qua thành phố, chở hành khách, hàng hóa và những chiếc xe không mui chở đầy nhóc binh sĩ la hét vang rần. Họ lên đường không kịp ăn ngủ, không dịp nghỉ ngơi. Họ nhảy từ xe lửa xuống và xông vào trận địa. Thế là quân Yankee bị đánh bật khỏi Georgia, đành lui về Tennessee.

Đây là một kỳ công trong cuộc chiến này. Atlanta hãnh diện và khoan khoái khi nghĩ rằng chính những thiết lộ của nó đã góp phần cho chiến thắng.
Nhưng miền Nam cần phải giữ vững Chickamauga để nâng cao tinh thần ở đó mùa đông. Hiện thời không còn chối cãi là quân Yankee rất thiện chiến và hơn thế nữa, họ cũng có nhiều danh tướng. Grant đúng là một tên đồ tể, ông ta sẵn sàng nướng quân để đạt chiến thắng, và chiến thắng luôn luôn nằm trong tay ông. Sheridan là danh tướng táo bạo khủng khiếp trong lòng người dân miền Nam. Lại còn có một ông tướng nào đó tên Sherman hiện đang được nhắc tới rất nhiều. Tên ông ta đã nổi bật lên trong những trận ở miền Tây và Tennessee, đồng thời cũng khét tiếng về mức độ cường bạo.
Dĩ nhiên, không một ai trong các nhân vất đó có thể so sánh được với Tướng Lee. Lòng người vẫn còn tin tưởng mãnh liệ vào Đại tướng Lee và quân đội. Người ta vẫn còn mong đợi một chiến thắng sau cùng. Nhưng chiến tranh đã quá kéo dài. Đã có biết bao người chết, bao nhiêu người bị thương và tàn phế, bao nhiêu cô nhi quả phụ. Và trước mắt là cuộc chiến dai dẳng đầy gian khổ, có nghĩa là còn nhiều người chết, nhiều người bị thương, nhiều cô nhi quả phu.

Tình trạng còn tệ hại hơn là dân chúng đã bắt đầu mất tin tưởng ở một số viên chức cao cấp trong chính phủ. Báo chí cũng bắt đầu công khai chỉ trích Tổng Thống Davis và đường lối chỉ đạo chiến tranh của ông. Đã cố những bất đồng giữa ông và các tướng lĩnh. Tiền tệ càng ngày càng mất giá với mức độ gia tốc. Giày vớ và quần áo đã khan hiếm rõ rệt nhưng quân dụng, quân lương và thuốc men lại hiếm rõ rệt hơn. Sở hỏa xa đòi hỏi những ca xe mới và những thiết lộ cần được sửa chữa ngay ở những nơi bị quan Yankee phá huỷ. Trong khi đó, các tướng lĩnh ngoài mặt trận luôn luôn yêu cầu thêm một số tân binh nhưng trong con số tăng viện càng ngày càng yếu kém. Và trầm trong hơn tất cả là một số Thống đốc tiểu bang, trong đó có Thống đốc Brown, tiểu bang Georgia từ chối gửi dân quân và vũ khí ra khỏi lãnh thổ của họ. Mặc dù đang có hàng ngàn người đủ tư cách ứng chiến mà quân đội khẩn bách cần tới, các viên Thống đốc đó vẫn một mực không đáp ứng lời kêu gọi của chính phủ.

Với đà tiền tệ mất giá, vật giá lại leo thang. Thịt bò, thịt heo và bơ, giá mỗi cân Anh (gần 0,5 kg) là ba mươi lăm đô-la, mỗi thùng bột mì giá một ngàn bốn trăm đô-la, tràn năm trăm dô-la nửa kg. Hàng vải loại chống rét cao kinh khủng, đến nỗi phụ nữ chỉ còn cách là mặc lại quần áo cũ chêm thêm giấy báo cho đỡ lạnh. Một đôi giày mang được giá từ hai trăm đến tám trăm đô-la, tuỳ theo loại "giấy bồi" hay da thật. Các bà, các cô chỉ mang loại dép làm bằng vải khăn choàng hay kết bằng bố thảm đồng đế cây.
Sự thật là miền Bắc kể như đã phong toả được miền Nam, mặc dầu nhiều người chẳng nhận ra. Chiến hạm Yankee cầng ngày càng siết chặt các lối ra vào tại các hải cảng miền Nam khiến cho chỉ một số rất ít tàu len lỏi được.

Miền Nam chỉ sống nhờ vào việc xuất cảng bông vải để nhập cảng những sản phẩm không chế tạo được mà bây giờ đã không còn bán ra, cũng không thể mua vào bất cứ món gì. Riêng Gerald O'Hara thì cả ba mùa bông vải liên tiếp ông chỉ còn có cách là chất đống tại đồn điền Tara, nhưng số bông vải không xuất cảng được đó chẳng có giá trị bao nhiêu. Nếu bán được ở Livepool thì số bông vải đó có thể trị giá tới một trăm năm mươi ngàn đô-la, nhưng vấn đề là làm sao chở được tới đó. Từ một người giàu có, Gerald đã trở thành kẻ hàng ngày luôn luôn tự hỏi làm như thế nào để nuôi sống được gia đình và đám hắc nô cho qua được mùa đông.

Khắp miền Nam, hầu hết các chủ nhân đồn điền bông vải đều ở trong tình trạng đó. Cuộc phong toả càng gắt gao, miền Nam càng mất dần thị trường bông vải ở Anh và không còn cách nào mua về những vật đụng cần thiết cho đời sống hàng ngày. Hơn thế, miền Nam chuyên sống về nông nghiệp đang đương đầu với miền Bắc trong trận chiến rất cần tới nhứng thứ mà trong thời bình họ không hề nghĩ tới.

Tình trạng đó là một cơ hội rất thuận tiện cho bòn đầu cơ trục lợi. Thực phẩm và hàng vải càng khan hiếm và vật gía càng ngày càng leo thang khiến cho sự ca thán của dân chúng đối với bọn đầu cơ càng lúc càng quyết liệt và căm phẫn. Những ngày đầu năm 1864, không một tờ báo nào là không có những bài xã luận cay nghiệt chống bọn đầu cơ hút máu dân và kêu gọi chính quyền thẳng tay trừng trị chúng. Đúng ra thì chính phủ cũng đã cố gắng khá nhiều nhưng tệ nạm đâu vẫn còn đó vì giới chức thẩm quyền còn phải đối phó với bao nhiêu chuyện khó khăn hơn.

Trong tình cảnh đó, Rhett Butler lại càng bị căm thù hơn. Ngay từ khi các chuyến vượt phong toả trở nên nguy hiểm hơn trước, hắn đã bán tất cả tàu của hắn và chuyển sang địa hạt đầu cơ thực phẩm. Những chuyện xấu về hắn được loan truyền từ Richmond và Wilmington tới Atlanta khiến những nhà từng tiếp đón hắn vô cùng xấu hổ.

Mặc dầu phải trải qua bao nhiêu thử thách và gian khổ, Atlanta vẫn cứ gia tăng dân số gấp đôi, từ mưòi ngàn vọt lên tới hai chục ngàn người. Điều đáng nói là uy tín của Atlanta cũng được tăng theo vì cuộc phong toả. Từ thủa xa xưa, miền Nam hoàn toàn chịu ảnh hưởng của các thành phố miền duyên hải về thương mại và bao nhiêu phương diện khác. Nhưng bây giờ, hầu hết các thành phố đó nếu không bị chiếm đóng thì cũng bị phong tỏa nên miền Nam phải tự lực cứu vãn để phục hồi và chính Atlanta là trung tâm điểm. Dân chúng cũng gánh chịu cảnh thiếu thốn, gian khổ, bệnh tật và chết chóc như bao nhiêu nơi khác của miền Nam, nhưng Atlanta thay vì thiệt thòi bởi chiến tranh lại sinh lợi. Là trái tim của miền Nam, nhịp sống của Atlanta vẫn rộn ràng, đầy sinh khí với các đường xe lửa huyết mạch lúc nào cũng tấp nập binh sĩ, quân dụng và đồ tiếp tế.

Ở một thời nào khác, chắc chắn Scarlett không khỏi đau xót vì những bộ quần áo tồi tàn và những đôi giày vá víu, nhưng bây giờ nàng bất cần bởi lẽ con người đáng kể để nhìn nàng hiện không có ở đây. Luôn trong hai tháng nàng sống hân hoan bằng cả năm. Phải chăng nàng đã nghe được tim Ashley đập mạnh hơn khi nàng ôm choàng lấy cổ chàng? Phải chăng nàng nhìn thấy vẻ mặt thẫn thờ của Ashley còn rõ ràng hơn bất cứ một lời thú nhận nào? Ashley đã yêu nàng. Bây giờ nàng đã biết chắc chắn rồi và do đó, nàng có thể đối xử mềm dịu hơn với Melanie. Nàng cảm thấy thương hại cho Melanie, thương hại cho sự ngu xuẩn, mù quáng của chị chồng. Nàng nghĩ:

"Khi chiến tranh chấm dứt. Sau khi chiến tranh chấm dứt... chàng sẽ..."
Đôi khi nàng đâm ra sợ sệt: "Rồi sẽ ra sao?" Nhưng nàng không muốn nghĩ tiếp. "Dẫu sao, khi đã hết chiến tranh, mọi việc sẽ đâu ra đó. Nếu Ashley yêu nàng, chàng không thể tiếp tục sống chung với Melanie".

Nhưng vấn đề ly dị, nàng không dám đặt ra. Là những tín đồ ngoan đạo. Ellen và Gerald sẽ không cho nàng lấy một người đàn ông ly dị vợ. Làm như thế có nghĩa là từ bỏ giáo đường! Nghĩ tới nghĩ lui, Scarlett nhận thấy giữa Giáo hội và Ashley, nếu phải chọn lựa, nàng sẽ chọn Ashley. Nhưng hỡi ôi! Chuyện đó sẽ bị coi là ô nhục! Những cặp vợ chồng ly dị chẳng những bị tôn giáo bỏ rơi mà còn bị xã hội ruồng rẫy. Tuy nhiên, nàng sẵn sàng chấp nhận mọi chuyện vì Ashley.

Tuy thế, mọi việc sẽ an bày khi chiến tranh kết thúc. Nếu Ashley thật sự yêu nàng, chàng sẽ có cách. Và rồi cứ mỗi ngày trôi qua, Scarlett càng tin tưởng hơn lên vì tình yêu của Ashley, về chuyện chàng có thể dàn xếp mọi việc một cách mỹ mãn khi quân Yankee bị đánh tan. Có lần Ashley đã bảo là quân Yankee sẽ thắng, nhưng với Scarlett thì đó chỉ là một lời nói bừa trong lúc hoang mang vì quá mệt mỏi.

Nhưng nàng bất cần chuyện thắng bại. Vấn đề quan trọng là chiến tranh kết thúc và Ashley lại trở về.
Rồi giữa khi những cơn mưa tuyết tháng ba bắt mọi người phải ở trong nhà, Scarlett được nghe một tin ghê gớm. Melanie mắt long lanh vui mừng, nhưng không dám nhìn lên vì bối rối, hãnh diện báo tin đã có thai.

- Bác sĩ Meade cho biết là vào cuối tháng tám hoặc đầu tháng chín chị sẽ sinh. Chị đã ngờ ngờ... nhưng tới hôm nay mới biết đích xác. Scarlett, sung sướng quá phải không em? Chị khao khát được như em có thằng Wade. Từ trước tới nay chị sợ sẽ không bao giờ có con, em ơi, bây giờ chị còn muốn có thêm cả chục đứa nữa.

Scarlett đang chải tóc sửa soạn đi ngủ, khi Melinie báo tin, chiếc lược của nàng dừng lại nửa chừng.

- Chúa ơi!

Nàng kêu lên và trong một lúc nàng vẫn chưa ý thức được chuyện gì đã đến. Mãi đến khi nhớ lại hình ảnh cánh cửa của phòng ngủ Melanie khép kín nàng mới bàng hoàng, lòng đau nhói như Ashley chính là chồng của nàng và đã phản bộ nàng. Một đứa bé. Một đứa con của Ashley. Sao có thể như thế được?... Trong khi chàng không yêu Melanie mà chỉ yêu nàng?
Melanie thở hổn hển:

- Chị biết em ngạc nhiên lắm. Có phải tuyệt vời không em? Scarlett, chị không biết nên viết cho Ashley ra sao. Chị thấy lúng túng hơn là nói thẳng với chàng, hay là... hay là... mà thôi, chị sẽ không nói gì đâu, để cho chàng biết từ từ, em biết...

- Chúa ơi!.

Scarlett lại kêu lên, nghẹn ngào buông rơi chiếc lược và phải chống tay lên mặt bàn trang điểm bằng cẩm thạch mới đứng vững nổi.

- Em, em đừng làm vậy! Có con đâu có gì là xấu. Em đã nói vậy mà. Và cũng đừng quá lo lắng cho chị, chị biết em dễ bị xúc động lắm. Dĩ nhiên bác sĩ Meade đã nói chị... chị...

Mặt Melanie đỏ bừng lên:

- ...nói xương chậu bị hẹp, nhưng có lẽ cũng không sao và... Scarlett, em đã viết thư cho Charlie biết khi em đã có thai Wade hay em nhờ mẹ em hoặc ông O'Hara? Ồ, phải chi chị còn mẹ, bà sẽ viết thơ giùm chị. Chị không biết làm sao...

Scarlett hét lớn:

- Im, im ngay!

- Ồ, Scarlett, chị ngốc quá, chị xin lỗi em. Chị nghĩ là những người đang sung sướng đều ích kỷ. Chị đã quên khuấy nên mới nhắc tới Charlie, nhứt là lúc này...

- Câm miệng đi.

Scarlett hét to lần nữa, và cố giữ cho ra vẻ bình thản. Không bao giờ... không bao giờ để cho Melaine thấy hoặc đoán được cảm nghĩ của nàng.
Là người đa cảm, Melaine khóc oà lên vì nghĩ rằng mình đã tàn nhẫn. Nói tới Charlie tức là nhắc Scarlett nhớ tới kỉ niệm đau đớn là nàng đã sinh ra Wade mấy tháng sau cái chết của Charles. Melaine hối hận về sự thiếu suy nghĩ của mình và rụt rè nói:

- Em để chị cởi áo giúp rồi xoa bóp cho.

- Để tôi yên.

Scarlett xẳng giọng, lạnh lùng như đá. Và Melaine lại khóc oà lên vì hối hận, chạy vụt ra ngoài. Scarlett nằm dài trên giường, mắt ráo hoảnh với lòng tự kiêu bị tổn thương, với sự tỉnh ngộ về ghen tuông.
Nàng không thể nào sống chung lâu hơn được nữa trong cùng một căn nhà với người đàn bà mang đứa con của Ashley, nàng cảm thấy cần phải trở về Tara, nơi chôn rau cắt rún của nàng. Nàng biết khó mà nhìn mặt Melaine một lần nữa mà không bị đoán ra những bí ẩn của đời mình. Sáng hôm sau, nàng thức sớm với ý định gói ghém rương tráp trở về Tara ngay sau buổi điểm tâm. Nhưng khi ngồi vào bàn, Scarlett buồn bã im lặng, cô Pitty bối rối và Melanie vô cùng khổ sở vì có điện tín gởi tới.
Mose, người hầu cận của Ashley gởi tới cho Melanie những dòng vắn tắt:

"Tôi đã tìm khắp nơi nhưng không gặp. Tôi có được phép trở về nhà không?"

Không ai hiểu rõ ra sao, nhưng cả ba người đàn bà đều nhìn nhau, mắt mở to vì kinh hoảng. Thế là Scarlett quên luôn ý định trở về nhà. Họ bỏ ngang bữa ăn, đánh xe xuống phố định gửi điện tín hởi vị Đại tá chỉ huy trưởng của Ashley. Nhưng khi bước vào phòng, họ nhận được ngay một bức điện tín của ông ta.

"Rất tiếc phải báo tin cho bà thiếu tá Wilkes, trong một cuộc hàng quân thám sát, đã mất tích ba ngày nay. Có tin gì, chúng tôi sẽ thông báo sau".

Trên đường về sầu thảm, cô Pitty nức nở khóc trong khăn tay. Melanie ngồi thẳng nhưng mặt đã tái nhợt đi, còn Scarlett choáng váng gục đầu vào một góc xe. Về đến nhà, Scarlett gắng gượng leo lên lầu vào phòn riêng. Nàng chụp danh sách thương vong. Melanie đánh điện cho Đại tá Sloan hàng chục lần, và cuối cùng nhận được mọt lá thư giải thích là Ashley dẫn một biệt đội đi thám sát rồi không thây quay về. Tin tức cho biết có một cuộc đụng độ nhẹ sau phòng tuyến quân Yankee nhưng không gặp. Tới lúc đó Melanie đã bình tĩnh lại một cách lạ lùng. Nàng gửi chi phiếu chỗ Mose và gọi y về gấp.
Nhưng khi bản báo cáo tổn thất ghi: "Mất tích... tình nghi bị bắt", sự mừng rỡ và hy vọng lại hồi sinh trong căn nhà buồn bã. Khó mà lôi Melanie ra khỏi sở Bưu điện được, và chuyến tàu nào cũng có nàng đứng trông thư. Thai nghén đã làm nàng mệt mỏi, nhưng nàng vẫn không chịu nghe lời bác sĩ Meade khuyên nên nằm nghỉ ngơi. Ý chí sắt đá đã chi phối con người nàng khiến nàng cứ phải hoạt động luôn. Ban đêm, sau khi đã đi nằm thật lâu, Scarlett vẫn còn nghe bước chân Melanie đi đi lại lại trong phòng bên cạnh.

Một chiều, bác Peter sợ hãi đãnh xe đưa Melanie về nhà, có Rhett đi kèm. Nàng đã ngất xỉu ngay trong sở Bưu điền và Rhett, tình cờ đi ngang đó, thấy vậy đã vội vàng tiếp tay đưa về. Hắn bồng nàng lên lầu, vào phòng ngủ. Trong khi cả nhà nhốn nháo chạy tìm gạch nung nóng, mền và whisky, hắng đặt Melanie lên giường và đột ngột hỏi:

- Bà Willes, bà đang mang thai phải không?

Lúc thường có lẽ Melanie đã ngất xỉu vì câu hỏi đó. Ngay với những bạn gái, nàng cũng vô cùng e thẹn khi nói đến tình trạng của mình và những lần đến thăm bác sĩ Meade coi như một cực hình. Nhưng bây giờ, quá yếu đuối và bơ vơ nàng đành trả lời bằng cách gật đầu. Rhett khuyên ngay:

- Vậy là bà càng phải giữ gìn nhiều hơn. Cứ đi lại mãi như thế và phiền muộn nữa, sẽ khoong giúp gì cho bà mà còn hại cho đứa be. Bà Wilkes, nếu bà cho phép, tôi sẽ sử dụng uy thế của tôi ở Hoa Thịnh Đốn để tìm biết số phận của ông ấy. Nếu bị bắt, ông sẽ có tên tron danh sách của bạn Yankee. Và nếu không có tên... Ồ, chẳng có gì bực bội bằng những chuyện mơ hồ! Nhưng bà phải hứa chắc với tôi, hãy giữ gìn sức khoẻ, nếu không tôi sẽ chẳng giúp gì cả.
Melanie nghẹn ngào:

- Ồ, ông tử tế quá! Tại sao thiên hạ lại có thể gán cho ông những chuyện khủng khiếp như vậy được?

Rồi sợ sệt vì đã bàn với một người đàn ông chuyện thai nghén của mình, nàng bật khóc. Scarlett chạy như bay lên lầu với viên gạch nóng bọc nỉ trong tay, thay Rhett đang vỗ nhẹ vào tay Melanie.
Rhett đã giữ đúng lời hứa. Họ không hiểu nổi hắn đã chạy chọt cách noà. Họ không dám hỏi vì sợ làm như thế sẽ đưa hắn tới chõ phải nhìn nhận mối liên hệ giữa hắn với bọn Yankee. Sau một tháng chờ đợi, họ được tin Ashley. Tât cả đều phấn khởi khi vừa thoáng nghe nhưng sau đó họ lại càng lo lắng hơn.

Ashley không chết! Chàng chỉ bị thương và bị cầm tù. Tin tức còn cho biết thêm chàng đang bị giam ở Rock Island, một trại tù binh vùng Illinois. Ban đầu, mừng vì hay tin Ashley còn sông, họ không thể nghĩ ngợi gì khác. Nhưng khi đã bình tĩnh lại, người này nhìn người kia, lẩm bẩm: "Rock Island" y như phát âm hai chữ "Địa ngục". Nếu Andersonville là một địa danh ghê khiếp đối với người miền Bắc thì Rock Island cùng là một mối lo khủng khiếp đối với người miền Nam đang có thân nhân bị giam tại đó.

Khi Lincoln từ chối việc trao đổi tù binh, vì tin tưởng chiến tranh sẽ mau chấm dứt bằng cách chồng cho miền Nam cái gánh nặng phải nuôi ăn và canh trừng bọn tù binh Yankee, thì có hàng ngàn tù binh áo xanh bị lùa về giam tại Andersonville, Georgia. Liên bang miền Nam không đủ khẩu phần và thuốc men cứu chữa cho chính thương binh của họ. Họ chẳng còn được bao nhiêu lương thực nên chỉ nuôi tù binh theo lối nhỏ giọt. Họ cho tù binh ăn như là binh sĩ của họ, gồm mỡ, đạu khô. Và trong tình cảnh đó, tù binh Yankee chết như rạ, có ngày lên tới cả trăm người. Phẫn nộ vì biết được chuyện đó, miền Bắc trả đũa bằng cách đối xử tàn nhẫn hơn với tù binh Liên bang miền Nam và không nơi nào điều kiện sống lại tồi tệ hơn ở Rock Island. Thức ăn thiếu thốn, một cái mền chia cho ba người và bệnh đậu mùa, sưng phổi, thương hàn tràn lan đễn nỗi người ta gọi đó là ngôi nhà bệnh hoạn. Ba phần tư ngưòi bị giam giữ không thấy sống sót trở về.

Thế mà Ashley lại đang bị giam ở nơi khủng khiếp đó. Ashley còn sống nhưng đã bị thương và bị giam tại Rock Island và tuyêt chắc chắn dã dày đặc trên Illinois lúc chàng bị đưa tới đó. Biết đâu Ashley đã chết vì vết thương kia sau khi Rhett nhận được tin. Hay chàng đã chết vì bệnh đậu mùa? Hoặc chàng đang hôn mê vì bệnh sưng phổi hoành hành mà ko mền đắp?

Melanie rên rỉ:

- Thuyền trưởng Butler ơi, có cách nào khác... Ông có thể dùng uy thế của ông để xin trao đổi chồng tôi không?

- Ông Lincoln, người nhân từ và chính trực, đã khóc hết nước mắt trước quan tài năm đứa con của bà Bixby, nhưng ông ta làm sao coá thể nhỏ được một giọt nước mắt nào cho hàng ngàn lính Yankee chết ở Andersonville đâu?

Rhett trề môi tiếp:

- Chúng có chết hêt, ông ta cũng chẳng cần. Lệnh đã ban ra là không sửa đổi lại được. Bà Wilkes, tôi... tôi quên cho bà hay sớm, chồng bà đã có một cơ hội thoát khỏi trại giam nhưng ông từ chối.

Melanie không tin:

- Ồ, không thể như vậy được!

- Nhưng có thât. Quân Yankee cần mộ người đến các ranh giới khai khẩn để đánh lại dân da đỏ. Họ muốn lấy người trong số tù binh Liên bang miền Nam. Bất cứ tù binh nao tuyên thệ trung thành với họ và chịu phục vụ trong thời gian hai năm sẽ được phóng thích và gửi ngày đến miền Tây. Nhưng ông Wilkes từ chối.

Scarlett kêu lên:

- Ồ, sao anh ấy làm vậy? Tại sao không chịu tuyên thệ rồi sau đó đào ngũ về nhà?

Melanie sừng sộ:

- Sao em dám gán cho anh ấy một hàng động như vây? Phản bội Liên bang miền Nam bằng một cách hèn hạ thế trung thành với kẻ thù rồi phản bội luôn cả lời thề chính mình! Chị thấy thà anh ấy chết ở Rock Island còn hơn là nghe chồng chì thề thốt với quân Yankee. Chị rất hãng diện nếu anh ấy chết trong tù, nhưng nếu anh ấy chịu thề, chị sẽ không bao giờ nhìn mặt nữa, không bao giờ. Dĩ nhiên là anh ấy phải từ chối.

Lúc đưa Rhett ra cửa, Scarlett bực dọc hỏi:

- Nếu là ông, ông có tình nguyện đầu quân cho Yankee để thoát chết trong tù rồi sao đó đào ngũ không?

- Còn cách nào hơn.

Rhett cười, răng trắng bóng dưới hàm râu mép.

- Vậy tại sao Ashley không chịu?

- Vì ông ấy là người quý phái.

Nghe Rhett đáp, Scarlett không khỏi ngẩn người vì cái giọng đểu cáng và khinh miệt của hắn khi nói tới những từ " Người quý phái".

-------------
(*) Thành phố Tây Nam Tennessee, nằm trên con sông cùng mang tên Tennessee

Chương 17

Tháng Năm 1864 - một tháng oi nồng làm héo úa cả những nụ hoa đang nở - quân Yankee dưới quyền Tướng Sherman kéo vào lãnh thổ Georgia lần nữa. Họ đang ở phía trên Dalton, thành phố cáhc một trăm dặm Bắc Atlanta. Tin đồn sẽ có những trận đánh ác liệt dọc theo biên giới Georgia và Tennessee. Quân Yankee đã tập trung lực lượng định tấn công hệ thống thiết lộ miền Tây và dọc theo bờ Đại Tây Dương, thiết lộ nối liền Atlanta với Tennessee và miền Tây, con đường đã giúp Liên bang miền Nam chiến thắng vào mùa thu trước tại Chikamauga.
Nhưng đa số dân Atlanta chẳng lo lắng bao nhiêu trước viễn ảnh sẽ có đánh nhau gần Dalton. Nơi tập trung quan của Yankee chỉ cách chiến trường Chickanmauga vài dặm phía Đông Nam. Họ đã bị đẩy lui khi cố gắng vượt qua những sơn đạo của miền này và họ sẽ còn bị đẩy lui nữa nếu vẫn cố vượt qua.

Atlanta - và toàn thể Georgia - biết rằng tiểu bang của họ vô cùng quan trọng đối với liên bang miền Nam nên Tướng Joe Johnston không bao giờ để cho quân Yankee nấn ná bên trong biên giới quá lâu. Lão tướng Joe và lực lượng của ông chẳng bao giờ cho một tên Yankee nào lọt xuống phía Nam Dalton, vì cần phải để cho guồng máy của Georgia hoạt động điều hoà. Tiểu bang chưa bị tàn phá này là một vựa lúa vĩ đại, một nơi gồm nhiều cơ xưởng và kho hàng của Liên bang miền Nam. Georgia sản xuất đạn dược, vũ khí và hầu hết vật dụng bằng vải và len. Giữa Atlanta và Dalton là thành phố Rome với các xưởng chế tạo đại bác. Etowah và Allatoona có những lò luyện kim to lớn nằm ở phía Nam Richmond. Và Atlanta, chẳng những có các xưỏng chế tạo súng lục, yên cương, lều và đạn dược, còn là nơi qui tụ những nhà máy ép kim loại rộng lớn, cơ sở hoả xa và những y viện lớn nhất miền Nam. Chính Atlanta lại cũng là nơi qui tụ những nhà máy ép kim loại rộng lớn, cơ sở hoả xa va những y viện lớn nhất miền Nam. Chính Atlanta lại cũng là giao điểm của bốn con đường hoả xa mà Liên bang miền Nam đã đặt cả tính mạng vào đó.

Bởi thế, chẳng ai lo lắng bao nhiêu. Vả lại, Dalton e hãy còn quá xa, gần sát biên giới Tennessee nên dân chúng đã quen nghĩ rằng tiểu bang đó là một chiến trường xa xôi, xa cũng bằng Virginia hay vùng lưu vực Mississippi. Dầu sao Lão tướng Joe và binh sĩ của ông cũng là một thành lũy che trở cho Atlanta. Mọi người đều biết là sau Tướng Lee, chẳng còn ai xứng đáng bằng tướng Johnston cả, kể từ khi "bức tường đã" Jackson tử trận.

Bác sĩ Meade đã tóm lược tất cả quan điểm củ dân chúng về chuyện này vào một chiều tháng nămg oi ả trước mái hiên nhà có Pitty. Ông nói chẳng việc gì phải lo, vì Tướng Johnston đã cố thủ trên núi như một chiến luỹ thép. Tất cả cùng nghe, nhưng mỗi người đều hiểu theo ý riêng của họ vì tất cả những người có mặt, đang đong đưa trên ghế xích đu trong ánh nắng nhạt hoàng hôn và ngắm nhứng con đom đóm đầu mùa di động lãng đãng giữa buổi chiều tà, đều có những mối bận tâm riêng của họ. Bà Meade đang nắm tay thằng Phil, mong rằng chồng mình nói đúng. Nếu chiến tranh tới gần hơn là thằng Phil phải ra đi. Năm nay, vừa đúng mười sáu tuổi, nó đã gia nhập đội vệ binh. Fanny Elsing, xanh xao và hốc hác từ sau trận Gettysburg, đang cố gắng xua đuổi hình ảnh đau đớn đã quấy nhiễu cô ta trong nhiều tháng. Hình ảnh Trung uý Dallas Mclure thoi thóp trên chiếc xe bò lắc lư dưới cơn mưa trong cuộc lui quân kinh khiếp và xa dịu vợi về Maryland.

Cánh tay cụt của Đại uý Carey Ashburn lại đau nhức. Ông ta càng thất vọng hơn bao giờ hết khi nghĩ tới cuộc theo đuổi Scarlett đã đi tới chỗ bế tắc. Tình trạng đáo xảy ra kể từ khi có tin Ashley Wilkes bị bắt. Ashburn cũng không rõ tại sao hai sự kiện trên lại có thể tác động với nhau.
Scarlett và Melanie đang nghĩ tới Ashley. Họ vẫn thường nghĩ về Ashley khi những công việc cấp bách hoặc những mẩu đối thoại không làm khuây thỏa được. Scarlett buồn rầu đinh ninh:

"Chàng đã chết, nếu không thì người ta cũng phải nghe tin".

Melanie cố tự trấn an:

"Chàng không thể chêt. Nếu chết... mình sẽ linh cảm được ngay".

Rhett Butler uể oải ngả người trong bóng mát, chân gác chéo hững hờ, đôi giày ống thật sang.
Thằng bé Wade nằm ngủ ngon lành trong tay hắn. Mỗi khi có Rhett tới chơi là Scarlett cho phép con ở nán lại bởi vì Rhett thương thằng bé một cách lạ kỳ và đứa bé nhút nhát ấy lại cũng mên hắn vô cùng. Trong khi đó cô Pitty cố ngăn cho khỏi ợ bởi vì con gà trống mà ôc làm thịt đãi khách đã quá già.

Sáng hôm đó, cô hơi tiếc khi đã quyết định làm thịt con gà trước khi nó chết vì quá già. Nhưng tới khi bác Peter vặn cổ con gà, cô lại có mặc cảm chẳng yên lòng vì ăn uống sang trọng riêng cho nhà mình thôi trong khi bao nhiêu bạn bè cô luông mấy tuần không ăn một miếng thịt gà nào cả. Thế là cô quyết định mời một số thân hữu tới chung vui.

Melanie lúc đó đã có thai năm tháng nên không muốn tiếp xúc người ngoài. Vả lại, nàng cũng thấy việc tiếp khách trong nhà giữa lúc Ashley chưa biết sống chết ra sao là điều không phải. Tuy thế, sau một hồi cãi nhau, cô Pitty vẫn giữ nguyên ý đình bằng cách dùng quyền hạn của một bà cô.

Rồi đúngvào lúc mùi gà thiến thơm phức từ nhà bếp bốc lên, bỗng có tiếng gõ cửa và Rhett Butler vừa đi xa về bước chân vào với một hộp kẹo trên tay và liến thoắng nói mọt tràng dài những lời tâng bốc. Không biết sao hơn, cô Pitty đành mời hắn ở lại mặc dầu biết những người khách sẽ bực mình.

Khi đã ăn xong và mọi người ra sân hóng mát, câu chuyện bắt đầu xoay quanh vấn đề chiến tranh. Tât cả các câu chuyện bất cứ với đề tài nào, sớm hay muộn rồi cũng trở lại vấn đề chiến tranh.
Bác sĩ Meade quàng một mtay lên vai Đại uý Carey và tuyên bố:

- Chỉ một trận nhỏ và ngắn ngủi nữa thôi là quân Yankee sẽ bị đẩy lui về Tennessee. Trừng đó, Tướng Forrest sẽ hỏi thăm dân chúng. Các bà, các cô đừng hốt hoảng vì thấy quân địch tới gần. Đã có Lão tướng Johnston và quân đội của ngưòi trấn đóng trên núi thì phải coi là một bức tường thép. Phải, đó là một bức tường thép.

Tất cả phụ nữ đều mỉm cười tán thành, vì những nhận xét của bác sĩ Meade đối với họ không bao giờ sai chạy. Vả lại, đó là vấn đề của đàn ông nên đàn ông phải hiểu rõ hơn, và một khi ông Meade bảo Tướng Johnston là bức tường thép thì nhất định đó là bức tường thép. Chỉ trừ có Rhett. Suốt buổi ăn tới giờ, hắn chẳng nói lời nào. Ngồi dưới bóng chiều, hắn lẳng lặng theo dõi câu chuyện chiến tranh với khoé môi miệt thị, đứa bé vẫn đang ngủ trên vai:

- Theo tin đồn thì Tướng Sherman của quan Yankee hiện có tới một trăm ngàn quân nhờ mới được tăng viện, chẳng biết đúng hay sai?

Ông bác sĩ gằn giọng ngay:

- Ông muốn nói gì?

- Dường như lúc nãy, Đại uý Ashburn có cho biết là Tướng Johnston hiện thời chỉ có bốn chục ngàn quân, kể cả những binh sĩ đào ngũ vừa trở lại nhờ quân ta chiến thắng trận vừa qua.

Bà Meade không nhịn được:

- Thưa ông, trong quân đội Liên bang miền Nam không có ai đào ngũ cả.

Rhett làm ra điều khiêm tốn:

- Xin bà thứ lỗi. Tôi quên... tôi chỉ muốn nói về chuyện hàng ngàn người đi nghỉ phép ròi quên trở lại đơn vị, và những người này đã chữa lành thương tích cả sáu tháng mà vẫn cứ ở lại lo chuyện nhà hoặc lo vụ cày cấy mùa xuân.

Mắt hắn ngời sáng trong khi bà Meade vừa xấu hổ vừa tức giận mím môi. Scarlett suýt bật cười vì Rhett đã làm bà Meade ê măt. Trong hạng người mà Rhett vừa kể có một số đã tuyên bố đây là "cuộc chiến của kẻ giàu và ngưòi nghèo phải đi chiến đấu". Họ cũng cho biết họ nản lắm rồi. Tuy nhiên, đa số không ở trong trưòng hợp đo. Họ đã buộc lòng đào ngũ hay ở nán lại nhà sau khi mãn phép chỉ vì gia đình họ chẳng còn gì để sống, phải nhờ đến sự tiếp tay của họ. Những người này tự động trở lại hàng ngũ sau khi đã giúp gia đình có chút ít sống tạm trong vài tháng.
Bác sĩ Meade vội vàng nói, giọng lạnh lùng:

- Thuyền trưởng Butter, vấn dề quân số chênh lệch nhau không đáng kể. Ông cũng biết là mỗi chiến sĩ của Liên bang miền Nam có thể đánh gục cả chục tên Yankee mà.

- Đúng vậy, nhất là khi chiến tranh mới phát khởi. Có lẽ bây giờ cũng đúng... với điều kiện là binh sĩ miền Nam có đủ đạn để bắn, có giày để mang và có gì để nhét vào bao tử. Có phải vậy không, Đại uý Ahsburn?

Giọng hắn vẫn dịu dàng và đầy khiêm tốn. Ashburn bối rối. Tuy không ưa nổi Rhett nhưng không thể dối lòng nên Ashburn đành lặng thinh. Ông bác sĩ nổi sùng lên:
Trước đây, chiến sĩ chúng ta có cần giày vớ và thực phẩm đâu mà cũng chiến thắng. Họ sẽ tiếp tục đánh và sẽ thắng. Cho ông biết là Tướng Johnston không thể bị đánh bật đâu. Núi non hiểm trở bao giờ cũng là những nơi ẩn trú an toàn và cũng là những thành luỹ kiên cố của các dân tộc bị xâm lăng từ ngàn xưa. Hãy nhớ... nhớ tới chuyện "Thermopylae (1)"!
Scarlett cố tìm hiểu nhưng cái tên Thermopylae đó quá xa lạ đối với nàng.
Rhett vừa hỏi vừa cố giữ cho khỏi phì cười:

- Thưa bác sĩ, chẳng biết có phải tại Thermopylae, họ đã hy sinh tới người cuối cùng không ạ?

- Chú muốn chửi vào mặt tôi phải không?

- Bác sĩ, xin bác thứ lỗi. Bác sĩ hiểu lầm rồi. Tôi chỉ muốn hỏi cho biêt vì trí nhớ về lịch sử thời cổ của tôi kém lắm.

Ông Meade gằn từng tiếng:

- Nếu cần, quân đội của chúng ta sẽ hy sinh tới người cuối cùng khi quan Yankee tràn qua để tiến vào Georgia. Nhưng không hề có chuyện đó. Quân ta sẽ đẩy chúng ra khỏi Georgia chỉ với một trận nho nhỏ.

Cô Pitty vội vàng đứng lên yêu cầu Scarlett đánh dương cầm và hát cho mọi người nghe. Cô thấy câu chuyện bắt đầu gây sóng gió nên cố làm nguôi đi. Cô biết hễ có mặt Rhett ở đâu là y như có chuyện rắc rối. Vậy mà, chúa ơi! Con Scarlett thích y ở chỗ nào? Và sao Melanie lại cứ sốt sắng bênh vực cho y?

Trong khi Scarlett bước vào phòng khách, bên ngoài hoàn toàn im lặng - một sự im lặng nặng nề căm hận Rhett. Tại sao lại có ngưòi dám không tin tưởng vào tài bách chieens bách thắng của Tướng Johnston và quân sĩ dưói quyền ông? Tin tưỏng là một bổn phận thiêng liêng. Và những kẻ có tinh thần phản bội đến không tin tưởng như thế phải câm miệng lại.
Scarlett đánh vài hoà âm và bắt đầu hát. Tiếng hát vừa ngọt ngào vừa buồn thảm qua lời ca của một nhạc khúc bình dân:

Trong bệnh viện giữa những tường vôi trắng.
Nơi có người chết và người đang hấp hối.
Bị thương bởi lưỡi lê, trái phá, đạn.
Một người nào đó một hôm được sinh ra.
Đó là con một bà mẹ! Quá trẻ và dũng cảm.
Trên khuôn mặt còn nét tươi vui.
Một hôm ngã xuống... bụi mồ.
Ánh sáng chập chờn nhảy múa trên khuôn mặt trẻ.

Giọng ca ảo não Fanny chịu không nổi phải nhổm người lên, nghẹn ngào nói nhỏ với Scarlett:

- Chị hát bản khác đi!

Tiếng dương cầm bỗng im bặt trong khi Scarlett bối rối vì ngạc nhiên. Nàng vội vã đánh sang bản khác, bài "Chiếc áo trận màu xám" nhưng rồi bỗng sai một hoà âm khi nàng sực nhớ ca khúc này lại cũng não lòng. Tiếng đàn lại chêt lịm vì Scarlett không còn biết chọn bản nào. Hầu hết những bản nàng nhớ đều dính líu tới sự chết chóc, buồn thảm.
Rhett đứng lên thật mau, đặt thằng Wade vào lòng Fanny rồi đi thẳng ra phòng khách:

- Chơi bản "Kentucky quê hương tôi" đi.

Scarlett được cứu gỡ, vội cám ơn rồi cúi xuống nhấn phím. Giọng kim cao vút của nàng hoà với giọng thổ tuyệt diệu của Rhett nghe nhu vừa có một luồng gió mát thoảng qua. Và đến lúc họ bắt sạng điệp khúc thứ hai, những người ngồi ngoài hiên cảm thấy lâng lâng, mặc dầu bài hát chẳng có gì tươi vui lắm.

Kentucky quê hương tôi
Chỉ còn vài hôm nữa.
Lang thang mệt mỏi trên đường.
Dầu trời không ánh sáng.
Chỉ vài ngày lang thang trên đường.
Là đã tới quê hương, giã từ bóng tối!

Lời tiên đoán của bác sĩ Meade quả đúng... nhưng chỉ đúng phần nào. Lão tướng Jonhston đã giữ vững vị trí như một bức tường thép ở dãy núi phía trên thị trấn Dalton, cách xa trăm dặm – ông đã quyết liệt cố thủ và đã chiến đấu dũng mãnh đên nỗi Tướng Sherman phải từ bỏ ý định vượt qua thung lũng để tiến tới Atlanta và cuối cùng là quân Yankee phải rút lui tìm phương cách khác của họ. Họ không thể chọc thủng phòng tuyến xám bằng các cuộc xung phong trực diện, do đó, họ chờ đêm tối, chuyển quân qua núi theo đường vòng cung, hy vọng sẽ tìm ra được phía sau Tướng Johnston và cắt đứt thiết lộ ở Resaca, cách Dalton mười lăm dặm ở mặt sau.

Trước sự lâm nguy của con đường sắt quý báu đó, quân đội của Tướng Johnston phải lập tức rời hầm hố, đi dưới trời sao, tiến một mạch về Resaca bằng con đường tắt ngắn nhất. Khi quân Yankee từ các đồi núi túa ra thì quân đội miền Nam đã sẵn sàng chờ đợi sau những pháo luỹ, lưỡi lê tuốt trần như ở Dalton.

Đến khi các thương binh ở Dalton về tường thuật sai lạc là Lão tướng Joe đã rút về Resaca, cả Atlanta ngạc nhiên và bấn loạn lên. Bầu trời Tây BẮc như có một đám mây đen xuất hiện, đám mây báo hiệu một trận bão mùa hè. Lão tướng nghĩ gì mà lại để quân Yankee xâm nhập thêm mười tám dặm sâu trong nội địa Georgia? Bác sĩ Meade đã nói núi non là chiến lũy thiên nhiên, vậy tại sao Lão tướng Joe không chặn đứng được quân Yankee ở đó.

Jonhston phản công ác liệt ở Resaca và đẩy lui được địch quân lần nữa. Nhưng Sherman lại sử dụng chiến thuật bọc hông. Ông lại di quân theo một đường vòng cung khác, băng qua sông Oostanaula để tấn công vào hệ thống thiết lộ của hậu phương liên bang miền Nam. Quân miền Nam lại tức tốc rút ra khỏi các giao thông hào đất đỏ để bảo vệ con đường sắt. Mệt nhoài vì thiếu ngủ, kiệt sức sau nhiều lần di binh và chiến đấu, đói khát - vẫn luôn đói khát - họ tràn thật mau xuống thung lũng. Họ tới được thị trấn Calhoun, sáu dặm phía dưới Rasaca, sớm hơn quân Yankee. Họ đào công sự sẵn sàng chờ quân Yankee tới. Những trận đánh ác liệt xảy ra và quân Yankee bị đẩy lui. Binh sĩ Liên bang miền Nam gần như kiệt sức, mong muốn được nghỉ ngơi. Nhưng Sherman không để họ nghỉ ngơi, ông ta cứ tàn nhẫn tiến từng bước. Quân Yankee cứ di chuyển theo hình cánh cung rộng lớn. Họ bắt buộc quân miền Nam phải tiếp tục lui để bảo vệ con đường sắt sau lưng.

Quân miền Nam vừa đi vừa ngủ, tât cả đều đã quá mệt để có thể nghĩ tới chuyện khác. Và nếu có phải suy nghĩ là họ đặt hết lòng tin vào Lão tương Joe. Họ biết mình đang rút lui nhưng chưa bại trận. Họ không đủ quân để vừa giữ vững chiến luỹ vừa bẻ gãy chiến thuật bọc hậu của Sherman. Họ luôn luôn đánh bại địch quân mỗi khi chúng tấn công trực diện. Đến lúc nào mới ngừng lui quân, họ không thể biêt nhưng lão tướng Joe biết rõ bổn phận của ông, và như vậy là quá đủ rồi. Ông điều động cuộc lui quân rât quy của nên quân đội miền Nam chỉ tổn thât nhẹ trong khi quân Yankee chết và bị bắt rất nhiều. Họ chẳng mật một toa xe ngoại trừ bốn khẩu súng. Và họ cũng không mất con đường sắt sau lưng họ mặc dầu Sherman đã áp dụng nhiều chiến thuật: đánh trực tiếp, đánh ngang hông và đột kích bằng kỵ binh.

Con đường sắt vẫn còn, con đường sắt đó quanh co dưới thung lũng chói nắng trải dài tới Atlanta. Binh sĩ nằm ngủ cũng thấy con đường sắt lấp loáng dưới ánh sao. Hoặc trước khi ngủ gục, hình ảnh cuối cùng trong đôi măt lờ đờ của họ cũng vẫn là con đường sắt chói loà trong nắng lửa.

Khi họ triệt thoái xuống vùng đất đồng bằng, một toán thường dân lánh nạn đã tản cư trước họ, một đoàn người đông đảo bao gồm cả dân da trắng nghèo khó lẫn giàu sang, đàn bà, trẻ con, người già cả, kẻ hấp hối, người tàn tật, kẻ bị thương, phụ nữ gần ngày sinh nở, lũ lượt kéo về hướng Atlanta bằng con đường bộ, bằng xe lửa, trên lưng ngựa, hoặc trong các cỗ xe ngựa, xe bò, chất đầy rương tráp và vật dụng trong nhà.

Họ đi trước đạo quân tản năm dặm. Họ dừng lại Resaca rồi Calhoun và Kingston, cứ mỗi lần dừng chân là một lần hy vọng được nghe quân Yankee đã bi đẩy lui để họ trở về nhà. Nhưng không làm sao có thể đi ngược lại con đường nắng chói kia được nữa. Đoàn quân áo xám đi qua những biệt thự trống rỗng, những nông trại bỏ hoang, những túp lều cửa mở. Đây đó còn nấn ná lại vài người đàn bà đơn độc với mấy tên nô lệ da đen mặt mày hoảng hốt. Họ ra sát đường cái để khích lệ binh sĩ, tiếp tế từng thùng nước mat, băng bó thương binh và chôn cất người chết trong nghĩa trang gia đình họ. Nhưng hầu hết nhà cửa ở vùng thung lũng đều bỏ hoang và hoa màu không người coi sóc đã bắt đầu héo úa.

Lại bị vòng cung ở Calhoun, Tướng Johnston phải rút lui về Adairsville. Địch quân đã vượt quá Dalton năm mươi dặm. Ở New Hope Church, cách đó mười lăm dặm, quân liên bang miền Nam đào hầm trú ẩn dài trên đường, nhất quyết phản công đến kỳ cùng. Đoàn quân áo xanh hung hãn như mãnh xà, cuộn tròn mình và phun nọc độc, cứ tiến đánh bất kể tổn thât. Trận New Hope Church diễn ra khốc liệt với mười một ngày đêm đẫm máu và cứ mỗi lần tân công là quân Yankee bị đẩy lui. Nhưng rồi Tướng Johnston lại bị đánh bọc hậu nên phải rút tàn quân lui thêm vài dặm.

Số thương vong của quân đội miền Nam ngày càng lên cao. Thương binh tràn ngập cả Atlanta khiến dân chúng kinh hoàng vi chưa bao giờ thành phố lại có nhiêu thương binh đến thế, ngay cả trận Chickamauga cũng không tổn thất nhiều như vậy. Bệnh viện đã nghẹt cứng nên thương binh phải nằm trền sàn kho hàng bỏ trống, hoặc trên những kiện bông vải của kho khách sạn, nhà trọ, tư gia đầy những người bệnh tật. Cô Pittypat không muốn có người lạ trong nhà vì Melanie đang mang thai và những hình ảnh ghê rợn có thể ảnh hưởng đến bào thai. Nhưng Melanie đã nâng đai váy cao hơn một chút để che khuất bụng, và thương binh lại ở đầy trong ngôi nhà gạch đỏ này. Người nhà phải nấu ăn, giặt quần áo, quấn lại những cuộn băng vừa mới giặt và bắt chí rận cho họ.

Đêm xuống, người nhà cứ trằn trọc mãi vì hơi nóng và tiếng rên la mê sảng của những người bên phòng kế cận. Cuối cùng, thành phố không còn đủ chỗ để tiếp nhận thương binh, người ta phải gửi họi tới các bệnh viện ở Macon và Augusta.
Với số thương binh thặng dư và số dân lánh cư mỗi lúc một đông nghẹt thành phố Atlanta muốn nháo lên. Đám mây nhỏ cuối trời đã lớn thật mau thành đám mây báo hiệu cơn giông sẵp tới còn mang theo cả luồng gió buốt.

Không ai mất niêm tin với quân đội vô địch của họ, nhưng mọi người, đúng hơn là thường daan, đã mất tín nhiệm nơi Lão tướng Joe. New Hope Church chỉ cách Atlanta có ba mươi dặm! Tướng Johnston đã để cho địch đẩy lui tới sáu mươi lăm dặm trong ba tuần lễ. Tại sao ông ta không chịu cầm chân chúng mà cứ rút lui triền miên như vậy? Ông ta đã điiên và còn nguy hại hơn một người điên. Các cụ già trong đội Vệ binh và lực lượng Dân quân vẫn còn yên ổn ở Atlanta, tự cho là họ còn khá hơn nhiều rồi phác hoạ những bản đồ hàng quân để chứng tỏ khả năng quân sự của mình. Khi đã mât quá nhiều quân và bị đẩy lui quá xa, Tướng Joe khẩn thiết kêu gọi Thống đốc Brown cung cấp thêm quân số, nhưng lực lượng bảo vệ tiểu bang vẫn cứ ngồi yên. Thống đốc tiểu bang đã chấp lệnh của Tổng Thống Jeff Davis thì lời kêu gọi của Tướng Johnston có nghĩa gì đâu?

Đánh và lùi! Đánh và lùi! Liên bang miền Nam chiến đấu liên miên trên suốt chặng đường bảy mươi dặm trong hai mươi lăm ngày. New Hope Church đã mất, một kỉ niệm chìm trong sương mù mang theo hơi nóng, bụi đường, đói khát, mệt mỏi, tiếng chân sầm sập trên con đường đất đỏ, tiếng chân lõm bõm trong bùn lầy, đắp công sự phòng thủ, chiến đấu... rút lui, rồi đắp công sự rồi chiến đấu. New Hope Church là ác mộng và sau đó là Big Shanty, nơi họ đã chiến đấu như quỷ dữ. Nhưng dầu cho xác định quân nặm xanh ngất đồng cỏ vẫn cứ còn những tên Yankee khác, những tên Yankee thật mạnh khoẻ thay bào. Lúc nào cũng có những cánh quân hung tàn đánh thốc vào sau lưng Liên bang miền Nam, vào hệ thống thiết lộ... và vào Atlanta.

Từ Big Shanty, toán quân kiệt sức và thiếu ngu rút xuống con đường dẫn đến núi Kennesaw, gần một thành phố nhỏ tên Marietta, nơi đây họ dàn quân dài mười dặm theo hình cánh cung. Họ đào giao thông hào dọc theo chân núi và tìm chỗ cao để đặt đại bác. Binh sĩ vừa đổ mồ hooi vừa chửi thề trong khi kéo những cỗ đại pháo lên triền núi gần như thẳng đứng, vì lừa không leo núi được. Quân bưu viên và thương binh mang tới Atlanta những bản tường trình lạc quan. Các cao điểm trong rặng Kennesaw không thể nào bị tràn ngập được, vì hai ngọn núi Pine và Lost ở kế cận thành phố nhất là đã được xây chiên lũy. Quân Yankee không thể nào đánh bật nổi Tướng Joe và quân đội của ông được nũa. Chúng cũng không còn cách nào đánh bọc hậu được vị các khẩu đại bác đặt trên cao điểm thuận lợi đã kiểm soát được nhiều dặm chung quanh. Atlanta thở phào nhẹ nhưng...

Nhưng núi Kennesaw chỉ cách thành phố hai mươi dặm.
Ngày đầu tiên, thương binh từ vùng núi Kennesaw đã được đưa tới, xe bà Meriwether đã thấy đậu trước cửa cô Pitty vào một giờ bất ngờ nhất - bảy giờ sáng, và bác Levi gọi Scarlett thay quần áo tức khắc để đến bệnh viện. Fanny Elsing và chị em Bonnell bị đánh thức quá sớm đang ngáp dài ở băng sau, vú của Elsing đang ngồi trên bệ xe cạnh xa phu, trên đầu gối bà một giỏ băng mới giặt, Scarlett bực bội vì đem qua nàng đã khiêu vũ đến khuya ở dạ hội của lực lượng Vệ binh và bây giờ, chân nàng hãy còn mỏi nhừ. Nàng rủa thầm sự sốt sắng không biết mệt của bà Merriwether, rủa đám thương binh và luôn cả Liên bang miền Nam trong khi Prissy gài nút áo cho nàng, chiếc áo vải chúc bâu cũ nhất mà nàng thường mặc khi làm việc ở nhà thương. Nuốt vộ vài ngụm nước sắc với bắp khô và khoai khô để thây thế cho cà-phê, nàng ra xe.

Chán nản lắm rồi, nàng nhất định nội hôm nay phải nói với bà Merriwether là Ellen đã viêt thơ gọi nàng về thăm nhà. Nhưng vô ích, vì người đàn đáng kính ấy, tay áo đã xắn lên, người đã mang áo choàng, nghiêm nghị nhìn nàng:

- Tôi khong muốn nghe những chuyện điên khùng đó nữa, Scarlett Hamilton. Nội ngày hôm nay viết thơ về mẹ cô bảo rằng chúng tôi rất cần có cô. Chắc là bả hiểu và cho cô ở lại. Bây giờ, mặc áo choàng vào và chạy mau tới bác sĩ Meade. Ông đang cần người tiếp tay.

Scarlett buồn bực nghĩ:

"Chúa ơi, phiền phức quá! Má sẽ bắt mình ở lại đay và mình sẽ chết nếu cứ ngửi mãi những mùi hôi thối này. Phải chi mình là một bà già để doạ nạt mấy đứa con gái, thay vì bị lấn áp như vậy mãi... và mình sẽ nói thẳng với mấy mụ khắc nghiệt như Merriwether là nên đi Halifax cho rảnh mắt".

Nàng đã quá chán không khí bệnh viện, chán những mùi hôi thối, những con rận, những đau đớn và những người dơ bẩn. Những thú vị trong cách săn sóc thương binh, nếu có, chỉ là trong năm trướcư. Bây giờ, những người bị thương sau nhiều lần rút lui tơi tả không còn đẹp trai. Họ không còn làm nàng xúc động chút nào và học cứ thường hỏi:

"Chiến sự đang diễn ra thế nào?"

"Lão tướng Joe đang làm gì?"

"Ông ta là một người sáng suốt"

Nàng không thấy Lão tướng Joe sáng suốt chỗ nào. Đã sáng suốt tại sao lại để cho quân Yankee tiến sâu vào nội địa hơn tám mươi dặm. Không, họ không phải những hạng người dễ thương. Hơn nữa, phân lớn đều đang hấp hối, chết thật im lặng và mau chóng vì chỉ còn chút ít sức tàn không đủ đề kháng chất độc trong máu, chứng hoại thư, thương hàn và sưng phổi mà họ đã mắc phải trước khi tới Atlanta hoặc tới tay bác sĩ.

Không khí oi bức, ruồi nhặng từ bên ngoài cửa sổ bay vào, những con ruồi làm người bị thương còn khổ sở hơn bị cơn đau hàng hạ.

Mùi hôi thối và tiếng rên như nước thủy triều càng lúc càng dâng cao quanh nàng. Mồ hôi đã ướt đẫm áo vì nàng phải bưng chậu bén gót bác sĩ Meade.
Thật là gớm ghiếc! Scarlett phải nén lắm mới không nôn mửa khi nhìn bác sĩ Meade dùng con dao mổ sáng loáng cắt những khoảng thịt thối. Và thật là kinh khủng khi nghe tiếng kêu thét vang dậy trong phòng giải phẫu. Nàng đã chán nhìn những bộ mặt trắng nhợt, căng thẳng đang chờ bác sĩ tới khám, những bộ mặt chờ đợi những câu nói khủng khiếp như: "Rất tiếc là cánh tay của bạn đã ung thối rồi. Vâng, vâng tôi hiểu, nhưng đây này, những vết thương đỏ bầm này. Phải cắt đi mới được!".

Thuốc mê quá hiếm chỉ được dùng cho những cuộc giải phẫu quan trọng và thuốc phiện thì vô cùng quý giá, chỉ được sử dụng để làm dịu thần kinh những kẻ sắp lìa đời thay vì làm an thần cho những kẻ đang bị cơn đau hành hạ. Ký ninh và thuốc sát trùng đã hêt sạch.

Đúng vậy, Scarlett đã chán ngấy rồi và sáng nay nàng muốn được như Melanie, từ chối tới bệnh viện với lý do mang thai. Đó là cái cớ khoái thác duy nhất có thể chấp nhận được trong lúc này.
Tới trưa, nàng vội vàng cởi áo choàng và lẻn ra bệnh viện lúc bà Merriwether đang bận viết thơ giùm một anh chàng người sơn cước mù chữ. Scarlett không thể nào chịu đựng lâu hơn. Đây là việc phải làm vì nàng biết trưa nay xe lửa sẽ mang thêm thương binh tới và nàng sẽ phải bận rộn cho đến tối... có lẽ chẳng còn thì giờ để ăn uốn nữa.
Nàng hấp tấp vượt qua hai dãy phố để ra đường Cây Đào và thở mạnh giữa khoảng trời thoáng mát. Đứng ở góc đường nàng do dự chưa biết sẽ làm gì, về nhà thì xấu hổ mà chắc chắn là không thể nào trở lại bệnh viện được nữa. Giữa lúc đó, Rhett đánh xe đi qua. Hắn nói ngay:

- Trông cô chẳng khác một con bé đi mót giẻ rách.

Vừa phê bình, hắn vừa nhìn chiếc áo vá víu, ướt đẫm mồ hôi và lốm đốm nhiều chỗ do chậu nước bắn ra khi nàng ôm theo bác sĩ. Scarlett thẹn quá hoá giận. Tại sao hắn cứ luôn luôn chú ý đến lối ăn mặc xuềnh xoàng của nàng như vậy?

- Tôi không muốn nghe ông nói tiếng nào nữa cả. Đưa giùm tôi tới chỗ nào đừng để ai thấy tôi. Tôi không trở lại nhà thương dẫu họ có treo cổ tôi cũng mặc! Trời ơi! Tôi có gây ra trận chiến này đâu, cũng không có lý do gì bắt tôi làm việc trối chết và...

- À, cô bé phản bội chính nghĩa đây rồi!

- Đừng có vừa đánh trống vừa ăn cướp nữa. Đỡ tôi lên xe đi. Tôi chẳng cần biết ông đi đâu. Hay là đi dạo cũng được.

Rhett nhảy xuống xe và đột nhiên Scarlett cảm thấy thoải mái vì khỏi phải thấy một người chột hay mù mắt, một gương mặt xanh lè vì đau đớn hoặc vàng vọt vì sốt rét. Rhett mập mạp và khỏe mạnh. Hắn ăn mặc thật bảnh bao. Bộ quần áo mới, không bị rách mướp để lòi ra những ống chân trần trụi và lông lông lá. Hắn có vẻ thoả mãn với chính hắn trong khi những người đàn ông khác đang buồn bã, bận rộn lo nghĩ. Gương mặt đen sạm của hắn dễ thương và đôi môi đỏ, sắc sảo như môi đàn bà đang hé cười khi đỡ nàng lên xe.

Bắp thịt hắn căng phồng dưới lớp quần áo khi hắn ngồi bên cạnh nàng, và lần nào cũng vậy, khi nghĩ đến thân thể lực lưỡng của hắn là nàng cảm thấy choáng váng như vừa bị một vật gì chạm mạnh. Nàng say mê nhìn đôi vai lực lưỡng của hắn, một sự say mê vừa bấn loạn vừa hơi sợ sệt. Thân thể hắn cũng cứng rắn như bộ óc sắc bén của hắn. Trông hắn thật khinh khoái và thanh nhã, uể oải như một con beo đang sưởi nắng và gọn gàng như một con báo sắp sửa vồ mồi.

Hắn tróc lưỡi cho ngựa chạy rồi nói:

- Cô bé man trá! Cô khiêu vũ suốt đêm qua với mấy ông lính, tặng hoa hồng cho họ và thỏ thẻ là cô sẵn sàng chết vì chính nghĩa. Nhưng mới băng bó mấy vêt thương và bắt vài con rận là cô chuồn mất.

- Thôi, nói chuyện khác đi và cho ngựa chạy mau hơn. Cái lão Merriwether mà bước ra khỏi cửa hàng thấy được thì tôi tới số, ổng sẽ nói với con mẹ... À, mà tôi muốn nói tới là bà Merriwether.

Hắn quất nhẹ vào lưng ngựa cho nó chạy nước kiệu qua Ngã Năm rồi băng qua con đường sắt cắt đôi thành phố. Chuyến xe di tản thương binh đã đậu ở sân ga và phu khiêng cáng đang chạy tới chạy lui dưới ánh nắng gay gắt. Họ chuyển thương binh vào xe cứu thương và chất lên đồ tiếp tế cho quân đội. Scarlett chẳng thấy hối hận chút nào mà nàng chỉ nghe khoai khoái vì đã thoát khỏi công việc săn sóc thương binh.

- Tôi chán cái nhà thương đó lắm rồi.

Nàng vừa nới vừa sửa lại chiếc váy và thắt chặt quai nón.

- Càng ngày càng có nhiều thương binh. Đó là lỗi của Tướng Johnston. Nếu ông ta cầm chân được bọn Yankee ở Dalton thì...

- Cô ngốc lắm. Ông ta chống cự mãnh liệt chớ sao không. Nhưng ông ta chỉ có thể giữ vững một chỗ Sherman thì cứ đánh bọc hông và sẽ đánh úp theo thế gọng kềm. Vả lại, nêu không lui quân ông ta sẽ để mất thiết lộ mà phận của ông ta là bảo toàn thiết lộ.

- Ồ, nhưng...

Scarlett cố nói dù mù tịt về quân sự:

- Nhưng dầu sao đó cũng là lỗi của ông ta. Phải có cách để ngăn chặn chúng chứ. Tôi thấy là cần phải đổi ông tướng khác. Tại sao không chịu ở lại đương cự mà cứ rút lui hoài?

- Cô cũng y như mấy người khác, họ gào lên: "Lấy đầu hắn" chỉ vì Tướng Joe không thể làm được một việc mà trên đời này không ai làm nổi. Ở Dalton, ông ta là đấng Cứu thế nhưng tới Kennesaww thì bị coi là tên bán Chúa vỏn vẹn chỉ trong vòng sáu tuần lễ. Bây giờ nếu đẩy lui được quan Yankee hai chục dặm, ông tướng già đó là Chúa Cứu Thế trở lại. Cô bé ơi, quân số của Sherman đông gấp đôi của tướng Johnton,và Sherman có thể đổi hai người lấy một trong những người trai dũng cảm của chúng ta. Trong khi đó Tướng Johnston không thể mất một người. Ông đang khẩn bách đòi tăng viện mà có được gì đâu? Chỉ còn có mây cục cưng của Thống đốc Brown. Nhưng đám đó thì làm được cái gì!

- Bộ có lệnh động viên Vệ binh quốc gia à? Lực lượng Dân quân nữa sao? Tôi chưa nghe gì hết, sao ông biết?

- Có tin đồn như vậy, tin đồn đã phát xuất từ chuyến tàu từ Milledgeville mới tới sáng nay. Cả Vệ binh và Dân quân đều được gửi đi tăng viện cho Tướng Johnston. Mấy cục cưng của ông Brown sắp được ngửi mùi thuốc súng rồi, chắc phần đông bọn họ sẽ ngạc nhiên lắm. Họ không ngờ có ngày phải động binh. Ông Thống đố đã hứa là họ khỏi đi chiến đấu. Thật là một trò đùa dai. Họ tin lắm vì ông Thống đốc của họ đã dám cãi lệnh Tổng thoóng Jeff Davis, không chịu gửi quân đến Virginia, lấy lý do cần phải bảo vệ tiểu bang. Có bao giờ họ nghĩ rằng chiến tranh có thể xảy ra trước xân nhà đâu và thật sự họ có muốn bảo vệ tiểu bang của họ không?

- Sao ông cười được như vậy, tàn nhẫn quá! Sao không nghĩ đến mấy ông già và mấy thằng bé trong lực lượng Vệ binh? Những người nhu thằng Phil, ông lão Merriwether và chú Henry Hamilton cũng phải ra trận nữa sao?

- Tôi không nói đến mấy cậu bé và những cựu quân nhân trong trận Mễ Tây Cơ. Tôi muốn nói những người can đảm như Wille Guinan, chỉ thích mặc quân phục cho oai và múa kiếm...

- Còn ông thì sao?

- Cô ơi, chẳng quan hệ gì tới tôi cả! Tôi không mặc quân phục cũng chẳng múa kiếm, và vận mạng Liên Bang miền Nam chẳng ý nghĩa gì với tôi. Hơn nữa, tôi không muốn boả mạng trong hàng ngũ

Vệ binh hay bất cứ một quân đội nào. Tôi đã có đủ kiến thức quân sự ở West Point... đủ để đời rồi. Đại tướng Lê không giúp gì được cho Lão tướng Joe đâu vì quân Yankee đã cầm chân ông ấy ở Virginia. Vì vậy tướng Joe chỉ còn mong lấy được viện quân ở bộ đội phòng thủ Georgia thôi. Ông ta là người có công với quốc dân và cũng là một chiến lược gai đại tài, luôn luôn đưa quân tới trước những điểm mà địch định tới. Nhưng ông ta vẫn phải lui quân nếu muốn bảo vệ thiết lộ. Và có nên nghe rõ, chừng nào bọn Yankee đẩy Tướng Joe ra khỏi vùng sơn cước xuống miền đông bằng quanh dây, lúc đó là đi đứt.

Scarlett hoảng hốt:

- Quanh đây? Ông biết là quân Yankee không cách nào tiến xa hơn nữa được mà!

- Kennesaw chỉ cách đây hai mươi dặm và tôi đánh cá rằng...

- Rhett cái gì kia! Một đám đông đàn ông! Không phải binh sĩ. Cái gì vây...? Toàn người da đen không!

Bụi đỏ dấy lên mù mịt và trong đám bụi đó vang ra tiếng chân sầm sập và tiếng hàng trăm người da đen kéo hết gân cổ hát một đoạn Thánh ca. Rhett cho xe lên lề, Scarlett tò mò nhìn đoàn người da đen ướt đãm mồ hôi, xuổng cuốc vác vai đang được một sĩ quan và một tiểu đội mang phù hiệu công binh hướng dẫn.

- Cái gì lạ vây?

Scarlett lặp lại. Rồi mắt nàng nhìn trân tên da đen đang hát ở hàng đầu. Hắn cao khoảng một thước chín, đúng là một anh chàng khổng lồ, da đen bóng, dáng đi mèm dẻo như mánh thú. Hắn đang nhe hàm răng trắng toát ca bài "Moses (2) xuống trần". Chắc không một người da den nào trên thế giới cao lớn và to giọng như thế, ngoài Sam khổng lồ cai thợ của Tara ra. Nhưng Sam làm gì ở đây, thật xa nhà, nhất là bây giờ đồn điền đang thiếu quản gia và Gerald đang coi hắn như cánh tay mặt của mình?

Lúc nàng nhổm dậy để nhìn rõ hơn, gã khổng lồ chợt trong thấy nàng cười toe toét. Hắn đã nhận ra nàng. Hắn dừng lại đặt xuổng xuống và vừa chạy về phía nàng, vừa gọi những tên da đen gần đó:

- Chúa ơi! Cô Sca'lett đây mà! Tụi bây, 'Lige! Apostle! P'ophet! Cô Sca'lett tụi bây ơi!

Hàng ngũ nhốn nháo lên. Đoàn người ngập ngừng dừng lại, cười hềnh hệch khi Sam khổng lồ cùng ba gã da đen khác chạy vụt qua đường tới chỗ chiếc xe. Viên sĩ quan cuống cuồng đuổi theo, miệng hét vang:

- Trở về hàng, mau. Trở về ngay hay là đợi... Ủa, bà Hamilton. Chào bà và chào ông. Sao các người lại xúi chúng phá rối kỷ luật vây? Khổ quá, tôi đã vất vả với bọn chúng suốt sáng nay rồi.

- Đại uý Randall, xin đừng mắng chúng! Đây là người nhà của chúng tôi. Sam khổng lồ là cai nhân công của đồn điền chúng tôi và mấy đứa kia là Elijah, Apostle và Prophet. Dĩ nhiên là chúng cần phải tới chào tôi. Sao, mấy đứa mạnh giỏi hả?

Scarlett lần lượt bắt tay hết cả bốn gã da đen, bàn tay trắng nõn nà của nàng mất hút trong những bàn tay đen đúa, to kềnh. Bốn gã hắc nô cùng nhảy nhót hớn hở vì bât ngờ gặp chủ, đồng thời cũng hãnh diện trước bạn bè là có được một nữ tiểu chủ quá xinh.

- Mấy đứa làm gì mà bỏ Tara đi quá xa vậy? Trốn hả? Chắc đúng rồi. Bộ không biết là tuần cảnh sẽ bắt lại rất dễ dàng sao?

Cả bốn cười ngặt nghẽo trước lời nói của Scarlett. Sam khổng lồ đáp:

- T'ời ơi, t'ốn cái gì! Không phải t'ốn đâu. Họ tới kiếm tụi tui, tụi tui là mấy đứa lớn và mạnh nhất ở Ta'a. Đặc biệt họ mời tui vì tui hát hay. Ông Kennedy tới kiếm dẫn tụi tui đi.

- Nhưng để làm gì?

- Chúa ơi, cô Sca'llett chưa nghe gì sao? Tụi tui đi đào hầm cho mấy người da t'ăng chui xuống khi tụi Yankee tới.

Đại uý Randall và những người ngồi trên xe phì cười vì cái lối giải thích ngây ngô về các công sự chiến đấu.
Ông Ge'ald chút nữa nổi sùng khi họ dẫn tụi tui đi, ông nói ông không làm gì được nếu không có tui. Nhưng bà Ellen nói: "Cứ đem nó đi, ông Kenned. Liên bang miền Nam cần nó hơn chúng tôi ở đây". Bà cho tôi một đô-la dặn tôi phải làm đúng theo lời chỉ dạy của mấy ông da T'ắng. Bởi vậy, tụi tui tới đây.

- Chuyện này là thế nào, Đại uý Randall?

- Ồ, có gì đâu. Chúng tôi cần đào thêm nhiều dặm công sự chiến đấu nữa để tăng cường hệ thống phòng thủ cho Atlanta. Ông tướng không đủ người để làm công việc này. Chúng tôi phải cần đến những tên da đen mạnh nhất trong xứ làm thay.

- Nhưng...

Scarlett bỗng nghe lạnh buốt. Thêm nhiều dặm công sự chiến đấu! Tại sao lại cần thêm? Năm rồi người ta đã cho xây nhiều loạt pháo đài vững chắc chung quanh Atlanta, cách trung tâm thành phố một dặm. Các pháo đài to lớn đó, hết dặm này tới dặm kia, hoàn toàn bao kín thành phố rồi, vậy còn xây thêm công sự chiến đấu làm gì?

- Nhưng tại sao mình phải tăng cường phòng thủ trong khi đã phòng thủ chắc chắn rồi? Mấy chỗ đó còn chưa cần tới thì xây thêm làm gi? Chắc chắn là ông Tướng không để...

Đại uý Randall nói gọn:

- Chiến luỹ của ta hiện chỉ cách thành phố có một dặm. Vậy là không an toàn lăms. Chúng tôi đang cho xây xa hơn. Bà thấy, chỉ còn một lần rút lui nữa là quân ta đã phải vào Atlanta rồi.

Viên sĩ quan biết mình đã lỡ lời, khi thấy Scarlett trố to mắt sợ hãi. Ông ta hấp tấp thêm:

- Nhưng dĩ nhiên là chẳng có một cuộc rút lui nào nữa. Các phòng tuyến ở núi Kennesaw đều kiên cố. Đại bác đặt khắp nơi trên núi và kiểm soát các trục giao thông. Bọn Yankee không cách nào lọt qua được đâu.

Nhưng Randall đã sụp mắt xuống trước cái nhìn lừ đừ, sâu sắc của Rhett. Scarlett hoảng lên. Nàng nhớ lời Rhett "Khi bọn Yankee đẩy ông ta khỏi vùng sơn cước xuống đồng bằng, lúc đó là đi đứt".

- Ồ, Đại uý, ông có nghĩ...

- Không đâu, dĩ nhiên không! Bà đừng bận tâm. Lão tướng Joe chỉ phòng xa vậy thôi. Đó là lý do độc nhứt khiến chúng tôi phải đào thêm công sự phòng thủ... À, nhưng tôi phải đi ngay. Rất hân hạnh được hầu chuyện cùng bà... Chào cô chủ tụi bây đi, rồi lên đường.

- Chào mấy đứa, khi nào đau yếu, bị thương hoặc có gì rắc rối hãy cho cô biêt. Cô ở cuối đường Cây Đào, xuống đó rồi lại ngay căn nhà cuối cùng. Khoan, đợi một chút...

Nàng lục lọi trong túi xách.

- Ủa, không còn đồng nào cả. Rhett cho tôi mượn vài đồng. Này Sam, mua thuốc là cho mấy bạn hút. Nhớ ngoan ngoãn tuân lời Đại uý Randall nghe.

Đoàn người họp thành đội ngũ, bụi đỏ lại dẫy lên như một đám mây. Họ bắt đầu di chuyển và giọng nói của Sam khổng lồ lại cất lên:

Cầu Moses giáng thế!
Tới ngay vùng Ai Cập.
Truyền với vua Pharaon.
Cho dân Ngài đi qua!

- Rhett, Đại uý Randall dối gạt tôi cũng như những người đàn ông khác... Dấu kín sự thật vì sợ đàn bà lo lắng. Y nói dối phải không? Rhett, nếu không nguy hiểm tại sao lại đào thêm hầm hố làm gì nữa? Có phải quân đội thiếu người nên phải xài tới bon da đen không?

Rhett giục ngựa:

- Quân đội cạn người kinh khủng. Nếu không, sao lại phải gọi tới Vệ binh? Mấy cái công sự phòng thủ đó là để chống đỡ một cuộc bao vây. Tướng Joe chuẩn bị sẵn trận đánh cuối cùng tại đây.

- Bao vây hả? Trời ơi ông quay ngựa lại. Tôi phải về nhà, về ngay Tara bây giờ.

- Làm gì mà cuống quýt lên vây?

- Bao vây! Chúa ơi, một cuộc bao vây? Tôi đã nghe kể lại một vụ bao vây! Ba tôi hay ông nội tôi dã bị rồi, và ba tôi nói là...

- Bao vây ở đâu?

- Ở Drogheda (*), khi Cromwell bao vây người Ái Nhĩ Lan. Dân chúng không còn gì để ăn và ba tôi nói họ đã chết đói rất nhiều ngoài đường, cuối cùng họ ăn thịt mèo, chuột cống và ngay đến mấy con vật như gián chẳng hạn. Ba còn nói họ ăn thịt nhau trước khi đầu hàng nữa. Tôi cũng không dám nghĩ tới chuyện tin hay không tin. Và khi Crowell vào thành phố, tất cả đàn bà đều bị... Bao vây, Đức Mẹ ơi!

- Chưa ai ngu dốt quá đỗi như cô. Vụ Drogheda xảy ra hồi thế kỷ mười bảy, lúc đó làm gì có ông O'Hara. Hơn nữa Sherman đâu phải là Cromwell.

- Nhưng ông ta cũng tàn nhẫn! Họ nói...

- Còn về mấy món người Ái Nhĩ Lan đã an khi bị bao vây... Riêng tôi, tôi thích ăn mấy con chuột béo ngậy hơn là những món trong nhà hàng. Tôi nghĩ là tôi phải trở lại Richmond. Ở đó, còn nhiều món ăn thật ngon nếu có đủ tiền mua.

Bực bộ vì đã tỏ ra run sợ thái quá, Scarlett kêu lên:

- Vậy ông còn ở hoài làm gì? Ông chỉ nghĩ toàn chuyện sống sang trọng, ăn uống và... và mấy thứ cùng một loại.

- Tôi còn biết làm gì để giết thời giờ hơn là ăn uống và ... ơ ... những thứ cùng một loại. Cô biết tại sao tôi vẫn còn ở đay hả? Tôi đã đọc nhiều mẩu chuyện thú vị về các cuộc bao vây thành phô, nhưng tôi chưa thây lần nào. Do đo, tôi nghĩ là nên ở lại để coi cho biết. Tôi không sợ gì cả vì tôi là người ngoài cuộc và hơn nữa, tôi muốn chứng kiến tận mắt. Đừng bao giờ bỏ qua một kinh nghiệm mới nào cả, Scarlett. Nó sẽ làm cho đầu óc mình mở mang ra.

- Đầu óc tôi mở mang ra đủ lắm rồi.

- Có lẽ cô hiểu chuyện đó nhiều hơn tôi, nhưng tôi muốn nói... Mà thôi, toi ngại sẽ không đựoc lịch sự lắm. Có lẽ tôi sẽ ở lại đây để giải cứu cô khi cuộc bao vây bắt đầu. Chưa bao giờ tôi có dịp cứu một phụ nữ khi cuộc bao vây trong cảnh bế tắc. Đó cũng là một kinh nghiệm mới.

Nàng biêt hắn đang chọc tức mình nhưng cảm thấy hắn có lý. Nàng lắc đầu:

- Tôi cũng không cần ông cứu tôi. Tôi tự lo được, cám ơn.

- Đừng nói vậy, Scarlett. Cô cứ nghĩ như thế nếu thấy thích nhưng đừng bao giờ nói ra vói một người đàn ông. Đó là sự lầm lẫn của con gái Yankee. Họ sẽ dễ yêu hơn nếu đừng cứ mỗi lúc mỗi nói

"Cám ơn ông, tôi tự lo được". Thưòng thì họ nói thật, nhờ ơn Chúa. Nhưng thế là đàn ông để mặc họ xoay sở lấy.

- Ông nói quá rồi đó.

Scarlett lạnh lùng nói, không gì nhục nhã bằng khi bị cho là giống Yankee.

- Tôi biết ông nói láo về chuyện bao vây. Ông biết là quân Yankee không bao giờ vào Atlanta được mà.

- Tôi cá với cô, trong vòng một tháng chúng sẽ tới đây. Tôi có một hộp kẹo đổi lấy...

Đôi mắt đen huyền của hắn lướt trên môi nàng:

- Lấy một cái hôn.

Nỗi lo sợ bị quân Yankee chiếm thành phố vài phút trước còn bóp chặt tim nàng, nhưng khi nghe nói đến chữ "hôn" nàng quên hết. Đó là địa hạt quen thuộc của nàng, nó thú vị hơn những chuyện hành quân. Không dằn được, Scarlett cười tươi. Từ ngày tặng nàng cái nón xanh, Rhett không hề tỏ ý đi xa hơn. Hắn không bao giờ bị cám dỗ trong những cuộc nói chuyện riêng, nhưng bây giờ không cần nàng khơi mào, hắn cũng nói đến chuyện hôn. Scarlett lạnh lùng nói:

- Tôi không cần. Hơn nữa, thà tôi hôn một con heo còn hơn.

- Xin miễn bàn về sở thích của mỗi người, vả lại tôi thường nghe người Ái Nhĩ Lan rât ưa heo... có khi còn cho nó ngủ cùng giường nữa. Nhưng Scarlett, cô đang thèm hôn lắm. Những kẻ si mê cô đều quá vị nể cô, chỉ có tôi mới biết tại sao, hay là họ quá sợ nên không dám làm những chuyện đáng làm. Kết quả là cô kiêu căng. Tôi biết là cô cần hôn và được hôn bởi một người biết cách hôn.

Câu chuyện đi đi tới một chiều hướng bất lợi cho nàng. Gặp hắn là cứ vậy. Luôn luôn có đấu khẩu và luôn luôn nàng bị thua.

- Chắc ông tự cho mình là người đó?

Nàng châm biếm hỏi lại trong khi đang cố dằn cơn giận.

- Đúng, nếu tôi chịu phiền một chút. Người ta nói tôi hôn tuyệt lắm. Scarlett giận sôi lên vì sắc đẹp của mình bị xem thường:

- Ồ... Tại sao ông... ông...

Nhưng nàng chợt thấy ngượng. Hắn đang mỉm cười nhưng trong ánh mắt đen thẫm của hắn dường nhu loé lửa.

- Dĩ nhiên cô tự hỏi là tại sao tôI không tìm cách tiến xa hơn cáI hôn phớt hôm tôI tặng cô chiếc nón?

- TôI không bao giờ...?

Cô không phảI là một cô gáI dễ yêu chút nào, Scarlett. TôI rất buồn khi biết điều đó. Những cô gáI dễ yêu đều ngạc nhiên khi đàn ông tìm cách hôn họ. Dù biết rằng mình không thèm muốn như thế và họ biết phảI làm ra vẻ bị xúc phạm khi đàn ông hôn, nhưng trong lòng họ vẫn ước ao được người ta hôn? Này cô bé, hãy ráng chờ. Một ngày nà o đó tôI sẽ hôn cô và cô sẽ thấy thích thú. Nhưng bây giờ thì không, đừng sốt ruột.

Nàng biết hắn trêu trọc mình nhưng lần nào những lời trêu chọc của hắn cũng làm nàng tức bực. Luôn luông trong lời hắn có quá nhiều sự thật. Nhưng bây giờ cần phảI bắt hắn chấm dứt. Nếu hắn mất dạy đến nỗi tìm cách sàm sỡ với nàng,nàng sẽ làm cho hắn biết.

- Ông làm ơn quay xe lại, Thuyền trưởng Butter! TôI muốn trở về bệnh viện.

- Thật không, nàng tiên hiền dịu? Vậy là chí rận với nước dơ đáng yêu hơn lối nói chuyện của tôI à? Ðược, tôI không dám ngăn cản hai bàn tay giàu thiện chí muốn phục vụ cho chính nghĩa vinh diệu của chúng ta.

Hắn quay ngựa, bắt đầu trở lại Ngã Năm. Hắn tiếp tục bằng một giọng trầm trầm:

- Cô có muốn hiểu tại sao tôI không chịu tiến xa hơn không? Ðó là tôI muốn đợi cô lớn hơn chút nữa. Cô thấy hôn cô bây giờ thật là khôI hàI bởi vì làm vậy là tôI chỉ tìm khoáI cảm cho riêng mình thôi. TôI không bao giờ ngốc đến đỗi hôn mấy đứa con nít.

Hắn bật cười khi liếc thấy ngực nàng phập phồng vì cơn giận nghẹn lời. Hắn êm áI tiếp:

- Hơn nữa, tôI cũng muốn đợi cho hình ảnh của Ashley phai mờ.

Nghe tới tên Ashley, Scarlett đột nghột xót xa, nước mắt nóng bỏng làm nhức buốt mi. Phai mờ ư? Kỷ niệm Ashley không bao giờ phai mờ, dẫu chàng đã chết hàng ngàn năm cũng vậy. Nàng tưởng tượng Ashley đang bị thương hấp hối trong một trại tù binh xa thăm thẳm, không có mên đắp, không một người nào cầm tay. Và nàng đẩm thù hận người đàn ông phè phỡn đang ngồi bên cạnh nàng với giọng nói lúc nào cũng chế giễu người khác.

Scarlett lặng thinh và lạnh lùng như pho tượng. Rett lại nói:

- Tôi đã hiểu rõ những chuyện giữa cô và Ashley. Từ ngày chứng kiến màn kịch không thanh nhã lắm ở Twelve Oaks, tôI bắt đầu hiểu ra, từ đó đến nay, tôI đã thâu lượm được nhiều điều khác. Ðiều gì? Ðó là cô vẫn ôm ấp mối tình của một nữ sinh lãng mạn với Ashley và cũng được anh ta đáp lại trong giới hạn luân lý. Bà Wilkes thì vẫn không hay biết gì cả, hai người đã lừa dối bà ấy bằng một mánh khoé tuyệt hảo. TôI hiểu hết trừ chuyện gợi tính tò mò tôi. Ðó là chuyện ông Ashley đáng kính kia có bao giờ vượt ra khỏi con người khả kính của mình để hôn cô chưa?
Scarlett không đáp và quay đầu di.

- à, vậy là ông ấy đã hôn cô rồi. TôI chắc ông ấy đã hôn cô trong kỳ nghỉ phép vừa uqa. Và bây giờ có lẽ ông ấy đã chết nên cô còn nâng niu kỷ niệm đó. Nhưng tôI tin rằng cô sẽ đoạn tuyệt với dĩ vãng và đến lúc cô đã quên được cáI hôn đo, tôI sẽ?

Nàng giận dữ quay lại, mắt long lên:

- Ông cút đi? Ðể tôI xuống, nếu không toi nhảy đại xuống bây giờ. Không bao giờ tôI nói chuyện với ông nữa đâu.

Hắn dừng xe, nhưng không đợi hắn nhảy xuống để đỡ mình, nàng phóng bừa xuống. Váy nàng mắc vào bánh xe, và trong khoảng khắc dân Ngã Năm được thấy cảnh váy lót để lòi ra. Rhett khom xuống tiếp gỡ. Nhưng không nói một tiếng, cũng không ngoảnh lại, Scarlett lơ đi. Rhett cười nho nhỏ và cho xe chạy.

------------------
(1) Themopyles hay Les Portes chaudes – sơn đạo giữa ngọn Ceta và vịnh Lannia, Đông Hy Lạp hiểm trở, cao 6m trên mặt biển. Nơi Leonides, vua Sparta(490 – 480 B.C) với 300 quân cầm cự chốn quân Xerxes, vua Ba Tư (485 – 465 B.C). Nhưng sau cùng bị tàn sat không càon một người.
(2)Cựu ước-chiến sĩ, ngưòi giải phóng dân Do Thái ra khỏi Ai Cập, luân lý gia và nhà lập pháp xứ Hebreux chết trên núi Ne'bo, thuộc vùng Palestine ngày nay, từ đỉnh núi đó nhìn thấy được Đât Hứa.

Chương 18

Lần đầu tiên từ khi xảy ra chiến tranh, Atlanta nghe thấy tiếng súng của chiến trận. Từ sáng sớm, trước khi thành phố tỉnh dậy, người ta đã phân biệt được từ xa, từ phía núi Kennesaw, một tiếng gầm nhỏ, tiếng nổ của súng đại bác mà người ta tưởng như tiếng sấm về mùa hè. Ðến buổi tra, tiếng động đã khá lớn, đôi khi át cả tiếng ồn ào ngoài phố. Mọi người cố gắng không nghe thấy, cố gắng nói chuyện cười đùa, và lao vào công việc, làm như thế quân Yankees không có cách đây hai mươi lăm dặm. Những tiếng súng đại bác vẫn cứ ầm ì vào tai họ. Toàn thành phố có vẻ lo lắng. Tất cả mọi người đều nghe ngóng, tim đập hồi hộp. Tiếng ầm ì có tăng lên không? Hay đấy chỉ là ảnh hưởng của sự tưởng tượng? Tướng Johnstone có đánh bại được quân địch lần này không? Ông có giữ vững được không?

Thiếu chút nữa thì thành phố kinh hoàng. Những dây thần kinh mỗi ngày một căng thêm kể từ khi thế trận rút lui, bây giờ như muốn đứt. Không ai bộc lộ sự lo sợ của mình. Ðó là vấn đề cấm kỵ nhưng nỗi kinh hoàng bộc lộ trong những lời chỉ trích mà người ta không còn dè dặt đối với tướng Johnstone. Dư luận thật là sôi sục. Tóm lại là Sherman đã đến cửa ngõ Atlanta. Chỉ một trận rút khác nữa là quân đội Liên bang đã ở thành phố.

?Cho chúng tôi một viên tướng không biết lùi! Cho chúng tôi một người sẽ đánh và sẽ chống cự!?
Thấy tiếng súng xa xa, đội dân quân ?Những đứa con cưng của Joe Brown? và đội Cận vệ địa phương ra đi khỏi thành phố để bảo vệ cầu cống và những chỗ nước sông cạn phía sau lưng Johnstone. Thời tiết lúc bấy giờ nặng nề và xám xịt. Lúc hai đội quân đi qua đừng Marietta, trời đổ một cơn mưa lớn. Tất cả thành phố đều đứng trước cửa nhà để nhìn họ đi qua, và bây giờ đứng xít vào nhau dưới mái hiên các cửa hiệu. Mọi người cố tỏ vẻ nhiệt tình.

Scarlett và Maybelle Merriwether đã được phép rời khỏi bệnh viện và tham dự vào cuộc ra đi của hai đội quân vì chú Henrry Hamilton và ông già Merriwether là thành viên của đội Cận vệ địa phương. Cùng đi có cả bà Meade. Ba người phụ nữ suýt bị đám đông dẫm bẹp. Họ phải kiễng chân lên để nhìn được rõ hơn.

Mặc dù Scarlett cảm thấy, cũng như toàn thể dân miền Nam, lòng mong muốn cuộc chiến tranh được phát triển dưới góc cạnh thuận lợi hơn và yên tâm hơn, cô vẫn thấy lạnh ở sống lưng khi đứng nhìn đoàn người đủ màu sắc diễu hành qua trước mặt. Tình thế phải là thất vọng lắm mới gọi đến đội quân ô hợp này, toàn ông già và trẻ con. Tất nhiên trong số ấy người ta cũng phát hiện thấy một số thanh niên trai tráng trong bộ đồng phục dân quân hào nhoáng. Nhưng có nhiều ông già và thiếu niên quá, nên nhìn thấy họ Scarlett cảm thấy tim mình thắt lại vì thương hại và sợ hãi. Dưới tiếng sáo và tiếng trống, những người đàn ông râu tóc đã hoa râm, còn già hơn cả cha cô, cố bước đi dưới trời mưa nặng hạt. Khoác cái khăn choàng tốt nhất của bà Merriwether để che mưa, ông già Merriwether đi ở hàng đầu và mỉm cười với những thiếu phụ. Họ giơ khăn mùi xoa lên vẫy nhưng cô Maybell bíu lấy cánh tay của Scarlett và thì thầm: ?Ôi, ông già tội nghiệp. Chỉ một trận mưa rào nữa sẽ là kết thúc!? Cổ cái áo khoác đen của ông kéo lên tận mang tai, hai khẩu súng từ thời chiến tranh Mếch-xích gài ở thắt lưng, một cái túi du lịch xách ở tay. Chú Henry Hamilton bước theo gót ông già Merriwether. Ði bên cạnh chú là một người đầy tớ cũng già như chú, người da đen giương cái ô mở to trên đầu hai người.

Sánh vai với bọn đàn anh là những chú thiếu nhi. Không một ai trong các chú quá mười sáu tuổi? Nhiều người trong các chú đã trốn khỏi trường học để tham gia. Ðôi chỗ người ta còn nhận thấy có mấy nhóm thiếu niên mặc đồng phục học sinh Lục quân. Những chiếc mũ cát két của các chú ướt đẫm nước mưa có trang điểm một cái lông gà trống đen và một cái dải đeo gươm trắng muốt vắt ngang ngực. Ði giữa các cậu, Phil Meade, mũ đội lệch hẳn xuống một bên tai, phô trương cái kiếm của người anh đã tử trận và hai khẩu súng ngắn kỵ binh. Lúc cậu đi qua, bà Meade mỉm cười và giơ tay vẫy cậu con trai, rồi trong một lúc bà gục đầu xuống vai Scarlett như thể sức lực của bà bỗng bỏ đi hết cả.

Một số lớn người không có vũ khí, vì Liên bang chẳng còn vũ khí đạn dược để phát cho họ nữa. Họ hy vọng tự trang bị lấy bằng cách tước vũ khí của bọn Yankees chết hoặc bị bắt làm tù binh. Rất nhiều người đã luồn một con dao vào bốt của họ và tay cầm một cái sào dài trên đầu có cắm một mũi sắt nhọn mà người ta gọi là ?ngọn giáo của Joe Brown?. Những người nào vận may chiếu cố đeo ở vai khẩu súng kíp cổ bắn đạn đá và túi thuốc súng đeo ở thắt lưng.

Johnstone đã mất khoảng mười ngàn người trong những trận rút lui. Ông ta cần phải có mười ngàn người khoẻ mạnh khác thay thế. ?Người ta phải gửi đến cho ông những người như thế này đây!? Scarlett hoảng hốt nghĩ thầm.

Một khẩu pháo đi qua ầm ầm như sống động, làm bắn cả bùn lên khán giả. Scarlett trông thấy một người da đen cưỡi con lừa đi cạnh khẩu đại bác. Ðó là một chàng thanh niên da đen có bộ mặt nghiêm nghị, nước da màu yên ngựa. ?Mose rồi! Mose cần vụ của Ashley! Hắn làm gì ở đây?? Scarlett chen qua đám đông ra tới tận vỉa hè, cô gọi: ?Mose! Ðứng lại!?
Mose trông thấy cô và toan nhẩy xuống đất. Một viên cai ướt đẫm nước mưa ngăn lại: ?Này, hãy ngồi yên trên lưng lừa, nếu không sẽ bị xử bắn. Phải làm sao đi đến tận trên núi?.
Mose không biết làm sao nữa. Hắn lần lượt nhìn viên đội rồi lại nhìn Scarlett. Nàng lội xuống bùn, tránh bánh xe của khẩu pháo, tiến đến nắm lấy dây cương của bàn đạp của Mose rồi nói:

- Ông đội ơi, chỉ xin một phút thôi. Mose, không cần phải xuống. Anh làm gì ở đây?

- Tôi lại đi ra trận chứ sao, thưa bà Scarlett. Nhưng lần này là đi cùng với ông John chứ không phải ông Ashley.

- Ông John Wilkes à? Ðâu?

Scarlett không còn tin vào tai mình. Ông John bố Ashley năm nay đã ngót bảy mươi tuổi rồi.

- Ðằng sau, đằng sau đội pháo binh.

- Xin lỗi bà. Thôi, tiến lên nào anh bạn!

Scarlett đứng im một lát, chân lún xuống bùn đến tận mắt cá trong khi các khẩu pháo tiếp tục tiến lên. ?Ồ, không không, cô nghĩ thầm, không thể như thế được. Ông ấy già quá rồi! Ông ấy không thích chiến tranh hơn Ashley?. Cô lùi lại vài bước về phía vỉa hè và nhìn vào mặt mọi người đi qua. Khi khẩu pháo cuối cùng đi tới trong tiếng rung chuyển của các bánh xe, cô nhìn thấy ông John. Cao, mảnh, bộ tóc bạc dài xuống đến cổ. Ông ung dung cưỡi trên một con ngựa cái nhỏ, từ vũng lầy này sang vũng lầy kia, nó chọn từng bước đi duyên dáng như một bà mặc cái áo satanh trắng.
?Ôi, con ngựa cái này đúng là của bà Tarleton! Của báu của bà Béatrice Tarleton!?

Khi ông John trông thấy Scarlett, ông dừng ngựa lại, xuống ngựa và tiến đến cô với nụ cười trên môi.

- Scarlet, tôi rất mong được gặp cháu. Bố mẹ cháu có rất nhiều vấn đề muốn gửi tôi mang đến cho cháu, nhưng tôi làm gì có thì giờ. Chúng tôi vừa tới đây sáng nay và lập tức người ta bảo đi ngay như cháu thấy.

- Ôi, thưa ông John, Scarlett kêu lên và không bỏ tay ông ra. Xin ông đừng đi! Tại sao ông phải đi?

- Cháu thấy tôi già quá rồi sao? - ông mỉm cười. Ðó là nụ cười của Ashley trên bộ mặt già nua. Nếu phải đi bộ thì có lẽ tôi đã quá già. Nếu được cưỡi ngựa và bắn súng thì chưa đến nỗi. Và được bà

Tarleton cho mượn con ngựa, thế là tốt lắm rồi. Tôi mong rằng con ngựa này sẽ không làm sao cả, vì nếu có làm sao, tôi chẳng dám về trình diện với bà ấy nữa vì bà ấy chỉ còn lại có mỗi mình nó. - Ông cười và tiếng cười của ông làm tiêu tan hết nỗi lo sợ của Scarlett. Bố mẹ cháu và các em gái cháu đều khoẻ cả và đều gửi lời thân mến chào cháu. Ba cháu cũng suýt nữa cùng đi với tôi đấy.

- Ô, không không! Ba cháu làm sao đi được! Scarlett kinh hãi kêu lên. Ba cháu không đi ra trận có phải không ông?

- Không, nhưng suýt nữa thì cũng đi. Dĩ nhiên là với cái đầu gối trẹo xương ấy ông ta không đi xa được, nhưng ông ấy rất muốn cưỡi ngựa ra đi cùng với chúng tôi hôm nay. Mẹ cháu đã đồng ý với điều kiện là ba cháu còn đủ khả năng nhảy qua của hàng rào ngoài ruộng, vì như bà nói, ở quân đội có nhiều lúc gay go đối với các kỵ binh. Ba cháu cho là điều kiện ấy rất dễ dàng, nhưng? cháu có tưởng tượng được không? Lúc con ngựa đến trước hàng rào, nó đứng sững lại và ba cháu đã vọt qua đầu đó. Thật kỳ lạ ông không gẫy cổ. Ông gan góc thật, lúc đứng lên còn đòi thử lại lần nữa. Cháu có biết không, ông đã thử ba lần trước khi mẹ cháu và Pork bắt về nghỉ. Thế mà ông còn sửng cồ nữa chứ. Ông thề là mẹ cháu đã cầu may với con ngựa. Không, Scarlett ạ, ba cháu không còn đủ năng lực cho quân đội nữa đâu, như thế có gì mà xấu hổ. Dù sao thì cũng cần phải có người ở nhà để cày cấy cho binh sĩ nữa chứ.

Scarlett chẳng thấy gì là xấu hổ, cô còn thấy rất an tâm nữa. Ông John nói tiếp: ?Bác đã cho India và Honey đến Macon ở nhà Burr và mẹ cháu trông nom cả hai nơi: Tara và Mười hai cây sồi? Thôi, bác phải đi đây. Ðể cho bác hôn cái má xinh xinh của cháu?.

Họng thắt lại, Scarlett hôn trả ông. Cô rất mến ông John. Trước kia, từ lâu lắm rồi, cô vẫn mong được làm con dâu ông. Ông lại nói tiếp:

- Và cháu sẽ giúp bác hôn Pittypat và Mélanie nhé. Mélanie rao sao?

- Khỏe a!

- Tốt lắm!

Cặp mắt ông nhìn Scarlett trừng trừng như muốn thấu hiểu cô, cặp mắt xám và mơ mộng giống của Ashley nhìn vào một thế giới khác.

- Tuy nhiên bác rất mong được thấy đứa cháu nội đầu tiên của bác. Chào cháu nhé!

Ông nhảy lên ngựa và phóng đi. Bộ tóc bạc của ông giơ ra dưới trời mưa. Scarlett đã đến với Maybelle và bà Meade trước khi nghe thấy câu nói cuối cùng của ông. Thế là cô chợt hiểu. Cô vội làm dấu thành với một nỗi sợ hãi mê tín và cố cầu nguyện. Ông đã đề cập đến cái chết giống như Ashley đã làm, và bây giờ Ashley? không ai được nói đến cái chết cả! Như thế là thử thách của Thượng đế. Trong khi ba người đàn bà trở lại con đường về bệnh viện, Scarlett lẩm bẩm cầu nguyện: ?Xin Chúa hãy xá miễn cho ông ấy, cả cho Ashley nữa!?.

Cuộc rút lui từ Dalton về đến dãy núi Kennesaw đã xảy ra từ đầu tháng Năm đến giữa tháng Sáu, và vì thángớáu nóng và mưa và vì Sherman không đánh bật được quân Liên bang khỏi dãy núi cao và hiểm, hy vọng lại nảy nở. Tất cả mọi người đều đã lấy lại được lòng can đảm và lại ca ngợi tướng Johnstone. Tháng Sáu ẩm ướt trôi qua và tháng Bảy tới lại còn ẩm ướt hơn.
Bám vào các công sự một cách tuyệt vọng, quân Liên bang vẫn đánh lui được quân của Sherman. Thế là Atlanta lại vui sướng như điên. Hy vọng lại dâng lên trong đầu óc mọi người như rượu champainge. Hoan hô! Hoan hô! Chúng ta chặn đường được chúng rồi! Lại mời khách và vũ hội nở rộ. Mỗi khi có lính từ trên trận tuyến xuống và ở lại đêm trong thành phố, người ta lại mở những bữa tiệc vinh dự đón tiếp họ kèm theo là khiêu vũ thường, và những cô gái, đông hơn họ gấp mười lần, tranh cãi nhau để được nhảy với họ.

Atlanta đầy những khách, và những người lánh nạn. Những họ hàng các thương binh nằm trong bệnh viện, những phụ nữ và các bà mẹ cầu mong được ở bên giường chồng con họ bị thương trên núi. Sau cùng là từ các địa hạt xung quanh, nơi mà chỉ còn lại những người đàn ông dưới mười sau tuổi và trên sáu mươi, hàng đàn cô gái đổ vào Atlanta. Bà cô Pitty lớn tiếng phản đối tình trạng như vậy vì, theo bà, bọn họ đến chỉ để kiếm một tấm chồng và thấy tình trạng trơ trẽn như vậy, bà tự hỏi thế giới đang lao xuống một vực thẳm nào. Scarlett đồng tình với quan điểm ấy. Cô không lo đến sự cạnh tranh của những mầm non mười sáu tuổi mà cặp má hây hây và những màu sắc đẹp đẽ làm quên hết bộ quần áo lộn lại đến hai lần và đôi giầy vá của họ. Bản thân cô còn có những bộ quần áo mới hơn và đẹp hơn phần lớn các cô ấy, nhờ có vải của Rhett Butler mang về từ chuyến đi cuối cùng của anh. Nhưng tóm lại, cô mười chín tuổi là đã đến tuổi. Và đàn ông họ thành kiến với những con ngỗng cái còn trắng tinh.

Cô tự nhủ một phụ nữ goá có một đứa con là thất thế bên cạnh những đứa chanh cốm còn hay nũng nịu điệu bộ. Tuy vậy trong những ngày sôi sục ấy, cảnh goá bụa và làm mẹ của cô không còn nặng nề như trước nữa. Giữa công việc ban ngày ở bệnh viện và những cuộc tiếp khách buổi tối, hầu như chẳng bao giờ cô trông thấy Wade. Ðôi khi có thời gian cô quên hẳn là cô có một đứa con.

Trong tình trạng ẩm ướt của những đêm hè, các nhà ở Atlanta đều để mở cửa cho các binh lính và những người bảo vệ thành phố. Những ngôi nhà lớn từ phố Washington đến phố Tội Lỗi đều sáng rực ánh đèn. Chính ở đấy người ta liên hoan đón tiếp các chiến sĩ đã từ biệt được trong chốc lát bùn lầy ở các hầm hào. Cơn gió thoảng ban đêm mang đi xa những tiếng đàn banjo và violin cùng với những tiếng bước chân của các cặp khiêu vũ. Nhiều nhóm tập họp xung quanh chiếc đàn piano và hát với lòng tin tưởng những lời buồn bã của bài: ?Thư của em đến, nhưng chậm quá?, trong khi đó những chàng trai phong nhã trong bộ quần áo rách từng mảng, mắt đưa tình với những cô gái đang uốn éo sau những chiếc quạt lông công và van họ đừng nên đợi để quá chậm. Không một cô gái nào chờ đợi. Cuốn theo làn sang thú vui đang đổ xuống thành phố, các cô lao vào những đám cưới. Trong suốt tháng mà Johnstone cầm cự được trên núi Kennesaw, người ta tổ chức không biết bao nhiêu là đám cưới, trong đó cô dâu mượn những đồ trang sức rẻ tiền của hàng tá bạn gái, mặt đỏ lên vì hạnh phúc; còn chú rể đeo một thanh gươm vỗ vào cái quần vá từng mảnh. Người ta vui quá!

Có nhiều đám cưới quá! Nhiều phút xúc động quá! Hoan hô! Johnstone cầm cự được với quân Yankees cách Atlanta hai mươi hai dặm.

Phải, những trận tuyến bố trí xuanh quanh dãy núi Kennesaw là bất khả xâm phạm. Sau hai mươi nhăm ngày chiến đấu, bản thân Sherman cũng tin là như thế vì ông ta thiệt hại quá lớn. Không kịch chiến trực diện nữa, ông ta lại một lần nữa triển khai quân đội của ông thành một vòng tròn lớn và tìm cách len vào giữa quân Liên bang với thành phố Atlanta. Một lần nữa sự vận dụng đó lại thành công. Johnstone buộc phải bỏ độ cao mà ông đã cầm cự rất tốt, để bảo vệ phía sau lưng. Ông đã mất một phần ba lực lượng trong trận chiến đấu đó và số quân còn lại mệt mỏi ra rời phải tiến về phía bờ sông Chattahoochee. Quân Liên bang không còn dám tin tưởng vào viện quân mới, còn quân Yankees từ nay kiểm soát được đoạn đường sắt từ nam Tennesee cho đến tận trận tuyến. Hàng ngày chúng vẫn nhận được viện quân khoẻ khoắn và lương thực thực phẩm. Vậy là quân áo xám, lùi qua những cánh đồng lầy rút về Atlanta.

Khi người ta được tin đã bỏ phòng tuyến được coi là bất khả xâm phạm, một làn sóng kinh hoàng mới quét vào thành phố. Trong hai mươi lăm ngày hoan hỉ, mọi người tin tưởng là vấn đề không thể xảy ra. Thế mà bây giờ nó đang xảy ra. Nhưng chắc chắn là tướng Johnstone sẽ bố phòng trên phía bờ sông bên kia để chống lại sức tiến quân của quân Yankees. Tuy nhiên, con sông chỉ cách thành phố bảy dặm.

Nhưng Sherman lại một lần nữa đánh thọc sườn quân Liêng bang, vượt qua sông phía thượng nguồn và quân áo xám mệt lử phải vội vã qua sông nước vàng khè để lại một lần nữa bố trí giữa quân xâm lăng và Atlanta. Họ đào vội vàng những hầm trú ẩn tạm thời ở phía bắc thành phố trong thung lũng của con sông nhỏ Pecher. Atlanta kinh hoàng.
Ðánh! Lùi! Ðánh! Lùi! Cứ mỗi lần lùi, quân Yankees lại gần thành phố hơn. Con sông Pecher chỉ cách thành phố có năm dặm. Ðầu tướng Johnstone để ở đâu?
Những tiếng kêu: ?Cho chúng tôi một người biết cầm cự và biết đánh!? được nghe thấy ở Richmond. Richmond biết như thế là đã mất Atlanta. Và sau khi quân đội lùi qua sông Chattahoochee, tướng Johnstone bị cách chức. Tướng Hood, một cấp dưới của tướng Johnstone lên thay và Atlanta thở được một chút. Ông Hood không chủ trương rút lui. Con người cao lớn với bộ râu phấp phới và cặp mắt như than hồng dữ tợn như một con chó lài sẽ đẩy lùi bọn Yankees sang bên kia sông, từng dặm một, ông sẽ lấy lại toàn bộ đất đai đến tận Dalton. Còn binh sĩ thì kêu: ?Trả lại chúng tôi ông già Joe!? vì lính tráng đã không rời khỏi ông già Joe từ Dalton và trái với bên dân sự, họ hiểu thế là thế nào.

Sherman không đợi cho Hood có thì giờ để chuẩn bị tấn công. Một ngày sau khi thay đổi cách chỉ huy, tướng Yankees lao vào thành phố nhỏ Decatur cách Atlanta sáu dặm, chiếm nó và cắt đôi đường sắt, con đường nối Atlanta với Auguusta, với Charleston, với Wilmington, với Virginie. Sherman đã giáng một đòn nặng vào Liên bang. Ðã đến lúc phải hành động. Atlanta yêu cầu người ta làm một vấn đề gì đó.

Thế rồi một buổi trưa ngột ngạt tháng Bảy, nguyện vọng của Atlanta được toại nguyện. Tướng Hood lôi người ra khỏi hầm hào, ném họ vào các tuyến xanh, chống lại binh lính của Sherman đông hơn gấp hai lần. Ông lao vào quân Yankees ở phía bờ sông Pecher.

Kinh hoàng, những người dân Atlanta nghe thấy tiếng đạn pháo gầm. Hàng ngàn khẩu súng tay nổ đì đùng gây nên một sự hỗn loạn ồn ào tưởng như trận chiến đang diễn ra ngay trong lòng thành phố. Người ta chỉ còn biết cầu nguyện cho Hood đẩy lùi được quân Yankees. Người ta có thể nghe thấy tiếng ồn ào của pháo binh, trông thấy khói súng bay là trên ngọn cây như những đám mây, nhưng trong nhiều giờ liền chẳng ai hiểu trận đánh diễn biến ra sao.

Ðến chiều tối, tin tức đầu tiên được đưa tới. Tình hình nguy ngập lắm. Nhưng đấy mới chỉ từ những thương binh đầu tiên của trận đánh. Chúng trái ngược nhau và chẳng có gì chắc chắn cả. Một mình hay đi từng nhóm một, những người bị nhẹ đỡ những người bị nặng. Họ khập khiễng và lảo đảo tràn vào thành phố. Chẳng bao lâu, làn sóng ấy đổ đến không ngừng. Họ khốn khổ lắm mới tới được bệnh viện. Mặt đen xì bởi thuốc súng, người họ đầy mồ hôi và bùn. Máu rỉ ra từ những vết thương để trần. Những đàn ruồi bay lượn xung quanh họ.

Ngôi nhà của bà Pitty là một trong những nơi đầu tiên thương binh tới được từ phía bắc. Từng người một lảo đảo ngoài rào, ngã lăn xuống bãi cỏ và rền rĩ: ?Nước? nưươớc!?

Suốt cả buổi chiều hôm ấy, bà Pitty cùng mọi người trong nhà, da trắng và da đen, đều ở ngoài trời nắng để cho uống nước và băng bó vết thương cho đến khi không còn tìm đâu ra vải và khăn để xé làm băng. Bà Pitty hoàn toàn quên mất là mỗi khi nhìn thấy máu là bà ngất liền và không ngừng làm việc cho đến khi đôi bàn chân nhỏ bé của bà, vì phải mang những đôi giầy chật, sưng phù lên và không còn mang nổi bà nữa. Mélanie vẫn vậy, cái thai đã lớn sớm hơn thường lệ, cũng quên mất tính bẽn lẽn thường ngày, nét mặt cũng thiểu não như những người bị thương, cô nỗ lực làm việc bên cạnh Prissy, Cookie và Scarlett. Ðến khi không còn chịu đựng được nữa, cô ngất đi, người ta chỉ còn tìm được cái bàn nhà bếp để đặt cô nằm vì tất cả các giường, các ghế dài, ghế tựa trong nhà đều đã có người bị thương chiếm hết.

Bị bỏ quên, Wade lủi ra đằng sau cái bao lơn ngoài hàng hiên, vừa nấc vừa mút đầu ngón tay, nhìn ra ngoài bãi cỏ như một con thỏ khiếp sợ nhìn qua những thanh chắn chuồng. Scarlett trông thấy và bảo nó giọng khô khan: ?Wade, vào trong nhà chơi!? Nhưng Wade còn quá sợ và quá say mê cảnh tượng đang diễn ra trước mắt, khó mà vâng lời.

Bãi cỏ đầy những người tiều tuỵ rã rời, không còn đủ sức để đi xa hơn nữa, quá yếu vì các vết thương, không cử động được nữa. Những người ấy được chú Peter chất lên xe để đưa đến bệnh viện theo bước đi của con ngựa già mệt nhoài và sủi bọt vì đã phải đi quá nhiều. Bà Meade và bà Merriwether cũng cho xe của các bà đến. Chúng đang lăn bánh, lò xo cụp xuống dưới sức nặng của các thương binh.

Muộn hơn nữa trong cảnh chiều tà mát mẻ của mùa hè, những xe cứu thương, xe tiếp tế của nhà binh phủ vải bạt đầy bùn từ ngoài mặt trận về và lăn ầm ầm như sấm trên đường cái. Rồi đến những chiếc xe bò của nông trại, ngay đến các xe của cá nhân cũng bị trưng dụng để tải thương, lúc lắc trên lề đường đã hỏng, đẩy đến sắp gãy những thương binh và người đang hấp hối, để những dòng máu chảy xuống bụi đỏ. Tất cả những cỗ xe ấy đều đi qua trước cửa nhà bà Pitty. Trông thấy có những người đàn bà xách những cái gầu và thìa múc canh, những người đánh xe đỗ lại và lập tức tiếng rên rỉ và thều thào nổi lên: ?Nước? nưươớc!?

Scarlett nâng những cái đầu bất động lên để cho những người khô môi uống nước. Cô đổ những gáo nước lên thân thể bám đầy bụi đang bị cơn sốt hành hạ. Cô cũng đổ cả vào những vết thương để tạo cho con người được đôi chút dễ chịu. Cô kiễng lên đầu các ngón chân để đưa nước cho những người đánh xe uống. Cô hỏi mỗi người trong bọn họ, cổ họng se lại:

- Có tin gì mới không?

Từ mỗi người, cô nhận được cùng một câu trả lời: ?Chưa có gì đâu cô ạ, còn sớm lắm!?
Ðêm đến ngột ngạt. Không có một ngọn gió và những ngọn đuốc thông do những người da đen cầm càng làm cho không khí nặng nề thêm. Bụi bám vào lỗ mũi Scarlett, làm cho môi cô khô lại. Cái áo vải hồ bột của cô buổi sáng còn sạch thế mà bây giờ đã giây đầy những vết máu, mỡ và mồ hôi. Chính vì thế Ashley đã nói trong thư, chiến tranh chẳng có gì là vinh quang, chỉ có bẩn thỉu và đau khổ.

Nỗi mệt nhọc lại vẽ thêm nét không thật như cơn ác mộng vào cảnh tượng. Không, không thể thế được? hoặc nếu có thế thật, thế giới trở thành điên rồ. Quả vậy, tại sao cô lại ở đây, giữa cái vườn yên tĩnh của nhà bà Pitty này, giữa ban đêm, dưới ánh sáng lập lờ của những cây đuốc, cho biết bao nhiêu người hấp hối còn mê cô uống nước. Bởi vì trong số thương binh, có biết bao nhiêu người đã phải lòng cô, trông thấy cô và mỉm cười với cô. Trong số những người đàn ông đang được chở trên những chiếc xe lúc lắc dọc con đường tối om và bụi mù, có biết bao nhiêu người cô quen. Trong số những người đàn ông đang hấp hối dưới cặp mắt cô, bộ mặt đẫm máu của họ đang bị những con muỗi xâu xé, có nhiều người đã nhảy với cô và trao đổi những câu vui đùa, đã chơi nhạc hoặc hát những bản tình ca, có nhiều người cô đã trêu chọc, cô đã động viên và yêu? tí chút.

Cô phát hiện thấy Carey Ashburn nằm dưới một đống những người bị thương trong một chiếc xe bò. Anh ta bị một viên đạn vào đầu và đang thở rất khó nhọc. Scarlett thấy không thể lôi anh ta ra khỏi vị trí đang nằm mà không động đến sáu thương binh khác, cô đành để anh đi đến bệnh viện. Sau này cô được biết anh đã chết trước khi được thầy thuốc khám đến và người ta đã chôn anh, không ai biết rõ ở đâu. Trong tháng đó, ở nghĩa địa Oakland, người ta đã chôn biết bao là người trong những hố nông choèn đào vội. Mélanie rất đau lòng được biết người ta cũng không cắt một dúm tóc của Carey để gửi về cho mẹ của anh ở Alabama.

Ðêm nóng cứ trôi, cơn mệt làm tê liệt lưng và đầu gối Scarlett và Pitty, nhưng hai người không ngừng hỏi những người mới đến: ?Có gì mới không? Có gì mới không??
Ðêm càng khuya, hai người chỉ nhận được những câu trả lời làm tái người:

?Chúng ta lùi?, ?Chúng ta phải lùi?, ?Chúng đông hơn chúng ta nhiều lần?, ?Bọn Yankees đã bao vây đội kỵ binh Wheeler gần Decatur. Chúng ta cần phải đến cứu họ?, ?Quân của ta sắp lùi về đến thành phố rồi?.

Scarlett và Pitty nép mình vào nhau:

- Quân Yankees? có? có đến được không?

- Có đấy, chúng sẽ đến, nhưng chúng sẽ không đi được xa đâu. Các bà chớ sợ, chúng không chiếm được Atlanta đâu. Thưa các bà không, có hàng ngàn chỗ ẩn núp xung quanh thành phố. Ðích thân tôi có nghe thấy ông già Joe nói: ?Tôi có thể cầm cự vĩnh viễn trong Atlanta?. Nhưng chúng tôi không còn ông già Joe với chúng tôi? - Ðồ ngu, im đi! Mi muốn bám vào váy đàn bà à? Bọn Yankees không bao giờ chiếm được đây. ? Thưa các bà, tại sao các bà không đi Macon hoặc đến một nơi nào đó an toàn hơn? Ở đấy các bà không có bà con à? - Ðồng ý, quân Yankees sẽ không chiếm được Atlanta nhưng nếu bọn chúng thử thì chẳng có gì tốt cho các bà đâu. Ðạn pháo mà rơi xuống thì gay lắm đấy!

Hôm sau, dưới một trận mưa nóng, trong bầu không khí ngột ngạt, đội quân bại trận tiến vào Atlanta. Quân lính bị kiệt sức vì đói, mệt sau sáu mươi ngày đêm chiến đấu và rút lui. Những con ngựa gầy trơ xương trông như những bù nhìn. Những khẩu đại bác và những xe kéo pháo được buộc vào nhau bằng bất cứ thứ gì, những mẩu dây thừng hoặc những sợi dây da. Nhưng đấy không phải là một đội ngũ mất kỷ luật, bại trận hoàn toàn. Họ mặc những bộ quần áo rách một cách ngang tàng. Những mảnh vải đỏ của cờ hiệu giương ra dưới trời mưa, mọi người đi trong hàng ngũ có trật tự. Ông già Joe đã dạy họ biết cách rút. Ông già Joe đã làm cho cuộc rút quân thành một kiệt tác và chiến lược. Với những bước nhịp nhàng, các chiến sĩ râu tóc bù xù, quần áo rách rưới, đi xuống phố Tội Lỗi theo âm điệu ?Maryland! Maryland của tôi? và tất cả mọi người đều đổ ra ngoài cửa để chiêm ngưỡng họ. Thắng hay bại, những người lính đó vẫn là người của họ.

Những người dân quân vừa mới dời thành phố cách đây chưa lâu trong những bộ cánh hào nhoáng và mới, thế mà bây giờ chả khác gì những người kia vì bẩn và rách rưới. Trong cặp mắt họ loé lên một ngọn lửa mới. Chỉ một trận họ đã xoá nhoà cả ba năm qua phải lẩn tránh, phải giải thích tại sao họ không ra mặt trận. Họ đã đánh đổi sự an ninh của hậu phương lấy những gay go của chiến trường. Nhiều người trong bọn họ đã đánh là những tay lão luyện, lão luyện không lâu trong nghề; nhưng cũng cứ là lão luyện và hành vi của họ là vẻ vang. Họ tìm những bộ mặt quen thuộc trong đám đông và đưa những cái nhìn chiến thắng với người quen. Bây giờ họ có quyền ngẩng cao đầu.

Già và trẻ, đến lượt những người trong đội cận vệ địa phương diễu qua. Những ông già râu bạc khó nhọc lắm mới còn sức để nhấc chân lên, những bộ mặt mệt mỏi của những đứa trẻ đang phải giải những bài toán khó của người lớn.

Scarlett trông thấy Phil Meade, và phải khó khăn lắm mới nhận ra vì bộ mặt cậu đen xì bởi thuốc súng và ghét. Chú Henry kéo lê cái chân, không có mũ dưới trời mưa, thò đầu ra qua một cái lỗ đục ở giữa một mảnh vải trét xi. Ông già Merriwether chân trần quấn vải, ngồi vắt vẻo trên giá súng đại bác. Mặc dù cố gắng, Scarlett không thấy ông già John Wilkes đâu.

Còn những cựu binh của Johnstone, họ còn có được những bước đi khoan thai vốn có từ ba năm nay, còn có được nụ cười với những cô gái đẹp và tỏ vẻ thô lỗ đối với những thường dân. Họ đi đóng giữ những vị trí chiến luỹ bố trí xung quanh thành phố. Không còn là những hào luỹ đào lên một cách vội vã đang đón chờ họ mà là những công trình bằng đất vững chắc với những tường núp để bắn cao ngang tầm ngực được củng cố thêm bằng những bao cát có cắm cọc bằng gỗ vót đầu nhọn. Những kê đất nẻ đỏ bao quanh mô đất đỏ, hàng nghìn hàng nghìn cái bao quanh thành phố.

Ðám người hoan hô bộ đội như hoàn hô trong chiến thắng. Nỗi lo sợ nở trong lòng mỗi người, nhưng bây giờ người ta biết phải thế nào rồi, bây giờ điều tồi tệ đã xảy ra rồi và chiến tranh đã đến cửa ngõ, thành phố đã thay đổi tinh thần. Không còn vấn đề kinh hoàng nữa, điên cuồng tập thể nữa. Mặc cho cảm giác của mỗi người, không ai tự phản bội mình. Tất cả mọi người đều muốn tỏ ra vui vẻ ngay cả nếu phải dũng cảm và tin tưởng ở binh sĩ. Tất cả mọi người đều nhắc lại câu nói của ông già Joe nói trước lúc bị cách chức chỉ huy: ?Tôi có thể cầm cự vĩnh viễn trong thành Atlanta?.

Bây giờ Hood đã phải đánh giật lùi. Một số lớn người cũng bắt chước quân đội đòi trả lại ông già Joe nhưng họ tránh không để lộ ý nghĩ của mình và củng cố tinh thần bằng cách nhắc lại câu nói của ông: ?Tôi có thể cầm cự vĩnh viễn trong thành Atlanta?.

Chiến thuật thận trọng của ông già Joe không được Hood sử dụng. Ông ta tấn công quân Yankees ở phía đông, ông tấn công chúng ở phía tây như một nhà đô vật tìm thế giới mới. Sherman vây quanh thành phố và Hood không chịu nấp trong chiến hào để đợi cuộc tấn công của quân Yankees. Ông thực hiện nhiều cuộc xuất kích táo bạo và liều mạng lao vào quân địch. Trong thời gian vài ngày xảy ra những trận đánh ở Atlanta và Enza Church, những trận đụng độ quan trọng đến nỗi trận giao tranh trên bờ sông so với chúng chỉ là xô xát thường.

Tuy vậy, quân Yankees vẫn không ngừng tăng cường sức ép. Họ cũng tổn thất nặng nề nhưng họ chịu đựng được và không ngừng nã pháo vào Atlanta, giết người, đào những hố sâu trong thành phố, phạt đổ các ngôi nhà. Dân Atlanta ẩn nấp trong các hầm nhà, các đường hầm đào nông ở bên sườn đường xe lửa. Atlanta bị bao vây.

Mười một ngày sau khi nắm quyền chỉ huy, tướng Hood đã để mất một số quân bằng số quân mà tướng Johnstone mất sau sáu mươi tư ngày vừa đánh vừa lùi. Atlanta bị bao vây ba mặt.

Tuyến đường sắt từ Atlanta đến Tennessee bây giờ thuộc quyền của Sherman. Quân đội của ông ta chăn ngang con đường phía đông và cắt tuyến nam nhưng đường đi Macon và Savannah còn được tự do. Thành phố đầy ắp thương binh và những người tị nạn. Di đó, tuyến đường độc nhất ấy không thể nào đáp ứng đủ nhu cầu của thành phố đang bị nguy nhập. Tuy nhiên, chừng nào còn giữ được tuyến đường đó, Atlanta còn chiến đấu.

Scarlett kinh hoàng khi cô biết được tầm quan trọng của tuyến đường sắt đó. Và khi cô hiểu là Sherman sẽ quyết liệt đánh chiếm con đường đó và Hood sẽ điên cuồng đến tuyệt vọng để chống cự bởi đó là tuyến đường xuyên bang đi qua Johnstone. Và Tara chỉ cách Jonesboro có năm dặm. So với địa ngục Atlanta, Tara là một rìa ngoài được đặc xá nhưng Tara chỉ cách Jonesboro có năm dặm.

Ngay hôm xảy ra trận chiến ở Atlanta, Scarlett cùng với một số bà khác đứng tránh nắng dưới mái hiên một cửa hiệu để theo dõi đoạn hệ trọng của trận đánh. Nhưng đến khi những quả pháo rơi xuống đường phố lần đầu tiên, họ vội vàng xuống hầm; và cũng buổi tối hôm đó bắt đầu cuộc di tản đàn bà, trẻ con. Tất cả đều đi về hướng Macon. Trong số những người lên tàu tối hôm đó, một số lớn đã rút theo Johnstone từ Dalton và Atlanta là chặng trú ẩn thứ năm thứ sáu của họ. Bây giờ họ mang theo ít đồ đạc hơn lúc tới, phần lớn đều chỉ mang một cái túi làm bằng thảm và một cái bánh ăn điểm tâm bọc trong khăn mùi xoa mầu. Ðôi chỗ có những người đầy tớ lo sợ ngồi ôm trong lòng những bộ đồ ăn bằng bạc, những con dao, dĩa hay một bức chân dung gia đình mang đi từ chuyến đầu.

Hai bà Merriwether và Elsing từ chối không chịu đi. Các bà hãnh diện tuyên bố bệnh viện còn cần đến các bà. Hơn nữa, các bà không sợ và quân Yankees không đuổi được các bà ra khỏi nhà các bà. Tuy nhiên, Maybelle và em bé mới sinh sẽ đi Macon cùng với Fanny Elsing. Lần đầu tiên bà Meade không chịu tuân theo lời chồng và cương quyết không chịu lên tàu. Bà kết luận là ông bác sĩ còn cần đến bà và bà muốn ở lại bên cạnh Phil trong trường hợp?

Nhưng bà Whiting ra đi và cùng với bà còn rất nhiều bà khác Scarlett quen. Sau khi bêu diếu sự nhát gan của tướng Johnstone, bà Pitty là một trong những người đầu tiên sửa soạn hành lý lên đường. Bà cho là thần kinh bà mỏng manh và bà không thể chịu được những tiếng ồn. Bà lo bị chết ngất khi nghe thấy một tiếng nổ và không chạy được vào hầm. Không, bà không sợ và cố gắng làm cho miệng bà in một vành thượng võ! Bà sẽ đi đến Macon, tới nhà một người bà con, bà Burr và hai cô cháu bà sẽ đi theo.

Scarlett không muốn đến Macon. Mặc dù sợ cảnh bị bắn phá, cô thích ở lại Atlanta hơn là di tản đến Macon bởi cô không thích bà Burr. Vài năm trước đây, bà ta còn bảo cô là ?đồ phóng đãng? sau khi bắt gặp cô đang hôn con trai bà Willie trong một buổi tiếp khách ở nhà Wilkes. Cô nói với bà Pitty:

- Không, cháu sẽ về nhà cháu ở Tara, mà Mélanie nên đi với cô đến Macon.

Nghe thấy thế, Mélanie khóc oà lên như không thể nào dỗ được. Lúc bà Pitty chạy đến bác sĩ Meade, Mélanie nắm lấy tay Scarlett và van nài:

- Chị thân yêu! Chị đừng đi Tara, đừng để em một mình. Không có chị em sẽ khổ sở lắm. Ôi, Scarlett! Nếu chị không có ở đó lúc em sinh, em sẽ chết mất. Vâng? em biết là em còn có cô Pitty, cô ấy tốt lắm. Nhưng, chị biết không, cô ấy chưa sinh con bao giờ, và đôi khi còn động đến dây thần kinh của em làm em muốn hét lên. Chị thân yêu, xin chị đừng bỏ em. Chị mới là chị thật sự của em và - cô nói thêm với nụ cười yếu ớt ? và chị đã hứa với anh Ashley là sẽ chăm nom em. Anh ấy đã nói với em là sẽ đề nghị chị.

Sửng sốt, Scarlett nhìn cô em chồng. Làm sao Mélanie lại yêu cô đến vậy trong khi bản thân cô cũng khó mà che giấu mối ác cảm đối với cô ta? Làm sao mà Mélanie lại có thể đần độn đến độ không thấy được mối tình bí mật của cô đối với Ashley? Trong những tháng bị giày vò vì mong đợi tin tức của Ashley, cô đã hàng trăm lần để lộ. Thế mà Mélanie chẳng thấy gì. Mélanie chỉ thấy những điều tốt đẹp ở những người mà cô ta yêu mến? Phải, cô đã hứa với Ashley là sẽ chăm nom Mélanie.

?Ôi, Ashley! Ashley! Hẳn là anh đã chết từ mấy tháng nay rồi và bây giờ em xin giữ lời hứa!?

- Thôi được, Scarlett nói khô khan. Tôi đã hứa với anh ấy là sẽ trông nom cô và tôi không tlấy lại lời đã hứa. Nhưng tôi sẽ không đến Macon, đến nhà con mụ già Burr lắm mồm. Tôi sẽ móc mắt mụ ra mất. Tôi muốn về Tara, cô có thể đi theo tôi. Mẹ tôi sẽ rất sung sướng được đón tiếp cô.

- Ôi! Như thế thì em thích quá. Mẹ chị tốt quá nhưng nếu chị biết như thế sẽ là một đòn rất nặng cho cô Pitty. Không được ở gần em lúc em sinh và em biết là cô không chịu đi Tara. Ở đấy gần chiến trường quá và cô muốn được an toàn.

Bác sĩ Meade chạy đến thở không ra hơi. Thấy bà Pitty chạy đến với vẻ hốt hoảng nên ông tưởng là Mélanie sinh sớm. Bây giờ thấy rõ không phải, ông không thể không bực mình. Cuối cùng, sau khi biết rõ nguyên nhân gây ra sự lộn xộn ấy, ông cắt đứt vấn đề với những lý lẽ không thể bác bỏ được:

- Vấn đề đi Macon không đặt ra cho cháu, Mélanieợa. Nếu cháu cử động, bác sẽ không chịu trách nhiệm về cháu nữa. Tàu đầy ắp người. Người ta không biết bao giờ tàu chạy và nếu như người ta cần tàu để chở thương binh, bộ đội và vũ khí, người ta sẽ không ngần ngại đổ hành khách xuống rừng. Với tình trạng của cháu?

- Nhưng nếu cháu đi Tara với chị Scarlett?

- Bác đã bảo cháu là bác cấm cháu không được cử động. Muốn đi Tara phải lên tàu đi Macon, vậy là điều kiện vẫn như nhau. Hơn nữa, chẳng ai biết rõ quân Yankees có ở những đâu, nhưng chúng chỗ nào cũng có. Chuyến tàu của cháu có thể bị tóm. Cuối cùng, nếu cháu tới được Jonesboro, cháu còn phải đi năm dặm nữa trên một con đường rất xấu mới tới được Tara. Ðấy không phải là một cuộc hành trình cho một người đàn bà ở tình trạng như cháu. Thế rồi, kể từ khi bác sĩ Fontaine ra mặt trận, trong địa hạt chẳng còn ai là bác sĩ nữa.

- Nhưng cũng còn những bà đỡ chứ!

- Bác nói là một thầy thuốc ? bác sĩ Meade trả lời đột ngột và đưa mắt nhìn thân hình mảnh khảnh của Mélanie. Bác không muốn cháu cử động. Như vậy nguy hiểm lắm. Chắc cháu cũng không muốn sinh con trên tàu hoặc trong một xó rừng nào đó chứ?

Sự thật đó làm cho hai thiếu phụ không còn biết nói gì hơn. ?Cháu phải ở lại đây bác mới có thể theo dõi được và phải nằm. Xin cháu vui lòng đừng có trèo lên trèo xuống cầu thang xuống hầm. Không, dù cho đạn pháo có bay qua cửa sổ vào đây. Tuy thế ở đây vẫn ít nguy hiểm hơn cả. Chẳng bao lâu nữa chúng ta sẽ đẩy lùi được quân Yankees. Thôi, xin mời bà Pitty thân mến cứ việc đi Macon và để hai thiếu phụ này ở đây.

- Không ai kèm giữ a?

- Cả hai đều là phụ nữ có chồng cả, bác sĩ nói với vẻ bực mình, và cả bà nó nhà tôi ở cách đây có hai nhà. Với lại, tình trạng của Mélanie như thế kia, ai còn dám tiếp đàn ông nữa. Bà Pitty ạ, chúng ta đang trong thời chiến, không nên cầu kỳ quá. Trước hết là phải nghĩ đến Mélanie - ông rời khỏi buồng và đứng chờ Scarlett ngoài hành lang. Ông vuốt bộ râu hoa râm và nói tiếp: - Cháu Scarlett này, bác thấy cần phải nói thực với cháu. Bác thấy cháu là người khôn ngoan và biết điều. Do đó, đề nghị cháu đừng đỏ mặt lên nữa. Bác không muốn nghe nói đến cuộc ra đi của Mélanie. Bác nghi là nó không chịu đựng nổi một cuộc hành trình đâu. Nó sắp đứng trước một thử thách nặng nhọc? ngay cả với tình hình khá nhất. Như cháu biết đấy, xương chậu của nó rất hẹp. Có thể sẽ phải dùng đến dụng cụ mới lấy được con ra, vì thế bác không muốn nó phải ở trong tay bà đỡ da đen. Những người phụ nữ như nó là không được có con, nhưng? Thôi, dù sao thì cứ đóng gói cho bà Pitty để bà ấy đi Macon. Bà ấy nhút nhát quá làm ảnh hưởng xấu đến Mélanie và chẳng có ích lợi gì. Và cả cháu nữa, bác cũng không muốn nghe cháu nói về nhà cha mẹ. Cháu sẽ ở đây, bên cạnh Mélanie cho đến khi nó sinh em bé. Cháu không sợ, phải không nào?

- Ồ! Không! Scarlett mạnh bạo nói dối.

- Cháu là một thiếu phụ rất dũng cảm. Bà Meade sẽ giúp cháu làm bảo hộ chừng nào cháu muốn và bác sẽ gửi bà Betsy đến làm bếp cho cháu nếu bà Pitty đưa cả đầy tớ đi. Làm ngay đi không được chậm trễ. Chỉ trong năm tuần nữa là Mélanie sẽ sinh, nhưng người ta không thể nói gì được nếu là lần đầu và với cảnh bắn phá này, em bé có thể ra đời ngày một ngày hai.
Vậy là bà Pitty đi Macon trong một trận mưa rào nước mắt và mang theo chú Peter và Cookie. Trong một cơn hăng say yêu nước, bà vội hối hận ngay, bà biếu bệnh viện cỗ xe và con ngựa của bà. Scarlett và Mélanie ở một mình trong ngôi nhà yên tĩnh hơn nhiều dù tiếng súng nổ liên hồi.

Chương 19

Trong những ngày đầu của cuộc bao vây, trong khi quân Yankees vấp phải sự kháng cự quyết liệt của thành phố. Scarlett quá sợ với những tiếng nổ của đạn pháo, cô chỉ còn có thể khom lưng lại và hai tay bịt chặt tai, chờ đợi một lúc nào đó được tung vào cõi hư vô. Khi cô nghe thấy tiếng rít báo hiệu đạn sắp tới, cô lao vào phòng Mélanie, nằm lăn xuống cạnh em chồng và hai thiếu phụ cùng vùi đầu vào ối kêu lên ?ối, ối!? Prissy và Wade cùng nấp dưới hầm đầy những mạng nhện và rúc vào trong một xó tối. Prissy kêu gào, Wade khóc nức nở và nấc liên hồi,

Sặc sụa vì lông gối và cảm giác chết lởn vởn trên đầu, Scarlett ngầm nguyền rủa Mélanie đã làm cho cô phải sống xa những nơi an toàn. Nhưng bác sĩ đã cấm không cho Mélanie được trở dậy và Scarlett phải luôn ở bên cạnh. Thêm vào nỗi lo sợ bị bốc hơi là nỗi lo sợ đứa bé ra đời bất thình lình. Mỗi khi nghĩ đến đó, Scarlett lại cảm thấy toát mồ hôi lạnh. Cô phải làm thế nào nếu đứa bé manh tâm ra đời? Cô thấy thà để Mélanie chết còn hơn phải đi ra ngoài phố để tìm bác sĩ dưới làn mưa đạn. Và cô cũng biết là dù có lấy roi quất cũng không làm cho Prissy thò được mặt ra ngoài. Cô sẽ phải làm thế nào khi đứa bé chào đời?

Một buổi tối, cô khẽ tranh luận với Prissy trong khi cả hai đang chuẩn bị thức ăn cho Mélanie và một cách bất ngờ, Prissy làm cho cô yên lòng:

- Thưa cô Scarlett, ngay cả nếu chúng ta không tìm được ông bác sĩ cho cô Mélanie, cô cũng không cần phải đánh con. Con có thể thu xếp được. Con biết cách đỡ đẻ. Mẹ con là bà đỡ và đã có dạy con để trở thành bà đỡ. Vậy xin cô hãy cứ tin ở con.

Scarlett cảm thấy yên lòng nhưng cô cũng không mong là phải gặp trường hợp đó. Cô cầu mong được chạy trốn đến nơi không có đạn pháo rơi, ước mong một cách tuyệt vọng được về Tara yên bình và tối nào cô cũng cầu trời cho đứa trẻ hôm sau sẽ ra để rũ bỏ được lời hứa và có thể rời khỏi Atlanta. Ðối với cô, Tara là nơi an toàn, tránh được mọi nỗi khổ đau của loài người.
Scarlett cảm thấy sốt ruột hơn bao giờ hết muốn được gặp mẹ và được ở nhà. Bên cạnh bà Ellen, dù việc gì xảy ra cô cũng sẽ không sợ. Một buổi tối, sau một ngày chịu đựng tiếng nổ của pháo, cô đi nằm với quyết tâm là hôm sau sẽ tuyên bố với Mélanie là sẽ không ở thêm một ngày nào nữa và sẽ về nhà. Mélanie chỉ có việc đến ở với bà Meade. Nhưng lúc cô vừa đặt đầu lên gối, cô lại trông thấy Ashley đúng như khi cô gặp chàng lần cuối cùng, nét mặt chàng nhăn nhó như bị đau đớn nhưng vẫn nở một nụ cười trên môi: ?Hãy vì anh mà trông nom Mélanie được chứ? Em mạnh mẽ lắm. Em hứa với anh chứ?? Và cô đã hứa. Ở đâu đó anh đang nằm dưới đất. Dù ở chỗ nào, anh vẫn nhìn cô, vẫn nhắc cô giữ lời hứa. Chết hay sống, cô cũng không thể làm chàng phải thất vọng dù phải trả giá bao nhiêu. Vì vậy, ngày này sang ngày khác, cô vẫn ở lại.

Ðể trả lời bà Ellen van nài cô trở về, cô viét những bức thư trong đó cô giảm bớt đi rất nhiều tình hình bị bao vây nguy ngập, giải thích sức khoẻ của Mélanie không được tốt và hứa sẽ trở về sau khi đứa bé ra đời. Cảm thông được tình cảm gia đình, bà Ellen buồn rầu trả lời bà hiểu những lý do của con gái, nhưng bà yêu cầu gửi ngay về cho bà Prissy và Wade. Sự gợi ý đó được Prissy tán thành ngay vì nó đang lo sợ hết hồn. Già nửa ngày nó phải ở trong hầm đến nỗi hai thiếu phụ rất khó chịu nếu không được sự giúp đỡ của Besty, người ở của ông Meade.

Scarlett cũng như bà Ellen rất mong cho Wade rời khỏi Atlanta, không những vì an ninh cho đứa bé mà còn vì nỗi sợ hãi liên tục làm nó bị chấn động. Những tiếng nổ làm nó sợ đến nỗi nó không nói được, ngay cả những khi ngưng tiếng nổ, nó cũng vẫn cứ bám lấy váy mẹ. Buổi tối nó sợ không dám ngủ, sợ cảnh tối tăm, sợ đang ngủ bị bọn Yankees vào bắt đi và Scarlett không thể chịu được nữa những tiếng rên rỉ của nó lúc đi nằm. Thực ra mẹ nó cũng sợ hãi như nó, nhưng bộ mặt hốt hoảng, những nét nhăn nhó của nó làm cô đến phát điên. Phải, Tara mới là nơi thích hợp với Wade, Prrisy sẽ đưa nó về đấy và sẽ trở lại ngay để phục vụ Mélanie sinh nở.

Tuy nhiên, trước khi Scarlett có ý định cho Prissy và Wade ra đi, người ta được tin quân Yankees đã lấn chiếm về phía nam và tấn công suốt dọc tuyến đường sắt giữa Atlanta và Jonesboro. Và nếu bọn chúng chiếm được tuyến đường xe lửa trong đó có Wade và Prissy? chỉ mới nghĩ đến đó cũng đủ làm cho Scarlett và Mélanie tái người, vì tất cả mọi người đều biết bọn Yankees đối với trẻ em còn tàn nhẫn hơn đối với phụ nữ. Vậy là Scarlett sợ không dám cho con trai đi về nhà, và nó ở lại Atlanta như một cái bóng bé nhỏ thầm lặng và hốt hoảng, lóc cóc bám theo mẹ khắp nơi, sợ không dám rời gấu váy mẹ ra một phút.

Những ngày nóng nực của tháng bảy đến, cuộc bao vây vẫn tiếp tục. Ban ngày nhức óc nối tiếp những đêm sầu thảm đầy một vẻ âm thầm ghê rợn. Và thành phố bắt đầu quen với cảnh bị bao vây. Người ta có thể nói là cái tồi tệ nhất đã xảy ra rồi, dân trong thành chẳng còn gì phải sợ hãi nữa. Họ đã lo sợ cảnh bị bao vây và nay nó đã xảy ra rồi, chẳng còn gì ghê gớm lắm. Cuộc sống vẫn thế. Mọi người biết là họ đang sống trên miệng một ngọn núi lửa, nhưng cho đến khi nào núi lửa phu ra, chẳng còn làm gì được nữa. Vậy, lo lắng làm gì? Thế rồi, có thể là núi lửa sẽ không bao giờ phun. Chỉ cần nhìn thấy cảnh Hood bắt quân Yankees phải đứng ở ngoài thành phố. Và đội kỵ binh không rời bỏ tuyến đi Macon! Sherman sẽ không bao giờ chiếm được thành phố.

Tuy nhiên, mặc dù người ta tha hồ tỏ vẻ không lo lắng trước những viên đạn trái phá và khẩu phần lương thực mỗi ngày một còm cõi, tha hồ người ta tảng lờ không biết đến quân Yankees chỉ còn cách họ có nửa dặm và có một sự tin tưởng không bờ bến vào những phòng tuyến xám của quân đội rách mướp nấp sâu trong hầm hào. Sự mập mờ về ngày mai làm cho thần kinh Atlanta như muốn bung ra khỏi da thịt. Chờ đợi, lo âu, buồn thảm, đói khát, khổ hình luôn luôn đổi mới phát sinh từ hy vọng nảy ra để rồi lại biến mất. Tất cả làm hao mòn sức kháng chiến của thành phố.
Từng chút một, Scarlett trở thành cam đảm nhờ ở thái độ cương nghị của các chị em bạn bè và ở trạng thái ân đức mà bản chất độ lượng của con người đã được trời phú cho mỗi khi cần phải chịu đựng điều gì không thể cứu vãn được. Tất nhiên những tiếng nổ vẫn làm cô phải giật mình nhưng cô không còn cần chạy đến vùi đầu vào gối bên cạnh Mélanie nữa. Bây giờ, cô chỉ còn nuốt nước bọt và khẽ nói: ?Quả này rơi không còn xa lắm nữa, phải không??

Ðồng thời, cô cũng bớt sợ bởi vì cuộc sống đã ở một tình trạng như trong mơ, giấc mơ hãi hùng quá để không thể là sự thật. Scarlett O?Hara không thể ở trong một tình thế bất cứ lúc nào cái chết đang lởn vởn đâu đấy cũng có thể vờn tới được. Không thể nào nhịp điệu thanh bình của cuộc sống lại có thể biến chuyển cơ bản trong một khoảng thời gian ngắn ngủi!

Ðiều đó không thể thật được. Bầu trời trong xanh lúc rạng đông thế kia lại bị xúc phạm bởi khói thuốc súng đang bay lơ lửng trên đầu thành phố như một đám mây giông. Vào giờ buổi trưa nóng nực đang đượm mùi hương của hoa kim ngân và hoa hang leo lại bị ghê rợn bởi những viên đạn pháo rít lên trên đường phố rồi nổ tan thành từng mảnh giết chết người và vật!

Mặc dù tiếng ồn của chiến tranh đôi khi có lắng xuống cũng không thể làm được một giấc ngủ trưa thanh bình, bởi vì ở phố Tội Lỗi giờ nào cũng ầm ĩ. Những khẩu pháo, những xe cứu thương ầm ầm qua lại, những thương binh kéo lê đến bệnh viện, những đội quân rời bỏ hầm hào chạy đến đầu bên kia thành phố để chống lại quân địch đang đe doạ. Những liên lạc viên phóng ngựa bụng sát đất đến Bộ tham mưu như thể số phận của Liên bang nằm trong tay họ.

Những đêm mát mẻ đem lại tĩnh mịch tương đối, nhưng ảm đạm. Lúc ban đêm yên tĩnh, nó lại yên tĩnh quá? như thể những con nhái bén, con châu chấu sợ hãi qúa không dám hoà tiếng của chúng vào bản đồng ca quen thuộc của đêm hè. Ðôi khi cảnh đang yên tĩnh đột nhiên bị cắt đứt bởi tiếng súng hoả mai nổ ngoài tiền tuyến.

Nhiều khi, trong những giờ cuối cùng của ban đêm lúc đèn đã tắt hết, Mélanie còn ngủ và một sự im lặng như chết đè xuống thành phố, Scarlett thức giấc nghe thấy tiếng lích kích của khoá cửa ngoài hàng rào và những tiếng gõ nhẹ. Ðó là những người lính mà không thể nhìn rõ được mặt. Họ nằm ở ngoài mái hiên và lải nhải những tiếng không thể hiểu được. Cũng có khi từ một bóng đen nổi lên một tiếng rõ: ?Thưa bà, xin lỗi vì đã làm phiền bà vào giờ này, nhưng tôi có thể xin một ít nước cho tôi và con ngựa của tôi không ạ?? Ðôi khi đó là tiếng nói cứng nhắc của người miền núi, đôi khi là giọng nói lạ tai của người miền cực nam như nói bằng mũi, đôi khi là giọng nói như hát của người miền biển làm nhớ lại giọng của bà Ellen và làm Scarlett phải hồi hộp.
Không, những đêm như vậy chẳng có gì là thực! Ðó là những cơn ác mộng và con người đi vào cơn ác mộng đó, những người không có thân thể, không có mặt mũi, chỉ có tiếng nói nổi lên trong bóng tối ẩm ướt. Múc nước, cho ăn, trải chăn gối dưới mái hiên, băng bó vết thương, nâng cái đầu bẩn của những kẻ hấp hối. Không, không thể thế được!

Một lần vào cuối tháng bảy, chính chú Henry đến gõ cửa vào giữa ban đêm. Chú Henry không còn ô, không còn túi du lịch và cái bụng to của chú cũng đã biến mất. Cặp má chú trước kia mỡ màng và hồng hào bây giờ xệ xuống và bộ tóc bạc trắng của chú bẩn một cách không thể tưởng được. Chú gần như đi chân đất, đầy những rận, gần chết đói nhưng tính nết vẫn không thay đổi, vẫn cứ sôi nổi. Mặc dù chú có nhận xét: ?Thật là một cuộc chiến tranh điên rồ nên mới phái những lão già như chú đi mày mò những khẩu pháo!? Nhưng Scarlett và Mélanie không thấy chú có vẻ gì khó chịu. Người ta cần đến chú như cần đến một thanh niên và chú làm nhiệm vụ của một thanh niên. Chú lại còn tỏ vẻ hơn hẳn thanh niên, và chú vui vẻ tuyên bố như thế. Còn ông già Merriwether thì không được thế. Người chỉ huy muốn trả ông về nhưng ông từ chối. Ông thành khẩn thú thật là thà ông chịu những câu nguyền rủa, hà hiếp của viên chỉ huy còn hơn phải nghe những câu niềm nở của người con dâu lúc nào cũng lải nhải: ?Bố phải bỏ nhai râu và ngày nào cũng phải rửa râu!?

Cuộc đến thăm của chú Henry rất ngắn vì chú chỉ được phép đi có bốn giờ và đã mất hai giờ vừa đi vừa về.

- Các cháu ạ, chú sẽ không được gặp các cháu trong một thời gian ? chú tuyên bố như vậy khi chú vào đến buồng của Mélanie và được nhúng một cách sung sướng đôi bàn chân tê cứng vào chậu nước lạnh - Ðơn vị của chú sáng nay sẽ rời đi chỗ khác.

- Ði đâu ạ? Mélanie hỏi và bám vào cánh tay chú.

- Ðừng có sờ vào chú. Người chú lúc nhúc những rận. Nếu không có rận và không bị kiết lỵ, chiến tranh sẽ chỉ là một cuộc cắm trại. Muốn biết chú đi đâu à? Người ta không nói, nhưng chú ngờ là đi về hướng nam, phía Jonesboro. Nếu chú đoán không lầm.

- Nhưng tại sao lại về phía Jonesboro?

- Bởi vì sẽ có đánh nhau ở đó cháu ạ. Quân Yankees sẽ cố gắng chiếm lấy tuyến đường sắt và nếu chúng chiếm được? vĩnh biệt Atlanta.

- Ôi, chú Henry. Chú có cho là chúng sẽ chiếm được không?

- Các cháu à. Làm sao chú biết được? ? chú Henry cười thái độ sợ hãi của các cháu gái rồi trở lại nghiêm nghị ? Ở đó sẽ gay đấy, các cháu ạ! Chúng ta phải chiến thắng mới được. Các cháu cũng biết  đấy, mặc dù bọn Yankees đã làm chủ được tất cả các tuyến đường sắt đi Macon nhưng như thế chưa phải là chúng đã có hết. Có thể là các cháu không biết nhưng chúng đã nắm được các đường bộ, đường đi ngựa trừ con đường đi Mac Donough. Atlanta đang ở trong đáy túi còn Jonesboro là sợi dây thắt. Nếu quân Yankees chiếm được tuyến đường sắt đến đó, chúng chỉ việc thắt các sợi dây lại là chúng tóm được chúng ta. Vậy các cháu cũng hiểu là chúng ta không dám để mất tuyến đường đó. Chú rất có thể sẽ vắng mặt một thời gian. Chú chỉ đến để chào tạm biệt các cháu và để yên tâm là Scarlett vãn còn ở với Mélanie.

- Chắc chắn là chị sẽ ở bên cháu, Mélanie âu yếm nói. Xin chú đừng bận tâm đến chúng cháu và hãy thận trọng.

Chú Henry chùi chân vào một cái chổi rồi xỏ chân vào đôi giầy rách:

- Thôi chú phải đi đây, còn năm dặm đường nữa. Scarlett chuẩn bị đồ ăn cho chú. Thứ gì cũng được.

Sau khi đã hôn Mélanie, chú xuống dưới bếp. Trong đó Scarlett đang gói cho chú mấy bắp ngô và vài củ khoai trong một cái khăn mặt.

- Thưa chú? tình hình? có nghiêm trọng đến thế không a?

- Nghiêm trọng! Tất nhiên chứ. Chúng ta đang đứng trên miệng hố.

- Theo chú, chúng có tới được Tara không ạ?

- Thôi này? chú Henry bắt đầu cáu vì thói phụ nữ chỉ quan tâm đến cái đụng chạm đến mình, mặc cho thời quan đang có tầm quan trọng hàng đầu. Nhưng rồi nhìn thấy bộ mặt sợ hãi và thảm hại của Scarlett, chú dịu giọng ? Không, chúng không đến được tận đấy đâu. Tara cách đường sắt năm sáu dặm và chúng chỉ nhằm đường sắt thôi. Ðầu óc của cháu thế nào mà không bằng con bọ hung thế? - Chú đột nhiên thay đổi câu chuyện ? Chú đi cả quãng đường chiều nay không phải mục đích chỉ để chào các cháu. Chú đến để mang tin rất xấu cho Mélanie, nhưng đến lúc nói chú lại không nói được. Vậy chú dành nó cho cháu.

- Ashley không bị? Chú không nghe nói? nói? là anh ấy đã chết chứ?

- Kìa, làm sao mà chú nghe được vì chú suốt ngày ở trong hố và lội bùn đến tận đùi. Không, chỉ nghe nói đến cha anh ấy. Ông John Wilker chết rồi.

Scarlett ngồi bệt xuống ghế. Henry liền nói tiếp: ?Chú muốn báo tin cho Mélanie? nhưng không sao nói được. Cháu nói hộ vậy và cháu đưa nó cái này?.
Chú rút trong túi ra một cái đồng hồ bỏ túi to bằng vàng, một bức chân dung nhỏ của bà Wilker chết đã từ lâu và một đôi khuy măng-sét đồ sộ. Ðứng trước cái đồng hồ mà cô vẫn thường trông thấy trong tay John Wilker, Scarlett cuối cùng hiểu được là ông John đã chết thật rồi. Cô lặng người đi, không nói nên lời. Chú Henry không biết làm thế nào nữa, chú ho lên một tiếng nhưng tránh không nhìn Scarlett để tránh không phải thấy những giọt nước mắt làm chú khổ tâm. Chú nói tiếp:

- Scarlett, ông ấy can đảm lắm. Hãy nói thế với Mélanie. Bảo nó viết cho bọn con gái. Ông ấy là một người lính tốt dù tuổi tác đã cao. Một viên đạn pháo rơi đúng vào ông ấy và con ngựa. Con ngựa là của? chính chú đã phải kết liễu nó, tội nghiệp con vật. Một con ngựa cái nhỏ tuyệt đẹp. Vậy nên viết cả cho bà Tarleton biết, bà mê con ngựa lắm. Cháu gói xong bánh cho chú đi. Cháu có biết còn cái chết nào đẹp hơn của một ông già ngã xuống trong lúc làm nhiệm vụ của một thanh niên không?

- Ôi, lẽ ra ông ấy không bị chết. Ông ấy không bao giờ nên đi ra trận mới phải. Ông phải sống để nhìn thấy đứa cháu nội đầu tiên lớn lên và lúc đó ông mới nên chết một cách bình yên trên giường.

Ôi! Tại sao ông ấy lại đi? Ông ấy không tin ở cuộc phân tranh. Ông ấy ghê tởm chiến tranh và?

- Trong số chúng ta có khối người tin như vậy, nhưng chúng ta làm được gì? - Chú Henry xỉ mũi vẻ cau có ? Thế cháu tưởng là ở tuổi chú, chú thích đi làm bia đạn cho quân Yankees sao? Nhưng ngày nay, một người đứng đắn không có sự lựa chọn nào khác. Hôn chú đi cháu và đừng lo cho chú. Chú sẽ lành lặn ra khỏi cuộc chiến tranh này!

Scarlett hôn chú, nghe tiếng chú xuống bậc thềm và đóng cửa hàng rào. Cô đứng lặng một lúc nhìn những kỷ niệm của John Wilker cầm trong tay rồi cô đi lên báo tin cho Mélanie.
Vào cuối tháng bảy, lan truyền cái tin xấu mà chú Henry đã báo trước. Quân Yankees đã lại tấn công về phía Jonesboro, chúng đã cắt đứt tuyến đường trên một chiều dài bốn dặm nhưng đội kỵ binh của Liên bang đã đẩy lùi chúng và những con đường kỳ diệu đó đã dọn lại đường.

Scarlett điên lên vì lo lắng. Cô chờ đợi ba ngày, trái tim mỗi lúc một thắt lại vì sợ hãi. Rồi cô nhận được bức thư của cha làm cô yên lòng. Quân địch chưa đến được Tara, ở đó người ta đã nghe thấy tiếng súng của chiến trường nhưng chưa trông thấy quân địch.

Bức thư của ông Gérald đầy khoe khoang, kể một cách chi tiết cách mà quân Yankees đã mất quyền kiểm soát tuyến đường sắt, làm người ta tưởng là chính ông đã một mình lập nên chiến công đó. Ông đã dành ba trang giấy để nói về lòng dũng cảm của binh sĩ và trong một mẩu giấy nhỏ cuối thư, ông báo tin Carreen bị ốm. Theo bà Ellen, đó là bệnh sốt thương hàn và không có gì nguy hiểm, Scarlett không nên hốt hoảng, nhưng không vì một lý do gì Scarlett nên trở về lúc này, dù cho cuộc hành trình đó không có gì nguy him. Bà Ellen lấy làm mừng thấy Scarlett và bé Wade đã không tản cư về Tara từ lúc đầu cuộc bao vây. Bà Ellen nhắn Scarlett nên đến nhà thờ cầu nguyện cho Carreen chóng khỏi bệnh.

Ðọc đến đây, Scarlett cảm thấy hối hận là đã từ nhiều tháng nay cô chưa đi lễ nhà thờ. Trước kia cô coi điều thiếu sót đó là một tội đáng chết nhưng bây giờ, không hiểu sao cô không thấy đó là điều đáng trách. Tuy vậy, cô vẫn vâng theo lời mẹ và lên buồng lần nhanh chuỗi tràng hạt. Lúc cô đứng lên, cô không thấy có cảm giác động viên như trước kia sau khi lần chuỗi trang hạt. Từ ít lâu nay, cô nghĩ là cô đã triệu lần cầu nguyện mà chẳng thấy Ðức chúa trời quan tâm đến cô, đến Liên bang, đến miền nam.

Buổi tối hôm đó, cô ngồi dưới hàng hiên sau khi luồn bức thư của ông Gérald vào coóc-xê để thỉnh thoảng có thể mở ra đọc và để cảm thấy được gần gũi với Tara và với bà Ellen. Một ngọn đèn sáng trong phòng khách và qua cửa sổ để ngỏ, chiếu xuống hàng hiên một ánh sáng vàng kỳ lạ. Xung quanh Scarlett, những khóm lẫn lộn hoa kim ngân và hoa hồng leo dựng lên một bức tường thơm ngát. Ban đêm hoàn toàn im lặng. Từ lúc hoàng hôn người ta chưa nghe thấy một tiếng súng và thế giới như nhìn vào cõi xa xăm. Scarlett đung đưa cái ghế dựa. Từ khi cô được đọc bức thư gửi từ Tara, cô cảm thấy mình như bị bỏ rơi, bị lúng túng hết phương xoay sở. Cô muốn có một người, bất kỳ ai, ngay cả bà Merriwether, đến làm bạn với cô. Nhưng bà Merriwether làm nhiệm vụ thường trực ở bệnh viện; bà Meade ở nhà để nựng Phil mới ở mặt trận về và Mélanie đang ngủ. Không hy vọng gì một người khách đến thăm. Trong mấy ngày cuối tuần vừa qua, vấn đề đến thăm nhau đã giảm xuống con số không vì tất cả những người đàn ông ở tình trạng có thể bước đi đều bị giữ lại ngoài hầm hào hoặc bận vào việc đi săn bọn Yankees ở phía Jonesboro.

Hiếm khi nào Scarlett bị ở trong tình trạng cô đơn như thế này và cô không thích thế. Lúc chỉ có một mình, cô buộc phải suy nghĩ và trong những ngày này, ý nghĩ chẳng có gì thú vị. Như tất cả mọi người, cô gợi lại quá khứ và nghĩ đến những người đã chết.

Buổi tối hôm đó, trong khi Atlanta đang nghỉ ngơi trong một cảnh yên tĩnh hoàn toàn, cô nhắm mắt lại, tưởng tượng đang được hưởng lại cảnh tĩnh mịch nơi quê nhà ở Tara và cuộc sống chưa thay đổi. Nhưng cô biết là cuộc sống ở Tara không thể nào như cũ được nữa. Cô nghĩ đến bốn anh em Tarletton, đến hai anh em sinh đôi có bộ tóc hung đỏ, đến Tom, đến Boyd và một nỗi buồn làm cô nghẹt thở. Stuart hoặc Brent đã rất có thể là chồng cô. Nhưng bây giờ, khi nào chiến tranh kết thúc, cô sẽ không còn gặp lại ở Tara nữa, cô sẽ không bao giờ còn được nghe thấy tiếng hú của họ lúc họ phóng lên con đường trồng cây bách hương nữa. Và Raiford Calvert khiêu vũ một cách tuyệt vời sẽ không bao giờ còn chọn cô làm đôi vũ nữa. Và những người con trai nhà Munroe, và cậu bé Joe Fontaine, và? ?Ôi Ashley!? Cô nấc lên một tiếng và vùi đầu vào hai bàn tay. ?Em không thể nào quen được với cảnh phải xa anh!?

Cô nghe thấy có tiếng động ngoài hàng rào, cô ngẩng lên và đưa ngang hai bàn tay chùi mắt. Cô trông thấy Rhett Butler dưới đường đi lên, cái mũ panama rộng cầm ở tay. Cô chưa trông thấy anh từ ngày cô vội vã rời bỏ cỗ xe của anh và ngày hôm đó, cô đã tỏ thái độ không bao giờ muốn gặp anh nữa. Tuy vậy, cô cũng rất sung sướng có được người để nói chuyện, để cô khỏi phải nghĩ đến Ashley, làm cô vội vã xoá đi khỏi trí óc mọi ký ức. Rhett có thể là cũng đã quên vụ bất hoà giữa hai người hay ít ra anh cũng làm ra vẻ đã quên, vì anh ngồi xuống bậc cuối cùng ngay dưới chân Scarlett như chẳng hề có gì xảy ra.

- Vậy là cô không tản cư đến Macon à? Tôi nghe nói bà Pitty đã rút lui và tất nhiên là tôi nghĩ cô cũng đi theo. Do đó, khi trông thấy ngọn đèn, tôi vội vào hỏi thăm tình hình. Tại sao cô vẫn còn ở lại?

- Ðể làm bạn với Mélanie. Ông cũng hiểu đấy? lúc này cô ấy chưa thể đi được.

- Thật kinh hồn quá! Rhett nói và dưới ánh đèn cô nom thấy lông mày anh cau lại. Vậy là Mélanie vẫn còn ở đây? Tôi chưa bao giờ thấy một sự ngu ngốc như vậy. Rất nguy hiểm cho tình trạng của cô ấy.

Scarlett giữ im lặng khó chịu. Tình trạng của Mélanie không phải là vấn đề có thể tranh luận với một người đàn ông được. Cô còn khó chịu vì Rhett cũng biết được những nỗi nguy hiểm của Mélanie, việc mà một người đàn ông độc thân không nên biết.

- Về phần ông chẳng lịch sự chút nào mà không nghĩ đến tôi, tôi cũng có thể bị xúc phạm.

- Cô ấy à? Thôi đi. Tôi cuộc với cô là một ngày nào đó, chính cô cũng sẽ gây khó khăn cho bọn Yankees.

- Tôi cho đó không phải là một lời khen, Scarlett trả lời lấp lửng.

- Không, không phải lời khen đâu. Xin cô hãy cho tôi biết chừng nào thì cô thôi kiếm một lời khen trong tất cả những câu nói của bọn đàn ông chúng tôi?

- Chừng nào tôi nằm trong quan tài, Scarlett đáp và mỉm cười nghĩ rằng bao giờ cũng có những người đàn ông sẵn sàng khen cô, trừ Rhett.

- Vạn sự hư không, Rhett đáp. Nhưng ít ra cô cũng đáng khen là nói lên sự thật.

Anh mở nắp túi, lấy ra một điếu xì gà và hít lấy mùi thơm. Một que diêm bật lên. Rhett tựa lưng vào bao lơn, khoanh hai tay vào đầu gối, anh im lặng hút thuốc. Scarlett tiếp tục lắc lư ghế và bóng tối huyền diệu ban đêm phủ hoàn toàn xuống hai người. Một con chim sâu làm tổ ở giữa khóm kim ngân và hoa hồng leo đột nhiên cất một tiếng kêu rụt rè nhưng rồi lại thay đổi ý kiến và thôi ngay. Từ trong bóng tối của hàng hiên, bỗng nhiên nổi lên tiếng cười dịu dàng của Rhett:

- Vậy là cô đã ở lại để làm bạn với Mélanie? Thật là một cảnh huống kỳ cục mà tôi chưa từng gặp.

- Tôi chẳng thấy có gì là kỳ cục trong đó cả, Scarlett trả lời và lập tức cảnh giác.

- Không à? Vậy là cô không có khả năng để tự đặt mình vào vị trí quan sát. Từ lâu nay tôi có cảm tưởng là cô khó mà có thể dung thứ cho Mélanie được. Cô thấy cô ấy ngu đần và kỳ cục. Những tình cảm yêu nước của cô ấy làm cô phải khổ sở. Hiếm khi cô bỏ lỡ một cơ hội để luồn vào một lời nhận xét chẳng hay ho gì cho cô ấy. Vậy dĩ nhiên là tôi phải kinh ngạc thấy thái độ vô tư của cô ở lại với cô ấy trong tình trạng bị bắn phá này. Vậy thì tại sao cô làm thế?

- Bởi vì Mélanie là em gái của Charles? khác gì em gái tôi. Scarlett trả lời với tất cả phẩm cách mà cô có thể có được mặc dù má cô bắt đầu đỏ lên.

- Có phải cô muốn nói: bởi vì cô ấy là vợ goá của Ashley?

Scarlett đứng phắt dậy. Cô không thể nén giận được nữa:

- Tôi đã toan tha lỗi cho ông về cái tội lỗ mãng của ông lần trước nhưng bây giờ thì quá lắm rồi. Tôi sẽ không bao giờ còn để ông bước vào cái hàng hiên này nữa, nếu tôi không có biết bao phiền muộn và?

- Thôi, xin cô hãy ngồi xuống và nuốt giận làm lành. Rhett nói với giọng thản nhiên và nhổm người lên nắm tay Scarlett kéo xuống ghế rồi nói tiếp: Cô làm sao mà phiền với muộn?

- Ôi, tôi vừa nhận được một bức thư từ Tara. Bọn Yankees đang ở rất gần nhà tôi và em gái tôi đang bị sốt thương hàn và? và? bây giờ dù tôi có muốn trở về nhà, mẹ tôi cũng sẽ không cho phép vì sợ tôi lây bệnh. Trời ơi, sao mà tôi muốn về nhà đến thế?

- Thôi, đừng khóc nữa cô bé. Rhett nói bằng giọng âu yếm hơn. Cô sẽ được an toàn ở Atlanta này cũng như ở Tara dù quân Yankees có đến. Quân Yankees sẽ không làm hại cô đâu, còn sốt thương

hàn thì có nghĩa lý gì.

- Quân Yankees không làm gì hại á? Tại sao ông có thể nói dối trắng trợn thế được?

- Cô bé thân mến ơi. Quân Yankees không phải là quỷ sứ. Họ không có sừng cũng không có móng vuốt như cô tưởng. Họ rất giống những người miền nam? nếu cho là họ không được giáo dục tốt bằng, dĩ nhiên là giọng nói của họ khiếp lắm.

- Thế quân Yankees không? ấy tôi à?

- Không hiếp cô có phải không? Tôi cho là như thế. Tuy nhiên họ cũng không thiếu tính ham muốn đâu.

- Nếu ông nói đến những cảnh khủng khiếp ấy, tôi đi vào đây. Scarlett kêu lên và thấy may mắn là bóng tối đã che hộ bộ mặt đỏ dừ của cô.

- Hãy thành khẩn đi. Có phải cô chỉ nghĩ đến đấy?

- Ôi, chắc chắn là không.

- Có chứ. Giấu tôi cũng vô ích vì tôi đọc được hết những ý nghĩ của cô. Ðó là điều mà tất cả các bà miền nam đều nghĩ đến. Các bà chỉ nghĩ đến điều đó. Các bà trong trắng và tiết hạnh quá. Tôi đánh cuộc là cả các bà quả phụ quý tộc như bà Merriwether?

Scarlett nén sự tinh quái của mình mà không nói câu nào. Cô nhớ lại trong những ngày buồn thảm này, mỗi khi có hai hoặc nhiều bà có chồng tụ tập với nhau đều vụng trộm đề cập đến vấn đề đó và bao giờ cũng kể đến những chuyện xảy ra ở Virignia, Tennessee, Louisiane, nhưng không bao giờ xảy ra ở gần các bà. Quân Yankees hãm hiếp phụ nữ, dùng lưỡi lê xuyên các em nhỏ, đốt nhà trong đó có người già. Tất cả mọi người đều biết không cần phải rêu rao những truyện đó, đó là sự thật. Thế rồi nếu Rhett có đôi chút tế nhị, anh ta sẽ chẳng bao giờ nói đến chuyện ấy và cũng sẽ biết là các bà sẽ chẳng để cho bị chế giễu.

Scarlett có thể nghe thấy anh cười trộm. Ðôi khi anh cũng bỉ ổi, thực ra thì lúc nào cũng bỉ ổi. Thật đáng kinh khủng cho một người đàn ông nếu anh ta biết các bà nghĩ gì và kể gì về mình. Người ta có cảm tưởng như bị lột trần trước mặt anh. Và không bao giờ cánh đàn ông muốn biết điều ấy ở những người đàn bà đáng kính. Cô thích được tưởng tượng cô là một vật bí mật với bọn đàn ông nhưng đối với Rhett, cô trong suốt như thuỷ tinh.

- Nếu chúng ta đề cập đến vấn đề ấy, Rhett nói tiếp, cô có một người bảo vệ trong nhà này không? Ví dụ như bà Meade hay bà Merriwether chẳng hạn? Các bà bao giờ cũng nhìn tôi như một kẻ đến đây để lợi dụng điều gì xấu.

- Nói chung bà Meade tối nào cũng đến thăm chúng tôi, Scarlett đáp. Cô sung sướng thấy đã đổi được đề tài.

- May mắn làm sao được gặp một mình cô, Rhett dịu dàng nói.

Có cái gì trong giọng nói của anh xúc tiến nhịp đập trái tim cô một cách dễ chịu và Scarlett cảm thấy mặt cô đỏ bừng. Cô vẫn thường nghe thấy giọng nói đó ở những người đàn ông lúc bắt đầu tỏ tình. Ôi! Thích thật! Chỉ cần anh nói là anh yêu cô, cô sẽ làm cho anh phải đau khổ, phải trả giá tất cả những câu nói chua cay mà anh đã làm cho cô phải khổ sở từ ba năm nay. Cô sẽ làm cho anh phải điêu đứng cho đến khi nào cô hoàn toàn trả thù được mối nhục mà anh đã bắt cô phải chịu kể từ ngay anh nom thấy cô tát Ashley. Thế rồi cô sẽ ngon ngọt tuyên bố với anh là cô chỉ có thể làm em anh và rồi cô sẽ rút lui với tất cả vinh quang của chiến thắng. Trước một viễn cảnh đẹp ấy, cô bỗng nở một nụ cười nóng nảy.

- Xin cô chớ có cười gằn ngu ngốc thế. Rhett nói và sau khi cầm bàn tay cô lên, anh lật nó lại và áp nó vào môi anh.

Chạm vào đôi môi ấm áp của anh, có một thứ gì như sức sống, như luồng điện chuyển từ anh vào cô, thứ gì làm rung động thân thể người thiếu phụ như một cái vuốt ve mơn trớn. Cặp môi của Rhett đi lên cổ tay và Scarlett đoán là anh cảm thấy nhịp đập cuống cuồng của trái tim cô lúc cô muốn rút tay ra. Cô không lường được trước sự tấn công của làn sóng ấm áp và phản động ấy. Nó làm cô muốn được đưa tay lên tóc Rhett và được cảm thấy cặp môi anh áp vào miệng mình.

Trong cơn bối rối xúc động, cô tự nhủ là cô không yêu Rhett, cô chỉ yêu có Ashley nhưng làm sao mà cô giải thích được cảm giác ấy, đôi bàn tay cô run rẩy.
Rhett cười dịu dàng:

- Xin cô đừng trốn tránh. Tôi không làm hại cô đâu.

- Làm hại được tôi. Tôi không sợ ông, Rhett Butler. Tôi không sợ một người đàn ông nào cả. Cô kêu lên và tức giận vì nhận thấy giọng nói của cô cũng run run.

- Như thế mới tốt, nhưng đề nghị cô nói khẽ thôi, Mélanie có thể nghe thấy. Cô làm ơn trấn tĩnh lại. Cơn bối rối của Scarlett làm Rhett hân hoan, anh nói tiếp: Scarlett, cô yêu tôi phải không?

Ðiều này hơn cả điều mà cô chờ đợi. Scarlett thận trọng trả lời:

- Thế này nhé. Ðôi khi có. Lúc nào mà ông không có hành vi của một tên vô lại.

Anh cười và áp lòng bàn tay cô và má của mình.

- Tôi tưởng là cô yêu tôi vì tôi là một tên vô lại kia đấy. Cô rất ít khi gặp những tên vô lại tốt mã trong suốt cuộc đời khuê phòng của cô. Cô lấy làm thích thú vì gặp được một kiểu trái nghịch ở tôi.

Câu chuyện không đi theo chiều hướng mà cô đã phác ra và Scarlett cố rút tay lại mà không được.

- Không đúng thế. Tôi yêu những người đàn ông đứng đắn? những người mà người ta tin chắc là sẽ có hành vi của những người có giáo dục.

- Cô cho đó là những người mà cô tha hồ xỏ mũi dắt đi. Ðó chỉ là vấn đề định nghĩa. Chẳng có gì quan trọng.

Anh lại hôn lòng bàn tay cô. Scarlett cảm thấy một sự mơn trớn đằng sau gáy.

- Nhưng cô yêu tôi. Cô có yêu tôi được mãi mãi không?

Scarlett nghĩ bụng: ?Thắng lợi rồi. Tôi tóm được anh rồi?. Và cô trả lời với sự lạnh nhạt đã được nghiên cứu trước:

- Nói đúng ra, không? trừ phi ông thay đổi căn bản lối sống.

- Tôi không muốn thay đổi nó chút nào. Vậy là cô cảm thấy không có khả năng yêu tôi chứ gì? Ðó là điều tôi mong muốn. Vì mặc dù tôi rất có tình cảm với cô, tôi không yêu cô và sẽ là thê thảm đối với cô nếu cô hai lần là nạn nhân của một mối tình không được đền đáp. Có phải không em yêu? Tôi có thể gọi bà Hamilton là em yêu được chứ? Vả lại tôi cứ gọi cô là ?em yêu? dù cho cô có thích hay không.

- Ông không yêu tôi à?

- Thành thực là không. Cô có mong được thế không?

- Ông đừng có mà kiêu căng.

- Có, cô có mong được thế. Than ôi! Hy vọng của cô sẽ tan thành mây khói mất. Tôi cần phải yêu cô bởi vì cô xinh đẹp và cô có nhiều tài năng chẳng dùng được gì cả. Nhưng cũng còn có nhiều phụ nữ xinh đẹp và có nhiều tài như cô và cũng vô dụng như cô. Không, tôi không yêu cô. Nhưng tôi có một mối cảm tình đến điên cuồng với cô? với sự dẻo dai của lương tâm cô, với tính ích kỷ mà hiếm khi cô mất công che đậy, với tính ranh ma, láu cá và với cả ý chí thực tiễn mà cô được thừa hưởng, tôi e rằng của một nông dân Ailen nào đó, một tổ tiên không xa lắm.

Một nông dân. Anh ta đang chửi mình đấy à? Scarlett lắp bắp mấy câu khó hiểu.
Xin cô đừng ngắt lời tôi, Rhett nói tiếp và bóp mạnh bàn tay cô. Tôi có cảm tình với cô bởi vì tôi có một vài đức tính mà tôi muốn chúng được hoà hợp với những gì giống thế. Tôi nhận thấy cô vẫn còn quý mến cái kỷ niệm về ông Thần có đầu bằng gỗ, về Ashley có lẽ đã nằm dưới đất từ sáu tháng nay. Vậy phải là đã có chỗ cho tôi trong trái tim cô. Thôi, đừng có vặn vẹo như một con giun. Tôi sắp tỏ tình với cô đây. Tôi đã mến cô ngay từ hôm đầu tiên gặp cô ở Mười hai cây sồi, lúc cô đang quyến rũ Charles Hamilton. Tôi đã mến cô hơn tất cả những người phụ nữ khác mà tôi gặp? và vì cô tôi đã đợi chờ lâu hơn bất cứ vì một người đàn bà nào khác.

Ðiều bất ngờ làm cô nghẹt thở. Mặc dù anh yêu cô, nhưng đầu óc anh tồi tệ quá nên không dám thành thật công nhận và không dám nói sợ cô phì cười. Vậy cô sẽ cho anh biết tay.

- Ðấy có phải là một lời cầu hơn không?

Anh bỏ bàn tay cô ra rồi cười rất to làm Scarlett nép người vào thành ghế bành.

- Trời ơi, không đâu. Tôi đã chả nói với cô tôi sinh ra không phải để lấy vợ rồi là gì?

- Nhưng? nhưng? là?

Anh đứng lên, bàn tay để lên trái tim và cúi chào hài hước, giọng thản nhiên:

- Cô bé thân mến, tôi xin tỏ lòng kính trọng sự thông minh của cô và đề nghị cô làm tình nhân của tôi.

Tình nhân của anh ta? Danh từ đó vang trong tai cô. Cô thấy tức giận. Anh ta dám cho mình là một đứa ngu đần. Phải, đúng là anh ta coi mình đần độn lắm mới đưa ra một đề nghị như thế. Lẽ ra phải cầu hôn như cô đã dự tính. Phẫn nộ, tự ái, thất vọng làm cô điên đầu, và ngay cả trước khi tự đặt mình ở một địa vị tinh thần cao hơn để mắng cho Rhett một trận, cô đã thốt ra:

- Tình nhân của ông? Thế thì tôi được cái gì ngoài một lũ nhóc?

Nói rồi cô mới nhận thấy sự ghê tởm của lời nói của mình. Rhett cười sặc sụa và trong bóng tối, anh nhìn Scarlett đang ngồi sững sờ và nhét khăn mùi xoa vào miệng.

- Ðó là tại sao tôi có cảm tình với cô. Cô là người phụ nữ thành thật độc nhất mà tôi được biết, người phụ nữ độc nhất quan niệm vấn đề ở góc độ thực tiễn, không bị rối beng vì nghĩ đến tội lỗi và luân lý. Bất cứ người đàn bà nào đầu tiên cũng tỏ ra yếu đuối, sau đó chỉ cho tôi cái cửa.

Scarlett đứng phắt lên, đỏ mặt vì xấu hổ. Làm sao mà cô có thể nói thế? Làm sao mà cô, con gái bà Ellen đã từng được bà giáo dục, lại lắng nghe những câu đồi bại và trả lời một câu đáng xấu hổ như thế? Cô phải kêu lên. Cô phải ngất đi. Cô phải quay gót một cách xứng đáng và rời ngay hàng hiên không thèm nói một câu gì. Bây giờ thì quá muộn rồi.

- Tôi sẽ chỉ cho ông xem. Cái cửa ấy ? cô kêu lên như vậy mà cũng chẳng quan tâm đến Mélanie hoặc nhà ông Meade có thể nghe được. Mời ông ra. Làm sao ông dám nói với tôi những câu như vậy? Tôi đã làm gì để khiến ông nói? ông làm tưởng là? Ông ra đi và đừng có bao giờ bước chân đến đây nữa. Lần này, thế là hết rồi. Ðừng bao giờ trở lại đây cùng với những cái kim, cuốn ruybăng mà tưởng là vì thế mà tôi tha tội cho ông. Tôi sẽ nói với ba tôi và ba tôi sẽ giết ông.

?Rhett nhặt cái mũ lên, cúi chào và dưới ánh đèn Scarlett trông thấy răng anh bóng lên dưới bộ ria mép. Anh ta chẳng xấu hổ chút nào, lại còn vui thú vì những lời cô nói và anh quan sát cô với một chủ ý vui tươi.

Ôi. Sao mà anh ta đáng ghét thế. Scarlett quay người bước vào trong nhà. Lúc đi qua cô muốn đóng cửa thật mạnh nhưng nó bị giữ lại bởi một cái móc chặt và cô kéo mãi chẳng ra.

- Tôi giúp cô có được không? Rhett hỏi.

Cảm thấy mình sẽ lên cơn thần kinh nếu còn nán lại thêm một phút nữa, Scarlett lao lên cầu thang. Lên tới gác, cô nghe tiếng cửa đóng lại.

Chương 20

Giữa lúc những ngày oi bức ầm ĩ của tháng Tám sắp đi qua, cuộc pháo kích bỗng nhiên ngưng bặt. Sự yên tĩnh trở lại thành phố quá đỗi bất ngờ. Những người còn ở lại gặp nhau ngoài phố không khỏi sững sờ nhìn nhau, không biết chuyện gì đã xảy ra, khó chịu dường như có một cái gì đang đe doạ. Sự yên tĩnh là lùng sau bao nhiêu ngày súng đạn nổ rền chẳng những không xoa dịu được nỗi lo, lại càng làm cho thần kinh họ căng thẳng hơn lên. Không ai hiểu nổi tại sao mấy khẩu đại bác của Yankee bỗng thôi khạc đạn. Chẳng có dấu hiệu gì khác hơn ngọi trừ hàng ngàn binh sĩ từ các chiến hào kéo về thành phố để đi xuống phía nam bảo vệ con đường sắt. Không ai biết chiến trận đang diễn ra ở đâu, nếu có và tình hình cuộc chiến ra sao.

Kể từ hôm đó, chỉ còn những tin đồn miệng. Thiếu giấy, thiếu mực, thiếu nhân công, các tờ báo đều tự đình bản ngay khi thành phố bị bao vây và tin tức chẳng lành cứ mỗi ngày một lan rộng. Bây giờ, trong không khí yên tĩnh đáng sợ đó, từng đám đông đổ xô tới Tổng hành dinh Tướng Hood dò hỏi tin tức, hoặc tụ tập đông nghẹt trước cửa nhà Bưu điện hay sở Hoả xa để chờ đón những tin lành, mong mỏi rằng sự im lặng bất ngờ của các họng trọng pháo địch quân có nghĩa là chúng đã rút lui toàn diện và quân Liên bang đang truy nã chúng trên con đường đưa tới Dalton. Nhưng chẳng có tin gì cả. Đường dây viễn thông vẫn im lim, chẳng một chuyến xe lửa nào từ phía Nam ló dạng và Bưu cục hoàn toàn bất động.

Tháng Tám mang theo bụi bặm và sức nóng nghẹt thở trườn dài trên thành phố im lìm quá bất ngờ, càng làm co những trái tim khô se, mệt mỏi càng khô se, mệt mỏi hơn. Đối với Scarlett, nàng suýt điên vì trông ngóng tin tức ở Tara nhưng cố làm ra tỉnh táo thì những ngày bị bao vây dài như vô tận, dường như từ lúc mới sinh ra nàng đã quen tiếng súng để rồi bây giờ ngơ ngác vì sự im lìm thật đột ngột. Thật ra cuộc bao vây chỉ mới ba mươi ngày. Ba mươi ngày bị bao vây! Thành phố được bao bọc bởi những công sự đất đỏ, tiếng nổ ầm ì nhàm chán của đại bác không bao giờ dứt. Những đoàn dài xe cứu thương, xe bò nhỏ máu trên đường bụi tiến về phía nhà thương, những toán phu mộ lả người lôi các xác chết chưa kịp lạnh ném xuống như những khúc củi trong các dãy huyệt đào vội vã và mỗi ngày một dài thêm. Chỉ mới ba mươi ngày!

Tính chung, kể từ khi quân đội rút khỏi Dalton chỉ mới tròn bốn tháng. Bốn tháng! nhớ lại ngày xa xôi đó, Scarlett tưởng mình như đang sống ở một thế giới khác. Ồ không. Chắc chắn là chưa đủ bốn tháng. Nhưng đó là cả một cuộc đời.

Bốn tháng trước! Mới bốn tháng trước, Dalton, Resaca, núi Kennesaw đối với Scarlett là những địa danh nằm trên thiết lộ. Bây giờ là những bãi chiến, những chiến trường tuyệt vọng để từ khi Johnston lui quân về Atlanta. Và bây giờ, suối Cây Đào, Decatur, Ezra Church và suối Utoy không còn những địa danh thắng cảnh. Nàng không còn là những địa danh của những thắng cảnh. Nàng không thể nào tưởng nổi lại các nơi đó là những làng mạc yên lành, có nhiều người quen niềm nở, có cây xanh bóng mát vào những lúc nàng dùng bữa ngoài trời với các sĩ quan đẹp trai bờ con suối chầm chậm chảy.địa danh đó cũng là những chiến trường và những bãi cỏ xanh mềm dịu mà nàng đang ngồi lên, đã bị nghiền nát bởi các bánh xe cảu các cỗ đại bác, bị giẫm bấy bởi những bàn chân chiến đấu xáp lá cà, lưỡi lê chống lưỡi lê và thây người ngã gục... Và các dòng suối bây giờ đã đỏ ngòm còn đậm hơn cả màu đất cảu Georgia. Người ta bảo, suối Cây Đào đã biến thành đỏ tía sau khi quân Yankee vượt qua. Suối Cây Đào, Decatur, Ezra Church, suối Utoy không còn là những địa danh. Chỉ còn là tên của những nấm mồ,nơi bạn bè vùi thây, tên của các bụi cây hoang dại và những khju đất, tên của bốn hướng mà Sherman cố đánh vào và Hood mãnh liệt đánh ra.

Cuối cùng, tin tức từ phía nam đưa tới và đối với Scarlett đó là những tin kinh khiếp. Tướng Sheman đang cố chọc thủng phòng tuyến thứ tư và trở lại đánh vào con đường sắt ở Jonesboro. Quân Yankee tập trung đông đảo ở vùng này, không phải là những vụ đụng độ lẻ tẻ mà là những trận cường tập. Và hàng ngàn quân miền Nam từ chiến tuyến rút về đương đầu. Và đó là nguyên cớ của sự yên tĩnh bất ngờ trong thành phố Atlânt.

Nhớ tới Tara ở quá gần Jonesboro, Scarlett hoảng lên:

"Tại sao lại là Jonesboro? Tại sao chúng cứ phải đánh vào Jonesboro? Sao chúng không chọn một nơi nào khác trên đường sắt?".

Luôn cả tuần, nàng không được tin tức nào từ Tara gửi tới và bức thư ngắn gọn sau cùng của Gerald càng làm nàng sợ hơn. Em nàng, Careen, đã tới thời kỳ bệnh nặng, thật nặng. Bây giờ, Careen còn sống hay đã chết? Ồ, tại sao mình không trở về ngay từ khi thành phố bị bao vây, dẫu có Melanie hay không?

Đã có nhiều cuộc chạm súng ác liệt lại Jonesboro - điều đó ai cũng biết – nhưng hiện tình thắng bại ra sao chẳng người nào rõ. Lại thêm những tin đồn bất lợi càng làm cho Atlânt hoang mang hơn. Cuối cùng, một quân bưu viên từ Jonesboro về cho biết là quân Yankee đã bị đẩy lùi. Nhưng chúng cũng đã đột kích được vào thị xã, đốt cháy nhà ga, cắt đứt đường dây viễn thông và phá huỷ ba dặm đường sắt trước khi rút lui. Công binh đang hoạt động ngày đem để sửa chữa nhưng cũng phải mất một thời gian khá lâu. Vào thời kỳ đó, muốn thay thế một đoạn đường sắt không phải là chuyện dễ, nhất là những vật gì bằng sắt.

Vậy là quân Yankee không tới được Tara. Người mang tin cho Tướng Hood đã xác nhận với Scarlett như thế. Y đã gặp ông Gerald ở Jonesboro sau trận chiến, ngay trước khi về Atlanta và ông Gerald đã nhờ y chuyển giúp một lá thư cho nàng.

Nhưng ba tới Jonesboro làm gì? Người đưa tin trẻ tuổi bối rối trả lời. Ông Gerald đi tìm một quân y sĩ để mời về Tara.
Đứng dưới nắng ngoài mái hiên, Scarlett vửa ngỏ lời cám ơn người đưa thư vừa cảm thấy rụng rời. Vậy là Careen sắp chết. Mẹ nàng đã hết phương cứu chữa nên cho nàng đã phải đi tìm bác sĩ. Và trong khi người đưa thư phóng ngựa như bay trong vầng bụi đỏ, Scarlett run rẩy bóc thư ra. Cả miền Nam đã hoàn toàn khan hiếm giấy nên Gerald đã phải viét giữa hai hàng chữ trên lá thư mà con gái ông đã viết cho ông. Scarlett khó nhọc mới đọc ra.

"Con của ba,

Mẹ con và hai em đều bị thương hàn. Bệnh của cả ba đều trầm trọng nhưng ba hy vọng là sẽ khỏi. Mẹ con yêu cầu ba dặn con là chẳng nên về lúc này, dầu bất cứ trường hợp nào, để tránh cho con và thằng Wade khỏi bị lây. Mẹ con gửi lời thăm con và mong muốn con cầu nguyện cho người".

Cầu nguyện cho người! Scarlett chạy vội lên phòng và quỳ xuống bên giường thành tâm cầu nguyện. Nàng không đọc những lời cầu kinh theo thông lệ ma cứ lặp đi lặp lại mãi những ý nghĩ của đáy lòng "Lạy Đức Mẹ, cầu xin cho mẹ con đừng chết! Con sẽ là kẻ tốt nếu mẹ con không chết! Cầu xin cho mẹ con khỏi bệnh!".

Suốt cả tuần sau, Scarlett cứ đi đi lại lại trong nhà, nóng nảy như một con thú bị thương. Nàng sốt ruột đợi chờ những tin tức mới, giật mình mỗi khi nghe tiếng võ ngựa từ xa và chạy vụt xuống thang lầu mỗi lần có tiếng gõ cửa của những người lính ghé qua, nhưng chẳng có tin nào từ Tara đưa tới. Từ Atlanta tới nhà nàng chỉ cách có hai mươi lăm dặm nhưng xa vời như có một đại lục cách ngăn.

Thư từ vẫn còn gián đoạn, chẳng ai biết rõ quân mình và quân địch đang ở đâu. Chẳng một ai biết gì hơn là hàng ngàn người của hai đạo quân xám và xanh đang quần thảo nhau ở một nơi nào đao giữa Atlanta và Jonesboro. Không một tin tức nào từ Tara tới.

Scarlett đã chứng kiến quá nhiều sự nguy hiểm đến tính mạng do bệnh thương hàn gây ra nên thừa hiểu thời gian một tuần là cả một vấn đề đáng sợ. Mẹ nàng đang bệnh, có thể đang hấp hối thế mà nàng còn ở Atlanta sống trong tuyệt vọng với một người đàn bà chửa và hai đoàn quân thù nghịch nhau đã ngăn cách nàng với Tara. Nàng không thể tưởng tượng nổi là mẹ mình có thể lâm bệnh đượcc! Bà chưa bao giờ bị bệnh. Tất cả mọi người khác đều có thể bệnh nhưng Ellen thì không bao giờ. Chính là bà đã chữa trị cho biết bao người bị bệnh. Bà làm cho họ bình phục thì sao chính bà lại bệnh? Scarlett muốn về nhà ngay. Nàng mong muốn được về Tara như đứa bé khao khát được tới một nơi xa lạ thần tiên.

Quê nhà! Ngôi nhà trắng nằm dài với những bức màn trắng phất phới bên cửa sổ, với những bụi xã trục thảo trước sân ong bướm dập dìu, với thằng bé da đen ngồi trên thềm xua đuổi bầy gà vịt khi chúng toan giẫm lên những luống hoa, với những cánh đồng yên tĩnh trải dài hàng dặm bông vải trắng xoá đưới nắng mặt trời! Quê nhà ơi!.

Phải chi nàng trở về nhà ngay từ lúc cuộc bủa vây bắt đầu cùng một lúc với vao người lánh nạn! Như vậy là nàng đã đem được Melanie theo an toàn từ nhiều tuần trước. Hàng ngàn lần, nàng thầm rủa:

"Trời ơi, con Melanie ôn dịch! Tại sao nó chẳng chịu về Macon với cô Pitty? Đố là chỗ của nó, có bà con họ hàng của nó chứ không phải của mình? Mình có phải là thân quyến của nó đâu. Tại sao nó cứ đeo dính mình? Nếu nó chịu đi Mecon thì mình đã về với mẹ mình rồi. Ngay lúc này, ngay lúc này đây, mình vẫn còn có cơ hội thuận tiện để về nhà dầu cho trên đường về có quân Yankee, nếu không phải lo cho một đứa bé sắp sửa sinh. Có thể tướng Hood sẽ cho mình một toán hộ vệ. Tướng Hood, ông ta là người tốt và mình biết là ông ta có thể cho mình một toán hộ vệ và một lá cờ hữu chiến để đi qua mặt trận. Nhưng vẫn phải bị ở lại để chờ đứa bé ra đời... Mẹ ơi, Mẹ đừng chết Mẹ ơi!... Sao đứa bé đó vẫn chưa chịu lọt lòng? Mình phải gặp bác sĩ Meade ngay để xem ông ta có cách gì làm cho Melanie sinh sớm hơn không... Được như vậy là mình có thể trở về... nếu có một toán hộ vệ. Theo ông Meade thì Melanie sinh rất khó. Trời ơi, nếu nó chết! Melanie chết và Ashley... Không, không nên nghĩ vậy. Nghĩ vậy là không tốt. Nhưng Ashley... Không, mình không nên nghĩ tới chuyệ đó bởi vì có lẽ chàng đã chết. Nhưng chàng đã bắt mình phải hứa trông nom Melanie. Nhưng nếu mình không săn sóc Melanie chết mà Ashley vẫn còn sống... Không không nên nghĩ tới chuyện đó. Nghĩ thế là có tội. Mình đã hứa với Chúa là sẽ trở thành người tốt nếu Chúa không để cho mẹ mình chết. Ôi, phải chi mình được trở về... được đi khỏi nơi đây... đến bất cứ chỗ nào".

Thành phố đã có lần nàng yêu mến nhất đời bây giờ trông ghê tởm quá với cái không khí im lìm của nó. Atlanta không còn là nơi nhộn nhip mà nàng đã từng sống những giờ phút mê say. Bây giờ nó giốn như một đô thị đang bị bệnh dịch hoành hành, quá im lìm và đầy đe doạ sau những ngày vang rền tiếng trái phá. Trong những lần bị pháo kích, người ta cảm thấy nguy hiểm nhưng đồng thời cũng khích động được phần nào. Nhưng sự yên tĩnh đột ngột chỉ làm cho lòng người khiếp hãi thôi. Thành phố bị ám ảnh... ám ảnh bởi sợ sệt, bởi sự bất an không biết sẽ tới lúc nào và chỉ sống bằng kỉ niệm. Những binh sĩ đi qua trông mệt lả như những tay đua đang vận dụng toàn lực để chạy về mức đến mặc dầu đã biết mình thua cuộc.

Những ngày cuỗi tháng Tám, tin đồn cho biết là một trận chiến ác liệt khôngkém trận Atlanta đang diễn ra ở một nơi nào đó về phía nam. Atlanta hồi hộp trông ngóng kết quả chiến trường đến nỗi chẳng còn một ai cười đùa được nữa. Bây giờ mọi người đều biết những gì mà quân đội đã biết rõ từ hai tuần trước.... là Atlanta đang ở bước đường cùng và nếu con đường sắt đi Macon bị chiếm, Atlanta thất thủ ngay.

Sáng mùng một tháng Chín, Scarlett thức giấc với một cảm giác lo âu sợ sệt, nỗi lo sợ mà nàng đã mang vào giấc ngủ đêm qua. Còn ngây ngủ, nàng cố nhớ lại: "Đêm qua, trước khi lên giường mình đã lo sợ chuyện gì? Phải rồi, trận đánh giữa đôi bên đêm qua. Nhưng bên nào thắng? Nàng vội vã ngồi dậy, tim lại nặng như chì với lo âu.

Không khí buổi sáng vẫn nặng nề, báo hiệu một cơn nóng cháy da vào buổi trưa. Con đường trước ngõ trải dài trong im lặng. Không một chiếc xe đi qua. Không một toán quân nào làm dấy bụi đỏ mù. Cũng không có giọng nói nhừa nhựa của bọn da đen trong bếp của các nhà lân cận, không có tiếng động dĩa muỗng chuẩn bị cho một bữa điểm tâm. Tất cả đều đã đi rồi, chỉ còn lại bà Meade và bà Merriwether nhất định không chịu xuống Macon lánh nạn. Ngay cả ở hai nhà đó, Scarlett cũng chẳng nghe có một tiếng động nào. Dài theo con đường xuống tận phía xa, khu vực thương mại cũng im lim, cửa hàng và văn phòng đều kín cửa vì bao nhiêu đàn ông ở đó đều đang cầm súng chống địch.

Sự yên tĩnh sáng nay còn đầy đe doạ hơn bất cứ sáng nào của tuần trước. Scarlett hấp tấp xuống giường, bước vội tới cửa sổ, không cần phải gỡ hay vươn vai như thường lệ. Nàng mong mỏi được nhìn thấy một người quen. Nhưng con đường hoàn toàn trống vắng. Lá cây vẫn còn xanh thẳm nhứng đã khô se, phủ đầy bụi đỏ và hoa cỏ không người chăm sóc đã úa tàn thảm hại.
Trong khi đứng nhìn vẩn vơ, Scarlett bỗng chú ý tới một tiếng rền vang từ mãi đằng xa, nghe như tiếng ở chân trời báo hiệu một con dông.

"Mưa" thoạt tiên nàng nghĩ thế và là người từng sống ở đồng quê nàng mong mỏi ngay "Mình đang cần có mưa". Nhưng rồi chỉ trong khoảng khắc, nàng nhận thức ra: "Mưa? Không phải. Đó là tiếng đại bác gầm!".

Tim đập mạnh,nàng nghiêng mình ra cửa sổ nhìn quanh cố tìm ra tiếng gầm đó thuộc phương nào. Nhưng tiếng rền quá xa xôi,nàng không rõ từ đâu tới. "Lạy trời cho đó là ở Merietta hay Dacatur hoặc suối Cây Đào nhưng đudừng phải từ phía nam vọng lại!" Nàng bám chặt hơn vào bệ cửa, cố lắng nghe và tiếng rền như đã dội to hơn. Và lại từ phía nam vọng lại.

- Betsy đâu?

- Con không biết. Không thấy tới.

Scarlett sang phòng Melanie, mở cửa nhìn vào căn buồng ngập tràn ánh nắng. Melanie nằm trên giường với chiếuc áo ngủ, mắt thâm quầng đang nhắm lại, khuôn mặt trái tim sưng vù lên, thân thể gầy còm, bụng phìng lên trông ghê tởm. Với ác ý, nàng thầm mong cho Ashley nhìn thấy vợ giữa lúc này. Trước măt Scarlett, Melanie trông còn ghê tởm hơn bất cứ người đàn bà chửa nào khác.

Melanie bỗng mở mắt và mỉm cười hiền dịu.

Nàng khó nhọc lăn nghiêng qua một bên:

- Vào đi em. Chị đã dậy từ sáng sớm, cứ nằm suy nghĩ mãi. Chị có chuyện này muốn nói với em.

Scarlett bước vào ngồi lên chiếc giường chói nắng. Melanie yếu ớt nói:

- Em, chị buồn lắm khi nghe tiếng đại bác sáng nay. Có phải là hướng Jonestoro không em?.

Scarlett chỉ ậm ừ, tim nàng lại đập mau vì lại nhớ ra sự lo sợ lúc nãy.

- Chị biết là em khổ tâm lắm. chị biết là em có thể đã về nhà tuần qua khi nghe tin bác gái bệnh, nếu không phải vì lo cho chị. Có phải vậy không?

Scarlett đáp cộc lốc:

- Phải.

- Scarlett, em quá tốt với chị. Không một đứa em gái nào có thể hiền dịu và can đảm như em. Vì vậy mà chị thương em. Chị rất buồn là đã để em khó nhọc.

Scarlett nhìn Melanie đăm đăm. Thương mình, có thật không? Đồ điên!.

Melanie nắm chặt tay Scarlett hơn:

- Trong khi đó, chị lại cứ nằm đây suy nghĩ mãi. Chị muốn xin em một ân huệ. Nếu chị chết, em có vui lòng nuôi đứa con của chị không?

Mắt Melanie mở to với vẻ cầu khẩn:

- Em có đồng ý không?

Scarlett giật tay vì quá sơ. Giọng nàng lạc hẳn đi:

- Đừng nói dại, Melly. Chị không thể chết đâu. Người đàn bà nào cũng tưởng mình sẽ chết lúc sinh con ra. Chính tôi cũng vậy.

- Không, chị biết em không hề sợ, không sợ bất cứ gì. Em nói vậy để làm yên lòng chị thôi. Chị không sợ chết mà chỉ sợ để con lại bơ vơ, nếu Ashley còn... Scarlett, hứa với chị là sẽ nuôi đứa bé nếu chị chết. Được vậy là chị yên tâm. Cô Pitty thì quá già còn Honey và India thì lại hiền quá... chị chỉ muốn em nuôi nó thôi. Hứa với chị đi, Scarlett. Nếu nó là con trai, em sẽ làm cho nó được giống

Ashley, và nếu là con gái thì... hãy làm cho nó giống em.

Scarlett đứng phắt lên:

- Quái dị chưa! Có gì đâu mà chị cứ nói tới chuyện chết?

- Xin lỗi em, Nhưng hãy hữa với chị, chắc chỉ nội hôm nay thôi. Chắc chắn nội hôm nay thôi. Hứa đi em!.

- Được rồi, tôi hứa.

Scarlett không khỏi sững sờ nhìn Melanie và hoang mang tự hỏi "Chị ta có điên không mà chẳng biết mình quá lo lắng, yêu thương Ashley? Hay là biết mà vẫn làm như không để cho mình buộc lòng phải chăm sóc đứa con của Ashley?" Những câu hỏi đó sắp vọt ra khỏi miệng nhưng rồi lại tan biến trên môi khi Melanie cầm lấy tay nàng áp vào má mình một lúc lâu. Vẻ bình tĩnh lại trở vè trong ánh mắt nàng.

- Sao chị biết là mình sẽ sinh nội hôm nay?

- Từ sáng tới giờ chi cứ nghe đau nhói luôn... nhưng cũng không đau dữ lăm.

- Thật hả? Tại sao chị không kêu tôi liền để tôi sai con Prissy đi mời bác sĩ Meade?

- Không khoan đã em. Ông ấy đang bận rộn, mọi người đều bận rộn. Em chỉ nhắn là mình có thể nhờ tới ông ấy trong ngày nay. Em cho bà Meade hay luôn và mời bà tới chơi với chị. Chắc chắn bà

Meade rõ lúc nào cần tới bác sĩ.

- Thôi, đừng có lo cho người khác mãi. Chị cũng cần bác sĩ như tất cả những người đang nằm ở nhà thương. Tôi sẽ cho mời ông ấy tới ngay.

- Khoan, em. Có khi phải mất trọn ngày chờ đợi. Chị không muốn bác sĩ phí thì giờ trong khi bao nhiêu chiến sĩ hết sức cần bàn tay của ông ấy. Em chỉ nên cho mời bà Meade thôi.

Scarlett lại cộc lốc:

- Được rồi.